سینماگران از مالیات معافاند
مدتی پیش خانم فرشته طائرپور، مشاور مالیاتی خانهسینما و عضو کارگروه مشترک مالیات و سینما در یادداشتی از هنرمندان خواست تا با وجود همه مشکلاتی که وجود دارد، اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهند. صحبتهایی که در بخشی از آن به قانون لزوم توجه به قانون معافیت مالیاتی اشاره کرده بود.
طبق این قانون هنرمندانی که درآمدشان بیش از نیم میلیارد تومان نباشد، بهعنوان فعالیت فرهنگی از پرداخت هر گونه مالیات معاف میشوند، قانونی که البته با تبصرههای موجود بقیه اهالی هنر را هم دربرمیگیرد.
در این میان مطرح شدن چنین قانونی که گویا قدمتی چندساله دارد، در وهله نخست این سؤال را ایجاد میکند که در این شرایط اصلاً چرا باید چنین قانونی وجود داشته باشد، شرایطی که خیلی از مردم از کارمندان با حقوق جز گرفته تا بازنشستگانی که بعد از سالها دریافتی که یک هزارم فلان بازیگر نیست را دارند اما باز هم ناچارند حتی پیش از پرداخت آن، مالیاتش را بدهند و اگر نخواهند هم این اتفاق به صورت سیستماتیک رخ میدهد.
همین موارد باعث شده تا صحبتهای مختلفی تحت عنوان فرار مالیاتی و بیعدالتی در این حوزه برای هنرمندان مطرح شود، مسألهای که به طور حتم جای تأمل دارد.
با این حال مشاور مالیاتی خانه سینما که خود از تهیهکنندگان و نویسندگان سینماست، اعتقادی برخلاف این موارد دارد. او در گفتوگو با «صبحنو» درباره صحبتهایی که در اینباره وجود دارد، بیان کرد: نمیدانم کدام کمانصافی توانسته به سینماگران تهمت فرار مالیاتی و گریز از قانون بزند!؟ سینماگران با وجود آنکه معافیت قانونی دارند و اکثرشان در اغلب ماههای سال دچار کمکاری و بیکاری هستند و گاه برای دریافت دستمزد یا درآمدشان چندسال منتظر میمانند، هرساله در ماه مالیاتی، به تکلیف قانونی خود که ارائه اظهارنامه است عمل میکنند.
او که پیشتر هم از هنرمندان خواسته بود تا اظهارنامه مالیاتی خود را با مراجعه به خانه سینما پر کنند، اضافه کرد: خوشبختانه «خانه سینما» نیز بهعنوان نهاد فراگیر صنفی در این زمینه خیلی خوب عمل میکند و با راهاندازی سامانه اینترنتی در ساختمان شماره ۱ خود، به سینماگران (چه عضوش باشند چه نباشند) و حتی سایر فعالان عرصههای هنری، خدمات ویژهای ازجمله حضور مشاور مالیاتی در محل و تخفیف برای تنظیم و ارسال اینترنتی اظهارنامهها میدهد تا مؤدیان سینمایی از مراجعه به کافی نتهای عمومی که ممکن است اطلاع کافی از ماهیت فعالیت آنها و شناسایی گروهشان نداشته باشند، معاف شوند.
شایستهتر از مؤدیان سینمایی نداریم
او سینماگران را در حوزه پرکردن اظهارنامههای مالیاتی جزو فعالترین گروههایی میداند که شایسته تقدیرند و میگوید: من معتقدم اگر سازمان امور مالیاتی بخواهد نوعی از مؤدیان را بهعنوان مؤدیان نمونه معرفی کند و به آنها جایزه بدهد، شایستهتر از مؤدیان سینمایی پیدا نمیکند. خانواده سینما، خانوادهای کوچک اما مهم و تأثیرگذار هستند و بیتردید عملکردشان در ارتباط با قوانین، میتواند الگوی دیگران باشد. این گروه کمجمعیت و خدمتگزار، با همه کمبودها و گلایههایشان، دارند به تکالیف قانونی خود به نحواحسن عمل میکنند، بهترست قدردان این وجدان اجتماعیشان باشیم.
دلیلی برای فرار وجود ندارد!
طائرپور با اشاره به قانونی که درباره معافیت مالیاتی برای هنرمندان وجود دارد، بیان کرد: خلاصه اینکه استفاده از عباراتی مانند فرار مالیاتی یا گریز از قانون، در حق سینماگران ایرانی جز جفا و خطا نام دیگری ندارد. منطقاً هم دلیلی برای فرار مالیاتی وجود ندارد وقتی همه آنها بهموجب بند «ل» ماده ۱۳۹ از پرداخت مالیات معاف هستند و فقط باید اظهارنامه بدهند که میدهند. به همین دلیل این تلقی اشتباه مانند این است که بگوییم کسانی که معاف از سربازی هستند دارند از رفتن به خدمت سربازی فرار میکنند!
طائرپور با وجود تسهیلات موجود باز هم با انتقاد از سازمان امور مالیاتی در بخشی از یادداشت خود بیان کرد: ما درک میکنیم که دولت گرفتار و کمدرآمد کنونی با این تحریمهای نفسبر، مجبور است به راهحل اخذ مالیات از مردم فکر کند. ضمن آرزوی موفقیت برای دولت در گرفتن مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی متعددی که واقعاً موفق به کسب درآمدهای کلان در کشور هستند، خوب است به این واقعیت هم توجه کنیم که سینماگران و هنرمندان ایرانی در طول چهل سال گذشته براساس تمایل و توان شخصی، خلاقترین و مؤثرترین تولیدکنندگان آثار ملی و ماندگار بودهاند حال کدام منطق میگوید تولید پوشاک و یخچال و خودرو، تولید ملی است اما تولید فیلم و آثار ادبی و هنری این تعریف را ندارد؟
وی اضافه کرد: مدیریت اقتصادی کشور و اساساً دولت که همواره در امر تبلیغ و آگاهیبخشی ناکارآمدی تاریخی داشته و دارند، اگر شناخت و باور عمیقتری نسبت به نقش، ضرورت و قدرتهای هنر و فرهنگ در جامعه پیدا کنند، حتماً تسهیلات بیشتری را برای این جمعیت کوچک و کمدرآمد اما مهم و مؤثر، طراحی خواهند کرد.
به هر حال چه سازمان امور مالیاتی با ما جفا کند، چه وفا، ما باید اظهارنامههای مالیاتیمان را تنظیم و تسلیم کنیم و تا وضعمان بدتر نشود و ناگهان مواجه با برگ تشخیصهایی از سوی ممیزان نشویم که بر «درنیامد»های ما، مالیات بریدهاند.
اظهارنامههای بیفایده
این تهیهکننده در پاسخ به این که در این شرایط و قانونی که برای معافیت مالیاتی تدوین شده است، پر کردن اظهارنامهها چه فایدهای دارد هم گفت: این سؤالی است که همه از ما میپرسند و جواب آن نزد قانونگذاران سازمان امور مالیاتی است. با تمام اینها معافیت مالیاتی شاید در بخشهایی از فرهنگ و هنر مثل حوزه نشر، تولیدکنندگان محتوا و سرمایهگذاران فرهنگی، سینمایی و … اتفاق مثبتی باشد اما در بقیه موارد لزومی ندارد به بازیگر یا شخصی که رقمی حتی تا همان 500میلیون تومان که برای آن قانون وجود دارد را میگیرد، چنین معافیتی تدوین شود. حداقل در این حوزه جا دارد تا مثل خیلی از کشورهای دیگر، بدون در نظر گرفتن استثنا عمل شود و مالیاتی که معقول است با توجه به همان درآمد اخذ شود.
در غیر این صورت پر کردن فرم اظهارنامه مالیاتی بدون فایده خاصی، صرفاً بهمنزله اقدامی نمادین است که نتیجهای در برندارد، چون به هر حال طبق این صحبتها سینماگران از مالیات معاف میشوند.