چهار رسالت مهم مطبوعات از نگاه آیت‌الله جوادی آملی
آیت‌الله جوادی آملی رسالت مطبوعات را حق‌نگاری، پرهیز از باطل‌روی، صدق‌نویسی، پرهیز از دروغگویی، خیرروی، پرهیز از شرّخواهی، حَسن‌روی و پرهیز از قبیح‌گویی، عنوان کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، آیین بزرگداشت حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی مدیر مسئول موسسه اطلاعات به پاس ۳۵ سال خدمات ماندگار وی در سرپرستی این موسسه شب پنجشنبه ۱۷ اردیبهشت با حضور جمع زیادی از مقامات، چهره‌های فرهنگی، سیاسی و رسانه‌ای در تالار همایش‌های کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
آیت الله جوادی آملی مرجع عالیقدر تقلید در پیامی تصویری به آیین نکوداشت تقدیر از ۳۵ سال خدمات فرهنگی حجت الاسلام و المسلمین دعایی، رسالت مهم مطبوعات را حق نگاری عنوان و تاکید کرد: مطبوعات، رسالت مهمّشان در حق‌نگاری است یک، پرهیز از باطل‌روی، بر صدق‌نویسی است دو، پرهیز از دروغگویی، در خیرروی است سه، پرهیز از شرّخواهی، در حَسن‌روی است چهار، پرهیز از قبیح‌گویی، آنچه قبح دارد و شرّ می‌باد و باطل است و کذب از حوزه قلم باید بیرون باشد تا ذات اقدس الهی به چنین قلمی سوگند یاد کند، به چنین مسطورات و مکتوباتی سوگند یاد کند.
متن کامل پیام آیت‌الله جوادی آملی به این مراسم به شرح زیر است:
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی جمیع الأنبیاء و المرسلین و الأئمة الهداة المهدیین سیّما خاتم الأنبیاء و خاتم الأوصیاء (علیهما آلاف التحیة و الثناء) بهم نتولّی و من أعدائهم نتبرّءُ الی الله!
مقدم شما فرهیختگان و نخبگان علم و ادب را گرامی می‌داریم و از برگزارکنندگان این همایش وزین حق‌شناسی می‌کنیم و اجلال و تکریم صاحبان قلم و قدم در مطبوعات را ارج می‌نهیم و از جناب حجةالاسلام و المسلمین آقای دعایی که این همایش وزین جهت اجلال و تکریم و پاسداشت سوابق پربرکت ایشان است حق‌شناسی می‌کنیم از خدای سبحان مسئلت می‌کنیم همه اصحاب قلم و صحابه علم و ادب و هنر دینی سعی همه را مشکور کند!
قرآن کریم در طلیعه نزول خود به چند چیز سوگند یاد کرد: یکی به مسطورات و مکتوبات که در سایه قلم، چهره‌نمایی می‌کند ﴿ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ﴾ اگر به قلم سوگند یاد می‌کند به لحاظ کتابت است و اگر به کتابت حرمت می‌نهد به لحاظ مکتوب است و اگر مکتوب و مطبوع، کرامتی دارد برای آن است که حق است از باطل دور و صدق است از کذب جدا و خیر است از شرّ فاصله دارد و حَسن است از قبیح جداست.
معیار سوگند ذات اقدس الهی این نیست که در مقابل بیّنه باشد. قسم در محاکم قضایی در مقابل دلیل است، آن‌که دلیل دارد بیّنه دارد شاهد را ارائه می‌کند و آن‌که بیّنه ندارد سوگند یاد می‌کند. سوگند در محاکم قضایی در مقابل دلیل است؛ ولی سوگندهای خدا به خود دلیل است نه در قبال دلیل، اگر کسی بگوید هم‌اکنون روز است و دلیل نداشته باشد سوگند یاد می‌کند ولی اگر آفتاب را ببیند می‌تواند بگوید به این آفتاب سوگند الآن روز است این سوگند به آفتاب همان استدلال است، دلیل است نه در قبال دلیل.
خدای سبحان به اموری سوگند یاد می‌کند که استقلال و امنیت یک نظام در سایه آن‌ها محفوظ است و آن فرهنگ است و تمدن است و علمی است که در سایه وحی الهی سازمان یافت و تمدّنی است که در تدیّن خود را نشان می‌دهد. خدای سبحان به قلم سوگند یاد کرد چون وسیلهٴ کتابت است، کتابت را حرمت می‌نهد برای اینکه آن مکتوب، حق است.
مطبوعات، رسالت مهمّشان در حق‌نگاری است یک، پرهیز از باطل‌روی، بر صدق‌نویسی است دو، پرهیز از دروغگویی، در خیرروی است سه، پرهیز از شرّخواهی، در حَسن‌روی است چهار، پرهیز از قبیح‌گویی، آنچه قبح دارد و شرّ می‌باد و باطل است و کذب از حوزه قلم باید بیرون باشد تا ذات اقدس الهی به چنین قلمی سوگند یاد کند، به چنین مسطورات و مکتوباتی سوگند یاد کند.
در بین کسانی که از اصحاب مطبوعات‌اند و از صحابه طبع و نشرند مردان بزرگی بوده و هستند در حوزه‌ها این‌طور، در دانشگاه‌ها این‌طور، در سطح جامعه این‌طور، همیشه مردان بزرگ در هر رشته‌ای بودند و صاحبان خدمات و قدم و قلم در هر صحنه‌ای بودند که امیدواریم به برکت نظام اسلامی این گسترش پیدا کند و علم و فرهنگ، جامعه را اداره کند و کشوری که سابقه کهن درباره علم و فرهنگ داشت، حافظ و صائن علم و فرهنگ و تمدّن و تدیّن خود باشد. این مطلب را همه ما بدانیم که بیگانه برای اوّلین بار کوشش او غارت فرهنگ است.
بیان نورانی امیر بیان و بنان علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه أفضل صلوات المصلّین) در آن عهدنامه مالک اش‌تر این است مالک! «انّ هذا الدین کان اسیراً فی ایدی الأشرار یعمل فیه بالهوی و یطلب به الدنیا» فرمود مالک! قبل از من، حج و عمره بود، صوم و صلات بود، زکات و خمس بود، نماز مستحب و واجب بود، همه این مسائل عبادی و معاملاتی بود اما دین، اسیر بود اسارت دین در سایه اسارت دین‌فهمی است و دین‌فهمی وقتی اسیر است که دین‌فهم به اسارت برود، اگر عالمان و دانشمندان به اسارت رفتند فهم و فرهنگ هم به اسارت می‌رود، آثارش هم برده خواهد شد فرمود: «انّ هذا الدین کان اسیراً فی ایدی الأشرار یعمل فیه بالهوی و یطلب به الدنیا»
شاید شما کمتر باور کنید روزگاری گذشت که به این دانشمندان و علما گفتند از این به بعد شما فتوا بدهید و بدانید که بشر حُسن و قبح را درک نمی‌کند عقل تعطیل شد، عقل درک نمی‌کند چه چیزی بد است چه چیزی خوب است، چه چیزی حَسن است چه چیزی قبیح است، چه چیزی حق است چه چیزی باطل، چه چیزی صدق است چه چیزی کذب، چه چیزی خیر است چه چیزی شرّ، انکار ادراک حُسن و قبح عقلی یعنی به غارت رفتن فرهنگ، این را بر ملتی تحمیل کردند سالیان متمادی بود هم‌اکنون هم تبعاتش هست که عقل، حُسن و قبح را ادراک نمی‌کند وقتی عقل یک ملت ادراک نکند یعنی عقل خوابیده است این همان بیان نورانی امیر بیان علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه صلوات المصلّین) است که فرمود: «نعوذ بک من ثبات العقل» خدایا ما به تو پناه می‌بریم از اینکه عقل ملتی بخوابد، فرهنگ ملتی به غارت برود، خوابیدن عقل عبارت از ادراک نکردن حُسن و قبح است، روزگاری گذشت بر این ملت تحمیل کردند که عقل، حُسن و قبح را ادراک نمی‌کند خروجیِ آن خطر تلخ بعد از سالیان متمادی، وهابیّت شد از یک سو، داعش و تکفیری شد از سوی دیگر، اگر عقل تعطیل شود و ادراک نکند همین خطر‌ها را به همراه دارد.
مجدداً مقدم همه شما فرهیختگان را گرامی می‌داریم از حجةالاسلام و المسلمین جناب آقای دعایی حق‌شناسی می‌کنیم که عمری را در خدمت نظام و انقلاب اسلامی و فرهنگ دینی بوده و هستند و امیدواریم همچنان این خدمت در ایشان باشد و از ایشان سلب نشود و شما جامعه اصحاب قلم و قدم و صحابه مطبوعات مورد عنایت ویژه ولیّ عصر باشید! پروردگارا نظام ما، رهبر ما، مراجع ما، دولت و ملت و مملکت ما را در سایه امام زمان حفظ بفرما! روح مطهر امام راحل و شهدا را با اولیای الهی محشور بفرما! مشکلات دولت و ملت و مملکت مخصوصاً در بخش اقتصاد و مسکن و ازدواج جوان‌ها را به بهترین وجه حل بفرما! خطر تکفیری و سلفی و داعشی را به خود استکبار و صهیونیسم برگردان و کشور ولیّ عصر را تا ظهور آن حضرت از هر آسیبی مصون بدار به برکت قرآن و عترت!
«غفر الله لنا و لکم و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته»
بر اساس این گزارش، در ادامه این برنامه همچنین احمد جلالی نماینده اسبق ایران در یونسکو و از دوستان نزدیک حجت الاسلام دعایی در سخنانی با بیان اینکه این «آسیدمحمود» ما را یاد آن «آسیدمحمود» می‌اندازد، گفت: ما درباره حرکت تاریخ، هگلی فکر نمی‌کنیم، یعنی فکر می‌کنیم شخصیت‌ها در حرکت تاریخ موثر هستند. غروب روز سوم مرداد ۱۳۵۷ بود که من پشت سر آیت الله طالقانی نماز می‌خواندم و ناگهان تلفن زنگ زد و من نماز را قطع کردم و گوشی را برداشتم، دیدم که حاج احمد آقای خمینی است که گفت امام (ره) فرموده است همین الان به آسیدمحمود بگو پس فردا نماز جمعه بخواند.
وی اضافه کرد: با توجه به ممنوعیت برگزاری نماز جمعه برای سال‌ها در رژیم گذشته، ما نگران این بودیم که نماز جمعه نگیرد (جمعیت نیایند) و به حاج احمد آقا گفتم شما خدمت امام (ره) بگویید که مردم نمی‌دانند نماز جمعه را چگونه باید بخوانند و ما می‌ترسیم که نماز جمعه نگیرد، امام (ره) فرمود احتیاجی نیست چون تایید آسیدمحمود کافی است که نماز جمعه بگیرد و همین طور هم شد.
جلالی در ادامه با بیان اینکه تایید حضور آسیدمحمود دیگر ما در یک فضای دیگر یعنی فضای رسانه‌ای کافی است که اهل قلم و مصلحان احساس امنیت و حمایت کنند، خاطره‌ای دیگر از رفاقت خود با محمد رضا شفیعی کدکنی و سید محمود دعایی نقل کرد.
