انتقاد تند کارگردان فیلم «پل خواب» بعد از 9 ماه/ براهنی: حمید فرخنژاد، سامان مقدم و مهدی کرمپور در بخش تجاری سینما کار میکنند و صلاحیت داوری نداشتند!
به گزارش هفت راه، اکتای براهنی که سال گذشته با فیلم «پل خواب» به جشنواره فجر سی و چهارم آمد، بعد از گذشت 9 ماه از جشنواره در گفتوگو با آی سینما، انتقادات بسیار تندی به داوران بخش «نگاه نو» وارد میکند و می گوید حمید فرخ نژاد، مهتاب کرامتی، سامان مقدم و مهدی کرم پور، هیچکدام صلاحیت لازم برای داوری فیلمهای سینمایی را نداشتنهاند و به همین دلیل بسیار خوشحال است که از آنها جایزهای دریافت نکرده است!
دیروز پروانه نمایش فیلم «پل خواب» به کارگردانی اکتای براهنی و تهیه کنندگی جهانگیر کوثری صادر شد. این فیلم که برای اولین بار در سی و چهارمین جشنواره فجر به نمایش درآمد همچنان نتوانسته در سینماهای کشور به نمایش درآید. اکتای براهنی درباره روندی که باعث به طول کشیدن صدور پروانه نمایش اولین ساخته سینماییاش شد، به آی سینما میگوید: «متاسفانه برخی از فیلمهایی که در جشنواره سال گذشته به نمایش درآمدند، هنوز فرصت اکران را به دست نیاورند که یکی از آنها «پل خواب» است. به نظر من اگر قرار بود، منصفانه به این فیلم نگاه شود، «پل خواب» با توجه به بازخوردهایی که در جشنواره داشت، میبایست بسیار زودتر از اینها به اکران درمیآمد، اما به هرحال بعد از جشنواره فضایی به وجود آمد که باعث شد تقاضاها برای نمایش فیلمها بیشتر شود. به هر حال پخش کنندگان فیلمهای سینمایی هم چیدمانهای خود را از قبل آماده کردند و تمام این موضوعها دست به دست هم داد تا روند اکران «پل خواب» کندتر شود.»
در میان فیلم های بخش نگاه نو جشنواره سی و چهارم، فیلمهایی نظیر «برادرم خسرو»، «پل خواب»، «جشن تولد»، «خانهای در خیابان چهل و یکم» و «خماری» هنوز نتوانستند رنگ پرده را به خود ببینند، که این موضوع باعث اعتراضهایی از سوی کارگردانان آنها نیز شده است. اکتای براهنی در رابطه با عدم اکران فیلم خود توضیح میدهد: «من فکر میکردم که فیلم «برادرم خسرو» بسیار سریع تر به نمایش درآید و فکر نمیکردم روند اکران این فیلم اینقدر به طول بکشد، برای فیلم «خانهای در خیابان چهل و یکم» هم این قضیه رخ داد و این فیلم هم هنوز نتوانسته به نمایش درآید. به نظر من در سینمای ایران رفتارهای انقباضی بین پخش کنندگان و سینماداران به وجود آمده که باعث شده اکران برخی فیلم اولیهای که نسبت به سایر آثار به شکل مستقلتر ساخته میشوند، به دلیل مسائل اقتصادی، پشت گوش بیافتد.»
بعد از نمایش فیلم «پل خواب» در جشنواره سی و چهارم، این فیلم با بازخوردها و نقدهای مثبتی از سوی منتقدان مواجه شد، اما اولین ساخته سینمایی اکتای براهنی در نهایت نتوانست به بخش سودای سیمرغ راه یابد و در بخش «نگاه نو» هم کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین نشد. اکتای براهنی درباره با عدم توجه داوران جشنواره فجر به فیلمش میگوید: «فیلم «پل خواب» در جشنواره سال گذشته به اصطلاح خوش استقبال بود و بد بدرقه! بعد از نمایش این فیلم، من وقتی با بسیاری از منتقدان سرشناس سینمایی صحبت میکردم، آنها نظر مثبتی به این فیلم داشتند و حتی نقدهای خوبی هم نوشته شد. وقتی من حاضر شدهام که فیلمام را به جشنواره ارسال کنم، یعنی داوریها و نحوه قضاوت آنها را پذیرفتهام، اما به نظر من داورانی که برای بخش نگاه نو انتخاب شدند، اختلافات بسیار زیادی با سینمایی که من آن را دنبال میکنم، داشتند.»
براهنی درباره اختلافاتی که بین سلیقه او و سلیقه برخی داوران جشنواره وجود داشت، گفت: «به طور مثال کارگردانانی همچون سامان مقدم و مهدی کرم پور که دیدگاه تجاری به سینما دارند، به عنوان داوران بخش «نگاه نو» جشنواره انتخاب شدند. از سوی دیگر سال گذشته بازیگرانی به عنوان داور انتخاب شدند که تنها به دلیل مسائل تجاری و بازگشت سرمایه فیلم بازی میکنند. منظورم این نیست كه چرا بازیگر كارگردانی را داوری می كند. وقتی بازیگری تنوع هنرها را بفهمد و تحصیل هنر كرده باشد؛ اوضاع فرق می كند. اما اینها كه علی نصیریان و عزت انتظامی نبودند. در بین بازیگران جوان هم آدمهای جویای هنر پیدا می شود؛ اینها از آن جنس نبودند. من از فرخ نژاد در معدود جاهایی خوشم میآید ولی او را داور نمیدانم. بعد از نمایش «پل خواب» در جشنواره فجر، بسیاری از کسانی که فیلم را دیدند، کارگردانی من در سكانس دلهره و البته بیشتر از از بازی ساعد سهیلی صحبت به میان آوردند، اما کسی به فیلمبرداری عالی پیمان شادمانفر اشاره نکرد، در حالی که پیمان در جشنواره برای فیلم «خشم و هیاهو» سیمرغ بهترین فیلمبرداری را از آن خود کرد. و مورد توجه بود ولی كسی زیاد پیگیر جزییات نشد؛ امیدوارم در اكران جزییات كار عوامل فیلم دیده و نقد شود.»
براهنی درباره عدم راه یابی راه یابی «پل خواب» به بخش سودای سیمرغ هم میگوید: «در جشنواره سال گذشته از میان فیلم اولیها، فیلم «ابد و یک روز» که به نظر من انتخاب بسیار خوبی بود به سودای سیمرغ راه یافت و من به شخصه این فیلم را خیلی دوست داشتم. من آن زمان به همین دلیل به عدم راه یابی «پل خواب» به ویترین اصلی جشنواره اعتراض نکردم چون اولا قانون را رعایت می كنم و دوم اینكه فیلمهای اول خوب واقعا زیاد بود. اما حرف من چیز دیگری است. در کل من از داورانی که سال گذشته فیلمهای بخش «نگاه نو» را داوری کردند، توقع جایزه نداشتم. من فكر می كنم در نهایت بدیهی بود كه فیلم «ابد و یك روز» به این جایزه برسد؛ بالاخره می دیدم كه چطور روح همه را تسخیر می كند. حرف من دریافت جایزه نیست؛ من از تركیب داوری تعجب میكنم. اصلا نمی فهمم چطور برخی به خود اجازه می دهند كه داوری را قبول كنند! این مسئولیت بزرگی است. »
این کارگردان در ادامه درباره عدم صلاحیت برخی داوران بخش نگاه نو سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر میگوید: «به نتیجه داوری كاری ندارم اما در تحلیل داوری حرف دارم. در میان داوران نگاه نو جشنواره فجر، افرادی حضور داشتند که به نظر من نمیتوانستند در مورد کارگردانی و شیوه های مختلف روایی و درباره بحثهای فنی فیلمها و روایت متفاوت آنها نظر بدهند، چون اصلا در مورد این زمینه تجربه و صلاحیتی كسب نكرده اند. آدمی كه بخواهد بر این مسند بنشیند باید جامع الشرایط باشد، آكادمیك باشد یا یك هنرشناس خبره باشد. به طور مثال حمید فرخنژاد در زمینه کارگردانی با چه صلاحیتی میخواست فیلم من را نقد کند یا مثلا مهتاب کرامتی، چگونه می تواند در زمینه کارگردانی که سابقه اش نشان می دهد هیچ نوع تحصیل و یا تجربهای در آن نداشته، نظر بدهد؟! ممکن است، آنها بگویند که آنجلینا جولی و شان پن هم در برخی جشنوارهها به عنوان داور حضور پیدا میکنند و به همین دلیل ما نیز صلاحیت داور شدن را داریم، اما آنها نمیدانند که آنجلینا جولی و شان پن فعالیتهای سیاسی و اجتماعی و جهانی بسیاری انجام میدهند که باعث میشود آنها به محیط تفکر در مورد قضایای اجتماعی و حتی اقوام مختلف آشنا شوند، هنرهای متفاوت را بشناسند. ولی برخی از بازیگران ما نه تنها به تفکر و محیط پیرامون خود آشنایی ندارند، بلکه حضورشان در سینما به دلیل بازیگوشی آنها و از روی شانس بودهاست.»
براهنی در ادامه از حضور مهدی کرم پور و سامان مقدم به عنوان داوران بخش نگاه نو جشنواره فجر انتقاد میکند: «من ممکن است فیلمهای سرگرم کننده سامان مقدم را شخصا دوست داشته باشم، اما او در این سالها تنها توانسته فیلمهای سرگرم کننده جواب پس داده بسازد و هر طور که دلش خواسته فیلم ساخته و تنها در جذب مخاطب موفق بوده است. آیا جذب مخاطب یعنی هنر سینما؟ به همین دلیل من با خودم میگویم که آنها چرا باید فیلم من را داوری کنند؟ اصلا آنها این صلاحیت را دارند که من بخواهم داوریشان را به رسمیت بشناسم یا خیر؟ یا مثلا بگویم مهدی كرم پور به من جایزه داده؟ افتخار كنم؟»
کارگردان «پل خواب» در ادامه میگوید: «من 15 سال در این کشور و در خارج از کشور درس خواندم و برای مجلات سینمایی نقد نوشتهام، از بچگی هزاران هنرمند جهانی و هزار استاد دیده ام و نمی توانم این افراد را داور هنری بدانم. داور تجاری شاید؛ اما من اصلا فکر نمیکنم این داوران ادراکی برای تنوع کارهای هنری داشته باشند. این را به دلیل جایزه نمی گویم؛ یك سال از آن روز گذشته است. بحث فیلم من نیست. این اعتراض نیست. تعجب من است! حالا حتما آنها میگویند سلیقه ما اینگونه بود، در حالی که همین سلایق شخصی باعث بیچارگی سینمای ما شده است. سلیقه یک امر غریزی- زیستی است، اگر سلیقه تنها معیار باشد، پس تحلیل فیلم چه میشود؟ اگر سلیقه مطرح است پس زیست این افراد مطرح است؛ سابقه و تحصیل و دستاورشان مطرح است. من دست آوردی در هنر آنها نمی بینم مگر شهرت و تجارت. من این سلیقه را كه می گویند نمی بینم. اگر می بینم خیلی كلی می بینم. برخی اوقات حرفهایشان را می شنوم و تاسف می خورم كه چطور اینها اینقدر به سلیقه متكی هستند. به اعتماد به نفسشان آفرین می گویم!»
کارگردان «پل خواب» تاکید میکند که بسیار خوشحال است که از داوران نگاه نو جشنواره سال گذشته جایزه دریافت نکرده و جوایز اصلی را به دلیل حال و هوای جشنواره به حق می داند. او در پایان تاسف می خورد كه فیلمهای خوب اول، توسط این هیات داوران داوری شده و معتقد است: «فیلم «ابد و یک روز» حقش این بود که جایزه خود را از دست داوران بزرگتری دریافت می کرد.»
منبع: آی سینما