برگزیدگان اولین مسابقه نماهنگ؛ از «کلاغ رو سیاه» آقای خاص تا از رضا یزدانی و مازیار فلاحی و حامد زمانی

مجله فرهنگی «هفت راه»- گروه موسیقی: تالار وحدت تهران در شامگاه یکشنبه بیست و هشتم دی ماه میزبان آیین اختتامیه نخستین دوره جایزه «ققنوس» با موضوع مبارزه و زندگی بود. این جشنواره از تابستان امسال و به دبیری «جلال مشفق»، از فعالان با سابقه موسیقی کشور، با انتشار یک فراخوان کار خود را رسما آغاز کرد. حرکتی که مبنای آن بر اتخاب بهترین نماهنگ های خوانندگان مجاز داخلی و تشویق آنها برای حضور بیشتر در عرصه بنا نهاده شد. تا پایان مهلت دریافت آثار، دبیرخانه اولین دوره جایزه ققنوس بیش از یکصد و پنجاه نماهنگ را دریافت کرد. سرانجام و پس از بررسی هیئت داوران که متشکل از چهره های مطرح سینمایی و موسیقی بود، در مراسم اختتامیه از برندگان تقدیر به عمل آمد. گزارش اختصاصی سایت «موسیقی ما» از این برنامه را در ادامه می خوانید:

مجری؛ امید زندگانی
برنامه با پخش سرود مقدس جمهوری اسلامی ایران، تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و تیزر جایزه ققنوس آغاز شد. «امین زندگانی» که وظیفه اجرا را بر عهده داشت در حالی که از تلفن همراه خود سرود ای ایران را پخش می کرد وارد صحنه شد. او حرکت آغازین خود را اینگونه توضیح داد:«هنرمندان بسیاری با تاثیر از این ترانه ققنوس وار زندگی کردند و با آثار خود در این مملکت ابدی شدند. هنرمندانی چون «حسین گل گلاب»، «روح الله خالقی» و «غلامحسین بنان».»

خوشامدگویی ارجمند
دکتر «پیروز ارجمند»، ریاست دفتر موسیقی وزارت ارشاد، اولین سخنران برنامه بود که پشت تریبون حاضر شد و در بخشی از صحبت های خود گفت:«نخستین دوره جشنواره ققنوس را در سال 1393 با ایده ای شروع کردیم که استفاده از آن در رسانه های دنیا آغاز شده است و ما دیر هنگام به آن می پیوندیم و در جهت پویایی، بالندگی و پیشرفت بهتر صنعت سینما و تصویر و موسیقی قدم برداریم. این رسانه در کشور ما تقریبا مجهول و کم بنیه ای بوده است. انشاالله با این حرکت بتوانیم آغازگر دوره و فصل جدیدی در ساخت نماهنگ باشیم. خوشبختانه از سال گذشته دفتر موسیقی به طور رسمی اعطای جوایز به نماهنگ ها را آغاز کرده است و استقبال بسیار خوبی به عمل آمده است. به آینده موسیقی کشور و اینکه نماهنگ بتواند صنعت موسیقی را بیش از پیش بالنده تر کند امیدوارم.»

رضا صادقی سالن را به وجد آورد
پس از پخش کلیپی از صحبت های دکتر «ندایی» (یکی از اعضای هیئت داوران)، پرده های استیج بالا رفت و «رضا صادقی» اولین خواننده ای بود که قطعه ای را با مضمون دفاع مقدس اجرا کرد. این خواننده به تنهایی روی استیج حضور داشت و قطعه «مزه لوتی» را روی موسیقی آن که پخش می شد، خواند. سپس امین زندگانی از «بنیامین بهادری» و «رضا یزدانی» هم دعوت کرد تا روی استیج حاضر شوند. این سه خواننده موسیقی پاپ از مجری سه پاکت را دریافت کردند تا اسامی برنده ها را بخوانند. پس از اعلام برندگان هر بخش، قسمت هایی هم از نماهنگ مربوطه در سالن پخش می شد. «محمد بوشهری» و «حسین بوشهری» جایزه بهترین جلوه های ویژه را بابت نماهنگ رضا صادقی دریافت کردند و به دعوت این خواننده روی صحنه حضور پیدا کردند. با اعلام رضا یزدانی، مستانه مهاجر برنده جایزه بهترین تدوین برای نماهنگ «هفته عشق» با صدای بنیامین بهادری شد. به دلیل عدم حضور این تدوین گر مطرح، بنیامین جایزه او را دریافت کرد. برای این جایزه اتفاقا بخش هایی از نماهنگ هفته عشق انتخاب شده بود که در آنها تصاویر زنده یاد «نسیم حشمتی»، همسر مرحوم بنیامین، وجود داشت. او در ادامه نام «وحید امینی» را به عنوان برنده جایزه بهترین تصویربرداری برای قطعه «تو هر راهی که تو باشی»، با صدای «سیروان خسروی»، قرائت کرد. «علیرضا قزوه» هم جایزه بهترین ترانه را برای قطعه «ماهیا» با صدای دکتر «محمد اصفهانی»، از آلبوم «شِکوِه»، کسب کرد.

محمد اصفهانی روی ریل
بخش بعدی، اجرای زنده قطعه «بی واژه» توسط «محمد اصفهانی» و «رضا تاجبخش» بود. آنها ناگهان در قالب کاری جالب توجه از سمت چپ صحنه روی ریل  روی صخنه آمدند. تنظیم اصلی این اثر کاملا اکتیو است اما اجرای آن با پیانو هم جذابیت دیگری داشت. همچنین «محمد علیزاده» هم در ادامه کنار این دو موزیسین قرار گرفت. دکتر اصفهانی ابتدا نام زنده یاد «سید حسن حسینی» را خواند که جایزه بهترین شعر استفاده شده در نماهنگ، بابت نماهنگ «سراب» به ایشان تعلق گرفت. «فاطیما یثربی» هم بابت نماهنگ «کافه رویا» با صدای «رضا یزدانی»، جایزه بهترین پویا نمایی را کسب کرد که نام او توسط محمد علیزاده اعلام شد.

سون و انرژی کنسرتی
اعضای گروه «سون» قطعه شاد «دوست دارم» را برای مراسم اختتامیه جایزه ققنوس انتخاب کرده بودند. آنها به همراه ارکستر خود اجرای پرانرژی داشتند. سولوهای نوازندگان و همچنین اکت های «آرش قنادی» که تا جلوی استیج آمد مورد توجه حضار قرار گرفت. با اعلام خوانندگان سون، بهنام کریمی برای قطعه «ببخشید» و رضا یزدانی برای قطعه کافه به ترتیب جایزه بهترین آهنگ عاشقانه و بهترین موسیقی نماهنگ را کسب کردند.

برادران بوشهری دومین جایزه را با حامد زمانی بردند
برادران بوشهری هم با تصاحب جایزه بهترین کارگردانی برای قطعه «لبیک» با صدای «حامد زمانی» دست پر از این برنامه رفتند. این خواننده که در کنار کارگردانان ویدئو لبیک قرار گرفته بود گفت:«از دست اندرکاران این برنامه و برادران بوشهری بابت این کلیپ تشکر می کنم. جای یک صحبت را در اینجا خالی می بینم. توهین های اخیری که نشریه فرانسوی به ساحت مقدس پیامبر داشتند از زبان هنر بوده است. اینجا همه هنرمندان جمع هستند و می خواهم به نوبه خود اعلام کنم که پیامبر ما پیامبر صلح است و ما از ترور و تروریسم بیزار هستیم. برای اثبات این موضوع و اعلام دسته جمعی از تمامی حاضرین درخواست می کنم که یک صلوات محمدی ختم کنند.» سپس این نماهنگ خوش ساخت در سال پخش شد.

تقدیر از پدر کلیپ سازی ایران
اما تقدیر ویژه اولین مراسم جایزه ققنوس به دکتر «عبدالله گیویان» اختصاص داشت. کسی که بانی تولید نماهنگ در ایران است و مو سپید کرده این راه است. این هنرمند هم با خلاقیت عوامل برنامه از پایین استیج در حالی که میان دکوری جالب قرار داشت به بالا آمد و پشت تریبون حاضر شد و گفت:«ابتدا از آقای مشفق و دوستانشان تشکر می کنم که ظاهرا کمی با زیرخاکی پیدا کردن آشنا هستند! و توانستند ما را از زیر بار خاطرات سالیان پیدا کنند. پدیده ویدئو کلیپ با نیت دیده شدن موسیقی، شنیده شدن کلام و تفهیم شعر که رسانه ملی ما است شکل گرفت. بسیاری از دوستان و کسانی که شاید اینجا باشند در شکل گیری این پدیده رسانه ای در ایران زحمت کشیدند.» ایشان از اشخاصی که در این مسیر فعالیت کرده اند نظیر دکتر «پورنجاتی»، «رامین حیدری»، «رضا کیانیان»، «مسعود آب پرور» و «مهدی شمسایی» و… نام بردند و قدردانی کردند.

حمایت دکتر مرادخانی از ایده های جدید
دکتر «علی مرادخانی»، معاون هنری وزارت ارشاد، برای اهدای لوح تقدیر دکتر عبدالله گیویان در کنار ایشان قرار گرفتند و پس از اتمام این بخش خطاب به حضار صحبت کردند و به این نکات اشاره داشتند:«خوشحالم  در عصری که انتقال مفاهیم از زمان های طولانی به لحظه انتقال پیدا کرده است، شاهد چنین برنامه ای هستم که باید زودتر هم اتفاق می افتاد. باید از ابزار به درستی استفاده کنیم و همه آنچه که در ذهن داریم را برای انتقال مفاهیم به کار ببریم. انشاالله در آینده بتوانیم چنین برنامه هایی را در سطح گسترده تر و شرایط بهتری ارائه کنیم. اولین قدم است و اگر کاستی هایی موجود است، انشاالله خواهید بخشید. فکر می کنم ما در این زمینه ها خیلی بیشتر باید کار کنیم. هنرمندان ما و به خصوص نسل جدیدی که وارد حوزه هنر شده است در این زمینه انگیزه بسیار دارد و می توانند خیلی از فعالیت ها را به گونه ای شایسته به جهان معرفی کنند. ما در زمینه های مختلف خصوصا در حوزه کلیپ به واسطه حضور نسل جدید می توانیم اساتید و بزرگانی که طی سال ها از فرهنگ و هنر ما پاسداری کردند را بهتر معرفی کنیم. در روزگاری بود اگر کاری بر می آمد با همان شرایط خودش می توانست معرفی شود. ما همین الان به دنبال یک اثر هستیم که یکی از اساتید را در یک صحنه سینمایی و هنری داشته باشیم تا بتوانیم آن را به عنوان سند حفظ کنیم. مجموعه این فعالیت به غیر از اینکه هنر است و در حوزه هنر تعریف می شود، می تواند مستنداتی برای هنر آینده کشور باشد. حتی این مستندات می تواند برای کسانی که در زمینه های مختلف هنر پژوهش می کنند مورد استناد قرار گیرد.»

پیامک اشکان خطیبی خوانده شد
نماهنگ «ماهیا» از آلبوم شِکوِه با صدای دکتر محمد اصفهانی به عنوان بهترین ویدئوی دفاع مقدس معرفی شد و نماینده موسسه «تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)» هم جایزه مربوطه را دریافت کرد. از نگاه داوران، «قصه دختر بچه و خیابون» هم بهترین نماهنگ اجتماعی بود. پس از پخش این اثر گروه «ترافیک» به خوانندگی «اشکان خطیبی» و «فرشاد حسامی» و «بهنود فدوی»، خطیبی به عنوان تهیه کننده این اثر معرفی و به روی صحنه دعوت شد. به دلیل عدم حضور او، «امیر عظیمی» جایزه را دریافت و متن پیام این بازیگر سینما را قرائت کرد. در بخشی از متن به این معضلات گروه ترافیک که می توانیم بگوییم دچار فروپاشی از لحاظ ساختار نفرات شده است اشاره شده بود:«گروه ترافیک با تلاش فراوان من و همکاران هنرمندم توانست با قدرت قدم به عرصه موسیقی حرفه ای ایران بگذارد. اما ادامه مسیر با این دوستان میسر نشد. تمامی تلاش خود را به کار خواهم بست تا ترافیک با همکاران جدید به فعالیت خود در زیر سایه لطف مخاطبانش ادامه دهد.» امیر عظیمی نهایتا نام اشکان خطیبی را به عنوان سرپرست گروه ترافیک اعلام کرد.

دکتر آشنا از خیابان مینا گفت
دکتر «حسام الدین آشنا»، مشاور فرهنگی ریاست محترم جمهور، یکی از مهمانان ویژه حاضر در سالن بود که پشت تریبون حاضر شد و گفت:«به دهه هفتاد شمسی باز می گردم. زمانی که ویدئو کلیپ وارد ایران شد، زیرزمینی بود. آن موقع کسانی که دنبال این پدیده بودند، «مایکل جکسون» و «مدونا» را خوب می شناختند. کسانی در یک ساختمان در خیابان «مینا» شهامت به خرج دادند و به جای اینکه از برابر این پدیده فرار کنند به درون آن رفتند. این پدیده را واکاوی و شرحه شرحه کردند. سعی کردند به این تکنولوژی دست پیدا کنند و آن را بومی کنند. آن روز این کار بیشتر از آنکه شهامت نامیده شود، حماقت تلقی می شد اما آنها صبر کردند. هنرمندانی، کارگزارانی، مدیرانی و سیاست گذارانی پشت به پشت هم دادند تا این پدیده از زیر زمین به روی پرده منتقل شود. این یک تجربه ملی است. این تجربه می توانست و می تواند در مورد بقیه مدیوم های فرهنگی تکرار شود. من خدمت رسیدم برای اینکه بگویم عبدالله گیویان آن روز که در آن ساختمان نشسته بود امروز را می توانست ببیند. اما بسیاری از افرادی که بعدا ادعای بصیرت کردند آن روز نه فقط امروز را نمی دیدند بلکه حتی آن روز را هم نمی توانستند ببینند. اگر دولتی پدید آمده است، وظیفه این دولت دادن شهامت به افراد هنرمند و توانمند و هوشمندی است که می توانند پدیده های فرهنگی را برای ما بومی کنند. تا بتوانیم به مسائل اجتماعی، سیاسی و هویتی خود با زبان هنر امروز که فصاحت و بلاغت زمان ما است بپردازیم.»

اجرای متفاوت پالت
نماهنگ «اینجا شهر من نیست» اثری از گروه «پالت» و با همصدایی «گیزبرت نیپهاوزن»، خواننده آلمانی، پخش شد. با اتمام آن، یک جوان قد بلند با لباس سرباز و مسلسلی که در دست داشت وارد صحنه شد و اسلحه خود را روی یک صندلی چوبی قرار داد. سپس در حالی که مشغول نوشیدن آب از قمقمه خود بود، استیج به بالا حرکت کرد و اعضای گروه پالت قطعه اینجا شهر من نیست را به صورت زنده خواندند. تا پایان هم آن سرباز بالای استیج ایستاده بود. ورود ویژه آنها انرژی حضار را بیشتر کرد و پرفورمنس دیدنی آنها بر جذابیت این بخش افزود. سپس «فریدون شهبازیان» و «علی معلم» جایزه این قسمت را به «احسان رسول اف»، تهیه کننده آلبوم «آقای بنفش» اهدا کردند. از «سیاوش نقش بندی» کارگردان نماهنگ هم قدردانی شد.

چاوشی نبود اما صدایش چرا
نماهنگ «کلاغ رو سیاه» با صدای «محسن چاوشی» به کارگردانی «حامد ملاعلی» که توسط موسسه رسانه ای «اوج» تهیه شده بود به عنوان بهترین اثر در بخش دینی و معنوی انتخاب شد. اجرای قطعه «لیلا» توسط مازیار فلاحی هم یکی دیگر از بخش های کنداکتور این مراسم بود. نماهنگ این قطعه سال گذشته منتشر شده بود اما این بار با تلفیق هنرهای نمایشی و تئاتر، این اثر به شکل دیگری اجرا شد. او همچنین بابت این کار موفق به کسب جایزه بهترین نماهنگ با موضوع عاشقانه شد. «بهروز صفاریان» و «بهزاد بهزادپور»(از اعضای هیئت داوران) برای اهدای جایزه این بخش دعوت شدند. بهروز صفاریان لحظاتی را پشت تریبون قرار گرفت و گفت:«دلیل حضور من در این سمت این بود که یک نفر از نسل نو موسیقی پاپ امروزی در شروع این جریان که قطعا جریان سازی های بزرگتری را به دنبال دارد حضور داشته باشد. از سال دیگر قطعا ما بین شما خواهم بود و با همدیگر مسابقه می دهیم. این اتفاق یک جریان رو به جلو خواهد داشت و تصمیم گیری های غیر سلیقه ای با ساختار کیفی را در پی داشته باشد. امیدوارم این اتفاق بزرگ یک جریان بزرگ به شکل رسانه برای موسیقی را در پی داشته باشد. رسانه های بیرونی که هیچ اما سالها است که رسانه ای به اصطلاح ملی هیچ حمایتی که ما دوست داریم را در بحث موزیک ویدئو نداشتند. از آنها متشکریم ولی استفاده های مقطعی به دلیل تبلیغات و نگاهی که نسبت به جذب مخاطب داشتند به عمل آمده است.»

کاکوبند هم جایزه برد
نهایتا جایزه ققنوس به گروه «کاکو بند» و نماهنگ «my planet» اختصاص یافت. آنها ابتدا این اثر را در حین پخش نماهنگش به کارگردانی برادران بوشهری اجرا کردند. طراحی دکور هم در این بخش شکل ویژه ای داشت و بخشی از صحنه با سرعت می چرخید. «هادی مرزبان» و «شهرداد روحانی» جایزه فوق را به دو عضو این گروه اهدا کردند و اعضای هیئت داوران و انتخاب هم برای ثبت عکس یادگاری به روی صحنه آمدند.

گفتنی است که کارگردانی این برنامه توسط «مجید جوزانی» انجام شده بود و «سیامک احصایی» هم وظیفه طراحی صحنه و دکور را بر عهده داشت.