تسلیم شدن و انفعال معاونت فرهنگی در برابر خاصه‌خواهی‌ها تعجب‌آور است/نادیده گرفته شدن نیروهای انقلابی در ترکیب برنامه‌ریزی، تأسف‌انگیز است
زیاده‌خواهی یک طیف خاص و برخی تشکل‌های پرادعا و برخی ناشران پرسروصدا و همیشه بهره‌مند از مراحم و مواهب جمهوری اسلامی چیز عجیبی نبوده و نیست؛ اما تسلیم شدن و انفعال معاونت فرهنگی در برابر این خاصه‌خواهی‌ها به‌خصوص در دو سه سال اخیر تعجب‌آور شده است.
به گزارش هفت راه، پس از اعلام اسامی اعضای شورای برنامه‌ریزی نمایشگاه کتاب تهران، فعالان حوزه نشر نسبت به آن واکنش نشان دادند. بر همین اساس مجمع ناشران انقلاب اسلامی 22 مهر 1396 در نامه‌ای مراتب اعتراض خود را به سرپرست معاونت فرهنگی اعلام کرده بود که امروز متن این نامه منتشر می‌شود. همچنین نکاتی پیرامون این نامه آمده که پیش از متن اصلی نامه در ادامه منتشر می‌شود:
«1. خبرهایی غیررسمی در برخی کانال‌های مرتبط با نشر منعکس شد که از انتصاب دوتن از ناشران نشان‌دار و کاملاً وابسته به جریان روشنفکر سکولار حکایت داشت. این افراد را معاونت فرهنگی به‌عنوان نمایندۀ وزارت ارشاد در شورای برنامه‌ریزی سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران معرفی کرده بود.
2. دو روز بعد، آن اخبار تأیید شد و معلوم شد که افراد عضو این شورای تصمیم‌گیری عبارتند از آقایان مسعود پایدار، فتح‌الله فروغی، امیر حسین‌زادگان، داوود موسایی، محمّدرضا حاتمی، محمود آموزگار و سه تن دیگر از ناشران.
3. ارشاد بدون هیچ سابقه و مصوبه‌ای از شورای سیاست‌گذاری گذشته و بدون حتی ابلاغ حکم و تشکیل شورای جدید، ترکیب و تعداد اعضای شورای برنامه‌ریزی را عملاً به‌نفع یک طیف خاصِ همیشه‌برخوردار و همیشه‌معترض از بخشی از اتحادیۀ تهران تغییر داد. برخی از منصوبان و نمایندگان از حداقل‌های صلاحیت‌های اعتقادی و اخلاقی برخوردار نیستند. این تغییرات ظاهراً و برمبنای اظهارنظر مدیران معاونت فرهنگی، برخلاف میل باطنی ارشاد بوده؛ امّا به‌واسطۀ فشارها (شبیه به سال‌های گذشته) چاره‌ای نبوده و لذا ارشاد تسلیم شده و انتصاب نمایندگان ارشاد (آقایان حسین‌زادگان و موسایی) به این ترتیب صورت گرفته است.
4. این ترکیب مورد اعتراض طیف گسترده‌ای از ناشران کشور از تهران و دیگر استان‌ها قرار گرفته است. از اتحادیۀ تعاونی ناشران تا مجمع ناشران انقلاب اسلامی و برخی دیگر از تشکل‌های مؤثر در صنف نشر به این‌گونه باج‌خواهی‌ها و باج‌دهی‌ها اعتراض دارند. همچنین این‌گونه رفتار ناعادلانه و انفعالی در وزارت ارشاد باعث تشدید اختلاف‌های درون صنف و تقویت ادبیات سهم‌خواهانه در میان اجزای نشر شده است. در ترکیب شورای مربوطه هیچ نشانی از تشکل‌های انقلابی و مؤمن وجود ندارد و هیچ نقشی به این مجموعه‌ها داده نشده است.
5. در این انتصابات نقش خیل عظیم ناشران شهرستانی تحقیر و نادیده گرفته شده است.
6. ترکیب شورا، شائبۀ انحصارطلبی، منفعت‌‌گری و رانت‌محوری را تقویت کرده است.
7. جریان روشنفکری و معارض با اهداف انقلاب اسلامی پیروز این میدان است و به‌طور بی‌سابقه‌ای در مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور بر کرسی تصمیم‌گیری و تعیین مقدرات نمایشگاه کتاب نشسته است.
8. مجمع ناشران انقلاب اسلامی از همان تاریخ اعلام غیررسمی به این‌گونه از تصمیمات واکنش نشان داد و با شخص وزیر محترم، سرپرست کنونی معاونت فرهنگی و مدیران محترم معاونت فرهنگی مذاکره نمود. این مذاکرات و مکاتبات رسانه‌ای نشد تا مبادا عزیزان مسئول در آن معاونت، تلقی وارد کردن فشار رسانه‌ای و صنفی از امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر این تشکل را داشته باشند.
9. طی دو جلسۀ مجزا با سرپرست محترم معاونت فرهنگی و همکاران ایشان موضوع مطرح شد و پیشنهادهای مجمع ناشران و درخواست اصلاح ترکیب این شورا به ایشان ارائه گردید؛ لیکن هم‌اکنون پس از گذشت بیش از دوهفته عملاً هیچ اتفاقی نیفتاده است. لذا امید هیئت‌مدیرۀ مجمع که مراتب تذکر و هشدار را خیرخواهانه طی کرده بود، به اصلاح روند وزارت ارشاد کاهش یافته است.
10. اعتماد و میدان‌دادن وزارت ارشاد به طیف محدود، امّا پرسروصدای روشنفکر سکولار نشر و گروهی که مع‌الاسف کمترین نسبت را با وظایف و مأموریت‌های فرهنگی نظام اسلامی دارا هستند، بسیار تعجب‌آور شده است. این میدان‌دادن‌ها موجب کاهش قدرت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تضعیف جریان مؤمن و انقلابی نشر می‌شود و باعث رقم‌خوردن وقایع تأسف‌بار و شرم‌آوری نظیر آنچه در نمایشگاه اخیر فرانکفورت واقع شد، می‌گردد.»
در ادامه متن نامه هیئت مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی به سرپرست معاونت فرهنگی منتشر می‌شود.
«برادر گرامی، جناب آقای دکتر سلگی
سرپرست محترم معاونت امور فرهنگی
با سلام و احترام
ضمن تشکر از جنابعالی در برگزاری جلسه همفکری‌تان با اعضای هیأت‌مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی، پیرو مسائل پیش آمده در رابطه با برنامه‌ریزی و مدیریت نمایشگاه بین‌المللی تهران موارد ذیل اکیداً مطرح می‌شود:
اگرچه واگذاری فعالیت‌های اجرایی و کالبدی نمایشگاه به اجزای صنف کتاب و نشر، امر لازمی بوده و هست، لیکن روش‌های به کارگرفته‌شده در مدل واگذاری، عملاً به گسترش و توسعه اختلافات میان ناشران کشور و تشدید دعواهای ناپسند و غیراصولی در صنف نشر شده است.
صنف نشر کشور بیش از همیشه، آن‌هم در این شرایط دشوار و با وجود فشارهای گوناگون، نیازمند آرامش و همدلی است. دلیل شکل‌گیری بازی سهم‌خواهانه برخی ناشران همیشه مدعی و همیشه برخوردار و منافع صنف، روش نادرست سهم‌دهی در معادلات فرهنگی است. این روش باعث تشدید سهم‌خواهی‌ها گشته است و شایسته است پس از نظرخواهی از تشکل‌های گوناگون و اثرگذار نشر کشور، با قاطعیت تصمیمات مقتضی در شأن فرهنگ و نشر نظام اسلامی‌مان و به نفع منافع عمومی ناشران اتخاذ گردد.
زیاده‌خواهی یک طیف خاص و برخی تشکل‌های پرادعا و برخی ناشران پرسروصدا و همیشه بهره‌مند از مراحم و مواهب جمهوری اسلامی چیز عجیبی نبوده و نیست؛ اما تسلیم شدن و انفعال معاونت فرهنگی در برابر این خاصه‌خواهی‌ها به‌خصوص در دو سه سال اخیر تعجب‌آور شده است. پیام این روش برخورد از ناحیه معاونت فرهنگی، عملاً تجویز و تشویق به این‌گونه رفتارها در میان دیگر ناشران و اجزای صنف است. صنف نشر کشور، بسیار متنوع و گوناگون است و هیچ‌یک از اتحادیه‌های شهرها و تشکل‌های فرهنگی نمی‌توانند انحصارطلبانه، مدعی نمایندگی صنف نشر کشور به تنهایی باشند، بنابراین امتیازدهی بلاوجه موجب تشدید نارضایتی‌ها شده است و بایستی اصلاح شود.
در خصوص ترکیب شورای برنامه‌ریزی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز نکاتی مهم وجود دارد:
اولاً، برخلاف ممشای سال گذشته، وزن‌دهی غیرمنصفانه از ناحیه ارشاد صورت گرفته است.
ثانیاً، ترکیب هفت‌نفره بدون هیچ منطق قابل قبولی و بدون هیچ مصوبه‌ای از ناحیه شورای سیاست‌گذاری، ناگهان به 9 نفر افزایش یافته است. چرا فشارهای سیاسی برخی ناشران سهم‌خواه و پرسروصدا باید این‌چنین باعث تصمیم‌گیری شتابزده، تنش‌آفرین و نامعقول شود؟ چگونه به واسطه فشارها، ناگهان بدون هیچ منطقی ترکیب اعضای شورای برنامه‌ریزی از هفت نفر به 9 نفر افزایش می‌یابد؟
ثالثاً، نادیده گرفته شدن تشکل‌ها و نیروهای انقلابی در ترکیب برنامه‌ریزی، تأسف‌انگیز و تعجب‌آور است. به‌خصوص وقتی متوجه می‌شویم که معاونت محترم فرهنگی، علی‌رغم خواست و میل درونی‌شان برای دو تن از ناشران نشان‌دار جریان روشنفکری سکولار و بعضاً دارای سوابق سوء فرهنگی و فعالیت‌های سیاسی معارض با انقلاب اسلامی، حکم نمایندگی وزارت فرهنگ و ارشاد در آن شورا صادر نموده است! این مطلب حقیقتاً غیرقابل تحمل است و واکنش جامعه ناشران مؤمن و بخش‌های گوناگون را در پی خواهد داشت:
لذا لطفاً با عنایت به منفعت عامه صنف کتاب و نشر و همچنین مفاد سیاست‌های ابلاغی در حکم اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، در تصمیم قبلی خود تجدیدنظر نموده و مقدمات یک تصمیم مدیریتی قابل قبولی در صنف نشر را با کمک همه اجزای نشر فراهم آورید. ان‌شاءالله.
هیأت‌مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی»
