سندی تاریخی بر وابستگی فکری و شخصیتی هنرمندان روشنفکر به غرب/ وقتی «استاد آواز ایران» از دولت فرانسه دلجویی می‌کند: ناراحت نشوید، منظور بدی نداشت!

مجله فرهنگی هفت راه – گروه موسیقی: ردّ نشان شوالیه توسط «حسین علیزاده» چنان اعتبار این نشان فرانسوی و وجاهت هنرمندانی که تا پیش از این آن را پذیرفته بودند را زیر سوال برد که محمدرضا شجریان در متنی عجیب، سعی کرد این اقدام علیزاده را به نفع نشان شوالیه تفسیر کند و البته اعتبار اقدام خود و افرادی چون دولت آبادی و کرم‌بخش و… را ترمیم نماید.

شجریان که پیش از این نشان شوالیه را دریافت کرده بود در متنی که بر روی صفحه شخصی خود قرار داد، نوشت:

«با خوشحالی به حسین علیزاده تبریک می‌گویم که ضمن سپاس و احترام به دولت فرانسه از دریافت نشان شوالیه رسماً پوزش خواست. پوزش‌خواهی او از جنبه اعتراض به دولت فرانسه نبود بلکه اعتراض به رفتار و گفتار کسانی از خودمان بود که از این نشان‌ها استفاده نابجا کردند و می‌کنند. منظورم خود شخصیت‌های دریافت‌کننده نشان و مدال نیست بلکه بادمجان دور قابچینهایی‌ست که نام این نشان‌ها را پیشوند نام هنرمند مورد علاقه‌شان می‌کنند. نمونه دیگری هم اغلب سازمان‌های تبلیغاتی برای موفقیت در کسب درآمد بیشتر یک شرکت تولیدکننده و یا برگزار کننده کنسرت‌ها برای پر کردن سالن‌های کنسرت پیشوندهایی به نام هنرمند و یا گروه هنری اضافه می‌کنند که مفهوم آن هیچ مناسبتی با کاری که آن هنرمند یا گروه انجام می‌دهند ندارد و گاه خنده‌آور است. این نابجاگویی‌هاست که نشان‌ها و مدال‌ها را بی‌اعتبار می‌کند.

حسین علیزاده خواست این موقعیت را از آنان بگیرد که دستاوردی برای اضافه کردن واژه‌های بی‌ربط با هنرش، به نامش نباشد. حسین علیزاده پیشوند و پسوند نیاز ندارد، با سپاس از دولتمردان فرانسه که به نویسندگان، دانشمندان، هنرمندان و شخصیت‌های فرهنگی ادبی و هنری ایران توجه خاص دارند.»

اما مهمتر از آنچه در بالا گفته شد، این است که متن خاضعانه و از موضع ضعف شجریان سندی تاریخی است بر نسبت هنرمندان جریان روشنفکری ایران با غرب. اینکه شخصی در جایگاه و تراز هنری شجریان با آنهمه دبدبه و کبکبه خود را تا حد دلجویی از دولت فرانسه پایین می‌آورد و اینچنین ذلیلانه سعی می‌کند رنجش خاطر آنها را جبران کند، بسیار قابل تامل است. یکبار دیگر متن نوشته شده توسط شجریان را بخوانید و ببینید که چطور «استاد آواز ایران» با گفتن جملاتی چون «ضمن سپاس و احترام به دولت فرانسه» و «پوزش‌خواهی او از جنبه اعتراض به دولت فرانسه نبود» و «با سپاس از دولتمردان فرانسه که به نویسندگان، دانشمندان، هنرمندان و شخصیت‌های فرهنگی ادبی و هنری ایران توجه خاص دارند» سعی می‌کند وفاداری خود به نشان شوالیه و دولت فرانسه را اثبات کند و نگذارد که هنرمندان ایرانی بخاطر اشتباه(!) یک نفر از عنایات ویژه دولت جمهوری کبیر محروم شوند و البته به این دولت فخیمه اطمینان دهد که این شوالیه‌های سینه چاک، در روزهای سخت یار و یاور او خواهند بود!