حمایت‌ها از جریان دلبسته به انقلاب در حوزه نشر قطره‌چکانی شده است
مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی با انتقاد از سیاست‌های وزارت ارشاد گفت: حمایت از جریان دلبسته و پای کار انقلاب اسلامی محدود و بسیار قطره‌چکانی شده و بالعکس حمایت از جریان غیر مؤمن به اهداف انقلاب در حال افزایش چشم‌گیر و تصاعدی است.
به گزارش هفت راه، نشست خبری میثم نیلی، مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی، امروز هفتم دی‌ماه با حضور اصحاب رسانه برگزار شد. وی در ابتدای این نشست با بیان اینکه برخی از ساختارهای کاری ما بعد از شش سال فعالیت نیاز به تجدید نظر داشت، گفت: همچنین باید یک ارزیابی مجدد از فعالیت‌هایمان می‌داشتیم و با تجدید قوا به فکر ساختاری تازه می‌بودیم. در نهایت ما در مدل و شیوه تازه فعالیت‌مان به سمت چابک تر شدن و مؤثرتر واقع شدن در حوزه تشکیلات و جهت دهی محتوایی به فعالیت هایمان رسیدیم. در شش ماه ابتدایی سال جاری تعداد ناشران بیشتری تمایل به عضو شدن در مجمع داشته اند و همچنین دفاتر تخصصی ما نیز تقویت و برنامه ریزی های بیشتری جهت هم افزایی میان اعضا انجام شده است.
نیلی با اشاره به مسابقه کتاب و زندگی گفت: برگزاری این مسابقه جزو اقدامات موفق بود. دور گذشته مسابقه با محوریت کتاب «رؤیای نیمه شب» برگزار شد که در زمان برگزاری مسابقه 110 هزار نسخه به فروش رفت. توقع ما از پویش کتاب و زندگی چاپ کتاب در شمارگان چند صد هزار است و باید برنامه‌ریزی‌هایمان را در این زمینه دقیق کنیم و امیدواریم در آینده با همت قوی‌تر دبیرخانه و رسانه‌ها به این اهداف دست پیدا کنیم. کتاب برای دوره بعدی مسابقه نیز انتخاب شده که از هفته آینده احتمالاً اطلاع‌رسانی خواهد شد.
وی ادامه داد: بر روی محتوای کتاب برای انتخاب در مسابقه بحث و بررسی می‌کنیم؛ چرا که مخاطب برایمان مهم است. سعی داریم کتابی انتخاب کنیم که وقتی مخاطب این اثر را می‌خواند برای انتخاب یک کتاب خوب احساس شعف کند. سعی شده تا در دوره‌های سابق مانور چندانی بر جوایز داده نشود و جایزه واقعی همان کتابی باشد که مخاطب تهیه می‌کند و می‌خرد.
مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی با اشاره به کم شدن اقبال در دوره‌های اخیر مسابقه نسبت به دوره نخست آن گفت: «من زنده‌ام» کتابی پرحادثه، جذاب، به صرفه از نظر قیمت و مورد تحسین بود. در دیگر کتابها این قصه متفاوت بود. مسابقه بهانه است، اصل کار برگزاری پویش میان نخبگان برای معرفی یک کتاب به جامعه است. وقتی کتاب در کشور در شمارگان 100 یا 200 نسخه به فروش می‌رسد، فروش یک کتاب در شمارگان 100 یا 200 هزار نسخه شبیه یک معجزه است. پرفروش‌ترین کتاب‌های عمومی در هر سال کتاب‌های موفق حوزه جبهه فرهنگی انقلاب است، این در حالی است که کتاب‌های جبهه روشنفکری تنها 30 هزار نسخه به فروش می‌رسد.
به گفته نیلی؛ تلاش داریم تا کتاب‌های منتخب در این دوره‌ها مبتنی بر سبک زندگی اسلامی باشد؛ از این نظر گروه هدف بیشتر بانوان هستند که مسئولیت تربیت فرزندان را برعهده دارند. اگر کتاب خوب به بانوان معرفی شود، انقلاب محتوایی در کشور رخ خواهد داد.
بخش دیگر سخنان مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی به مدیریت وزارت ارشاد و وضعیت سیاستگذاری فرهنگی در دولت و نقد سیاست‌ها، عملکرد و رویکردهای ارشاد اختصاص داشت. وی با بیان اینکه این صحبت‌ها ناظر به شخص خاصی نیست و تنها منظور وزارت ارشاد، معاونت فرهنگی و دست‌اندرکاران حوزه نشر و کتاب است، گفت: وضعیت و مشکلات حوزه نشر امروز به گونه‌ای است که تنها مشکل یک طیف خاص نیست، بلکه این نگرانی‌ها و مشکلات سال‌هاست که در میان اهالی نشر وجود دارد و به آن توجه چندانی نشده است. یکی از اموری که ما به ارشاد انتقاد داریم، کمیت‌گرایی افراطی در ارشاد است. ارشاد در حوزه کتاب به طرز عجیبی به کمیت‌گرایی و نگاه تکاثری دامن می‌زند؛ در حالی که تمام دلسوزان فرهنگی و حتی برخی از مدیران فرهنگی می‌دانند که این نوع از کمیت‌گرایی ضربه به محتوا و فرهنگ می‌زند. وقتی ارشاد برای اینکه به ناشری در نمایشگاه کتاب غرفه بدهد، کمیت کتاب‌های او را مد نظر قرار می دهند، طبیعی است که نتیجه این سیاست تولید کتاب کم‌ارزش، کم تیراژ و غیر فرهنگی است. این سیاست‌های غلط و ارزیابی‌های نادرست باعث شده شاهد این باشیم که برخی از ناشران شبه‌کتاب‌هایی را در قالب ماکت در 10 یا 20 نسخه چاپ و در خانه کتاب هم ثبت می‌کنند؛ در حالی که این کتاب اصلاً منتشر و تولید نشده است.
وی با اشاره به ضعف محتوایی در کتاب‌هایی که طی سال‌های گذشته منتشر می‌شود، اضافه کرد: وضعیت به گونه‌ای است که حتی حجت‌الاسلام مهدوی‌راد، دبیر هیئت نظارت نیز گفته است که وضع محتوایی و کیفیت کتابها در کشور ما بسیار ناراحت‌کننده است. یکی از فعالان و نویسندگان ادبی از طیف جریان روشنفکری نیز اخیراً اعلام کرده که از نظر او 96 درصد از کتاب‌های منتشر شده به درد نمی‌خورد. این را کسانی می‌گویند که دولت سعی کرده تا نظرات آنها را جلب کند. نتیجه این می‌شود که تیراژ کتاب بسیار پایین آمده و اثرگذاری فرهنگی نیز کم شده است.
نیلی با بیان اینکه در این وضعیت ارشاد بر افزایش عناوین تأکید دارد، افزود: نتیجه فرهنگی این تورم عناوین چیست؟ آیا این تکثرگرایی افراطی در تولید و در سیاست‌های ارشاد به ارتقای فرهنگ انجامیده است؟
مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی با اشاره به حمایت‌های ارشاد از فعالیت‌های شبه نشر ادامه داد: فعالیت‌های شبه نشر فعالیت‌هایی است که غیر فرهنگی است و در زمره کسب‌و کارهایی به شمار می‌آید که با کاغذ سر و کار دارد اما تأثیری در ارتقای فرهنگ و معرفت کشور ندارد.
وی در ادامه با اشاره به 10 عنوان پرشمار در شش ماه نخست امسال گفت: در فروردین‌ماه سه عنوان کتاب کمک‌درسی با تیراژ 650 هزار، در اردیبهشت‌ماه نیز چهار عنوان کتاب کمک‌درسی و در خردادماه نیز پنج عنوان از این کتابها در زمره کتاب‌های پرفروش بوده‌اند. در ماه‌های دیگر نیز این روند ادامه داشته به طوری که در شهریورماه هفت عنوان از 10 عنوان کتاب پرفروش به کتاب‌های کمک‌درسی اختصاص داشت. وقتی این دسته از کتابها به عنوان نشر در نظر گرفته می‌شود، یارانه نیز به این سمت جاری می‌شود. بسیاری از ناشران حوزه‌های عمومی جا می‌مانند اما ناشران کمک‌آموزشی و شبه نشر بهترین جا و غرفه را در نمایشگاه کتاب را دارند. مشکل از ناشران کمک‌آموزشی نیست، کسبی است در میان کسب‌های دیگر که به واسطه سیاست‌های غلط آموزش و پرورش فعالیت می‌کند، مشکل از سیاست‌های ارشاد و مدل ارزیابی است. در حال حاضر جمع شمارگان 22 عنوان کتاب کمک‌درسی دو میلیون نسخه است؛ در حالی که ناشران عمومی با مشکلات بسیار کتاب را بسیار کمتر از این منتشر می‌کنند.
به گفته نیلی؛ ما از منظر موضوع نیز با مشکلات جدی مواجه هستیم. نتیجه این سیاست‌ها، افت وضعیت فرهنگی است. مهمترین کار ارشاد ارتقای معرفت و آگاهی عمومی است؛ اما ما امروزه می‌بینیم که بیشترین کتابها از نظر موضوع به کتاب‌های کمک‌درسی و بعد دعا اختصاص دارد. این آمار نشان می‌دهد که اگر ارشاد تغییرات جدی در سیاست‌های ارشاد صورت نگیرد، وضع فرهنگ دائماً بدتر می‌شود.
مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی در ادامه به سیاست‌های تشویقی و تنبیهی ارشاد اشاره کرد و گفت: چه اتفاقی برای کتاب‌های برگزیده در جوایز ادبی و جایزه کتاب سال افتاده است؟ بعضی از این کتابها به چاپ‌های بعدی نرسیده است.
نیلی ادامه داد: از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تقاضا می‌کنیم که کتاب مجموعه قوانین و مقررات ارشاد را که از سوی خانه کتاب منتشر شده یک‌بار با دقت بخوانند. آیا فعالیت‌های ارشاد در این زمینه است؟ اجرای قانون مهمترین مطالبه جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی از شخص وزیر ارشاد است. ارشاد در حوزه سیاست‌های نظارتی وظایف مصرح خود در قانون را انجام نمی‌دهد. وضعیت آشفته کتاب و نشر در حوزه توزیع به عدم اجرای قوانین برمی‌گردد. نظارت بر فعالیت‌های ناشر و کتابفروش جزو وظایف ارشاد است و سیاست‌های تشویقی و تنبیهی آن باید براساس این مورد باشد. این مشکلات هنوز در زمینه معافیت مالیاتی نیز وجود دارد. حمایت از جریان دلبسته و پای کار انقلاب اسلامی محدود و بسیار قطره‌چکانی شده و بالعکس حمایت از جریان غیر مؤمن به اهداف انقلاب در حال افزایش چشم‌گیر و تصاعدی است.
وی با بیان اینکه آیا کتاب‌های منتشر شده مبتنی با این چهارچوب‌ها است یا خیر گفت: آیا کتاب‌هایی که با محوریت خیانت همسران به هم است، در راستای ترویج اخلاق و فضائل اخلاقی است؟ چرا ژانر خیانت این همه در بازار کتاب منتشر می‌شود؟ تخریب ارزش خانواده و ترویج خیانت به نفع چه کسی است؟ کتابفروشی‌های مذهبی و حتی غیر مذهبی در آستانه تعطیلی است. ناشران مشکل نقدینگی دارند ولی کسی به فکر نیست. آیا ارشاد در این زمینه نقشی ندارد؟ چندبار جلسه هیئت نظارت بر نشر تشکیل شد؟ کمیته‌ای را به صورت نمادین تشکیل دادند. اکثر اعضای هیئت نظارت می‌گویند که ما به جلسات دعوت نمی‌شویم. هیئت فشلی که با اطلاعات ناقص و تصمیماتی که معلوم نیست ما به ازای اجرایی دارد یا خیر.
منبع: تسنیم
