«در برابر طوفان»؛ مستندی تاثیرگذار و باورمندانه

محمدجواد اسدیان : مجموعه مستند «در برابر طوفان» به تهیه کنندگی مهدی نقویان از محصولات سازمان سینمایی حوزه هنری این شب ها از طریق شبکه‌های مختلف سیما در حال پخش است روایتگر تاریخ سیاسی و اجتماعی پهلوی دوم از زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی تا انقلاب اسلامی است.

برای اولین بار فارغ از برنامه سازی های کلیشه و پخش چند باره تصاویر آرشیوی با اثری خوش ساخت و به لحاظ ساختار محتوایی متنوع و غنی روبرو هستیم؛ ساختار این سلسله برنامه ها به شکل مستند است و از تصاویر و فیلم و عکس‌های آرشیوی بسیاری در این اثر استفاده شده که تا به حال در صدا و سیما هیچ وقت پخش نشده بود.

این مستند نزدیک به ۴۰ سال از انقلاب اسلامی و تاریخ سیاسی و اجتماعی پهلوی دوم از زمانیکه محمدرضا پهلوی به پادشاهی می رسد تا زمان انقلاب را نشان می‌دهد و اتفاق‌های جزئی این دوره را با استناد به منابع متعدد تاریخی و مستندات پژوهشی «در برابر طوفان» مرور می‌کند .

عنوان مجموعه از جمله رضاشاه گرفته شده؛ زمانی که به جزیره موریس تبعید می‌شد به پسرش گفت:‌ «در برابر طوفان مقاومت نکن بگذار طوفان از تو عبور کند.»

با گذشت نزدیک به چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر نسل ها متاسفانه تاکنون کمتر شاهد تولید آثار ماندگار، آگاهی بخش و تاثیرگذاری برای تبیین اهداف و فلسفه انقلاب و دستاوردهای آن بوده ایم.

اگرچه بسیاری از پدران و مادران که خود فضای تلخ و نکبت بار دوره گذشته را لمس کردند از وضعیت وخیم و دردناک آن دوره و انحطاط و عقب ماندگی آن آگاه هستند ولی متاسفانه فقدان منابع درست اطلاعاتی و نبود مستندات و فیلم های تاثیرگذار باعث شده تا در فضای پرهجمه رسانه ها و شبکه های نظام سلطه نسل جوان و نوجوان ما اطلاعات محدود و کلیشه ای از رژیم گذشته داشته باشند و این انقطاع فرهنگی و گسست خطرناک است.

تردیدی نیست که موتور محرک انقلاب اسلامی جوانان و نوجوانان بودند. انقلاب اسلامی در شرایطی به وقوع پیوست که وضعیت فرهنگی و اخلاقی جامعه‌ نامطلوب و و معیوب بوده و روندی را طی می‌کرد فاجعه آمیز.با گذشت دهه ها و نسل ها امروز هم بار رسالت و مسئولیت حساس و خطیر حفظ انقلاب اسلامی و تبیین و گسترش آن بر دوش جوانان و نوجوانان جامعه است.

اما آنچه مسلم است پدیده‌های اجتماعی،‌هر چند بزرگ، با گذر زمان و به ویژه با تغییر نسل‌ها، در خاطر جمعی یک جامعه پایدار نمی‌ماند. کم رنگ شدن یادها، ‌نام ها و حوادثی که در یک دوره بر سر زبان ها بودند، امری غیرطبیعی نیست. در عین حال با توجه به رشد گسترده و فزاینده تکنولوژی و تغییر ساختارهای اطلاع رسانی و کاهش نرخ مطالعه آثار مکتوب- به طور قطع تولید محصولات سینمایی و تلویزیونی و مجموعه های مستند تصویری بهترین و موثرترین ابزارهای مطالعاتی برای نسل جوان و نوجوان کشور است.

جالب اینجاست از سوی برخی شبکه های فارسی زبان برای تطهیر خاندان پهلوی و ایجاد فضای نوستالژیک نسبت به آن دوران چند مجموعه مستند تهیه و گردآوری شده و همین ایام، همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در نوبت های متوالی پخش می شود. اگرچه رسانه ملی در این راستا، اقدامات و حرکت های قابل ستایشی چون سریال«معمای شاه» را در کارنامه دارد ولی پخش مجموعه «در برابر طوفان» که با تکیه بر ساختار روایی مستند و بر اساس سلسله پژوهش ها و تصاویر آرشیوی دیده نشده یا کمتر دیده شده؛ و آیتم های ترکیبی تولید شده تاثیرگذارتر و باورمندانه تر است.

البته جای قدردانی از سازمان سینمایی حوزه هنری دارد که در سال های اخیر به اقتضای نیازهای جامعه درعرصه های مختلف فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و تاریخی دست به تولید آثاری هدفمندی زده که سبد حوزه فرهنگ و هنر تاکنون از این دست از آثار خالی بود. اثاری که کمک می کنند تا یکی از پرچالش ترین مقطع تاریخ معاصر و زمینه‌های شکل گیری و بستر رشد نهضت و انقلاب اسلامی با قوت و با ساختارهای روایی و پژوهشی غنی موردتوجه و بازروایی قرار گیرد.

چگونه است که در رابطه با تمام انقلاب‌های دنیا ده‌ها فیلم و سریال ساخته می‌شود و در مقیاس جهانی پخش و توزیع می‌گردد ولی در رابطه با انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر یا اثر قابل توجهی نداریم یا یک مشت آثار مخرب و غرض آلود فضا را اشباع کرده است. چرا؟ هنوز بعد از سال ها همچنان پیرامون انقلاب های روسیه، فرانسه، کوبا، الجزایر، شیلی و … فیلم و سریال تولید می شود ولی در رابطه با انقلاب اسلامی که بزرگ ترین رخداد سیاسی و اجتماعی و تاریخی قرن بیستم است اثر یا آثار درخشان و ماندگار نداریم. واقعا انقلاب اسلامی خط قرمز کدام جریان سیاسی، شبه روشنفکری و جریانات مشکوک است که نزدیک شدن به آن با ناسپاسی و بی مهری همراه می شود؟

به هر روی تولید مجموعه «در برابر طوفان» از سوی «مرکز مستند سوره» از مجموعه های سازمان سینمایی حوزه هنری و مرکز فیلم و نمایش بسیج که خوشبختانه، با بازخوردهای مثبتی هم از سوی مخاطبان تلویزیون قرار گرفته از جمله اقدامات قابل تحسین و ارزشمند رسانه ملی در سی و هشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است.

منبع: نسیم آنلاین