اشتباه می‌کنی لیلا!
شاید کمتر کسی باشد که این روزها صفحه‌ای در اینستاگرام نداشته باشد و در آن تصاویری را منتشر نکند. اما هنرمندان و چهره‌هایی که شهرت بیشتری در میان عموم دارند صفحاتشان هم جایگاه دیگری دارد. از این رو قضاوت بر اساس صفحات آنها هم امری است که گریزی از آن نیست. یعنی هنرمند یا ورزشکاری که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کند طبیعی است که بر اساس فعالیتش در آنجا زیر ذره‌بین مخاطبان قرار بگیرد. نکته‌ای که وجود دارد نحوه تعامل یک چهره مشهور در شبکه‌های اجتماعی است که می‌تواند تصویری از او در ذهن کاربران شکل دهد. بسیاری از چهرهها در این فضا نظرات خود را نشر می‌دهند و مواضعی را که در اتفاقات اجتماعی و احیانا سیاسی دارند منتشر می‌کنند. اما در مرور صفحات چهره‌های مشهور در محیطی مانند اینستاگرام که عکس در آن محوریت دارد می‌توان به تجربه‌ورزی و جلوگیری از جوگیری برخی چهرهها پی برد. در واقع وقتی صفحات آنها را مرور می‌کنیم می‌بینیم که برخی از آنها در پست گذاشتن در یک شبکه اجتماعی هم حرفه‌ای هستند و هم اقتضائات مختلف از جمله خطوط قرمزی را که عرفی یا قانونی در جامعه وجود دارد لحاظ می‌کنند. این مساله در مورد برخی صفحات بخصوص جوان‌ترها صادق نیست. به تعبیری چهره‌های جوان‌تر که سرعت شهرت‌شان غیرطبیعی است رفتارهایی در صفحات خود بروز می‌دهند که گاهی مایه تعجب کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌شود. در آخرین نمونه «ریحانه پارسا» بازیگر نقش «لیلا» در مجموعه تلویزیونی «پدر» پس از اینکه به واسطه این سریال اولین حضور خود در مدیومی به نام تلویزیون را تجربه کرد و بعد از اتمام این اثر تلویزیونی، تصاویر خود در صفحه شخصی‌اش را پاک کرد و تصاویر تازه‌ای از خود با ظاهری متفاوت منتشر کرده که واکنش کاربران فضای مجازی را در پی داشت.
ناپخته و جوان
«من، ریحانه پارسا دختری که از الان تا همیشه اگر کسی میشناستش به واسطه‌ی سریال پدر هست (این رو هیچ وقت یادش نمیره) از همین پست میگم اگر این روزها عکسی دیده شده که فرقِ زیادی با تصویرِ این ماه های اخیر داره بی هیچ جبهه گیری خاصی و موضع داشتن بوده و هست، صرفا توجیهی است که ریحانه هیچ شباهت(ظاهری)به لیلای دیده شده نداره!» این مطلبی است که بازیگر این روزهای سریال پدر در آخرین پست اینستاگرامی خود نوشته است و در واقع نسبت به تصاویر تازه منتشر شده‌اش توضیح داده است.
شاید بی‌تجربگی و ذوق‌زدگی ناشی از کسب شهرت دلیلی باشد که بتوان برای رفتار اخیر او در فضای اینستاگرام برشمرد. این بازگر جوان دست به انتشار تصاویری زده که کمتر از سوی چهره‌های مشهور سینما و تلویزیون شاهد آن هستیم. ریحانه پارسا عکس‌هایی از خود در اینستاگرامش منتشر کرد که نشان می‌داد او ترجیح داده از عالم بازیگری فاصله گرفته و به عالم مدلینگ نزدیک شود.
پارسا در پست اینستاگرامش نوشته که شخصیت واقعی ریحانه با لیلا تفاوت دارد. همین جمله نشان می‌دهد که ورود این جوان 19 ساله به دنیای بازیگری چقدر ناگهانی و حتی بدون شناخت کافی از حواشی این جهان بوده است. بازیگر نقش اول یک فیلم پربیننده تلویزیونی تصور می‌کرده که در نظر بینندگان این فیلم، شخصیت واقعی او و لیلا تفاوتی با هم ندارند و بنا بر این ناچار شده با انتشار چند عکس نشان دهد با لیلای «پدر» تفاوت دارد! اجازه بدهید بگوییم این برای یک بازیگر در دوران فعلی، یعنی دور بودن خیلی زیاد از فضای جامعه.
واکنش‌های مردم
البته واکنش‌های مردم هم به ریحانه پارسا تقریبا قابل پیش‌بینی بود. انتقادها از پارسا آن‌قدر بالا گرفت که او مجبور شد صفحه اینستاگرامش را از حالت عمومی خارج کند و در اقدامی غیرمعمول برای یک صفحه پرفالوئر، کامنت‌های پست‌هایش را هم ببندد. هر چند این کارها هم باعث نشد مردم نظرشان را در مورد این کار بازیگر جوان پدر نگویند.
تعدادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی از حق او برای انتخاب پوشش گفته‌اند اما خیلی‌ها که مخاطب عادی تلویزیون هستند این کار پارسا را یک اشتباه برای نوبازیگر پدر دانستند.
«#ریحانه_پارسا بازیگر سریال #پدر یجوری از نقشی که تو سریال بازی کرده اعلام برائت کرده که انگار کاراکتر #لیلا تو این سریال جذام داشته! بزرگوار شما اگه انقدر از نقشی که بازی کردی، بیزار بودی که به سرعت ازش اعلام برائت کنی، اصلا چرا بازیش کردی؟!» «#ریحانه_پارسا واقعا نشون داد که بچه است. فکر کن درست زمانی که رو بورس هستی، خودت رو در حد یک مدل آرایشی پایین بیاری!!» «قضیه اینه که ایشون تازه کار هستن و بیشتر به فیلم لطمه زدن تا خودشون کارشون نمک نشناسی بود تا معروف شدن همه عکس های سریال رو پاک کردن! با این رفتار تنها کسی که سد موفقیتشه خودشه» «انتظاری از ایشون نمیره چون فقط 19 سالشه و اولین تجربه کاریش رو داشته. اما واقعا جوگیرانه بود که بعد از به دست آوردن یه ذره فالوئر این کار رو کرد. می‌ذاشتی چند وقت دیگه خب. چه عجله‌ای داشتی بلافاصله بعد از اتمام فیلم این کار رو بکنی» اینها بخشی از واکنش‌های مردم در شبکه‌های اجتماعی نسبت به ریحانه پارسا و حرکت عجیب او در فضای مجازی بود.
مغرور نشو جوان!
چند هفته پیش بود که بهنوش بختیاری که سال‌ها است در تلویزیون و سینما بازی کرده و صفحه اینستاگرامش هم چند میلیون دنبال‌کننده دارد تصویری از ریحانه پارسا بازیگر نقش لیلای سریال «پدر» را در اینستاگرام منتشر کرد و برای او نوشت: «دختر زیبا و با استعداد امیدوارم هرگز دچار روابط متعدد و غرور نشوی. تو لایق بهترین جایگاهی، بدرخش و هرگز دچار فساد نشو. خوشحالم که بهرنگ توفیقی همکار دیرینه ام چهره درستی را به سینما و تلویزیون ایران معرفی کرد.» این متن بختیاری عجیب بود اما انگار ریحانه جوان ترجیح داد این نصیحت بازیگر پیشکسوت تلویزیون را نادیده بگیرد و بعد از اولین حضور و تجربه‌اش در مدیوم رسانه وارد فضای مدلینگ و تبلیغات میکاپ و … شود؛ کاری که کمتر پیش می‌آید یک بازیگر حرفه‌ای به این سادگی به سوی آن برود.
قاعده بازی را بلد نیستیم
حتی در دنیای حرفه‌ای هنرمندان بین‌المللی هم قواعدی وجود دارد و یک هنرمند برای حضورش در مجامع رسانه‌ای (اعم از رسانه‌های رسمی و شبکه‌های اجتماعی) قواعد کمپانی‌های حمایت‌کننده‌اش را رعایت می‌کند ولی به نظر می‌رسد هنوز قوانین عالم حرفه‌ای به کشور ما نرسیده است. شاید گفته شود که چار دیواری اختیاری است ولی خب شبکه اجتماعی حکم چار دیواری شیشه‌ای را دارد که همه شما را در آن به تماشا نشسته‌اند.
ریحانه پارسا آزاد است هر محتوایی را در صفحه شخصی خود منتشر کند ولی با این حال رعایت برخی خط قرمزها در میان حرفه‌ای‌ها مرسوم است و حتی آوانگاردترین چهرهها در فضای شبکه‌های اجتماعی هم سعی می‌کنند جانب احتیاط را رعایت کنند. این را نیز باید اضافه کرد که مخاطبان نسبت به روحیات شخصی یک هنرمند و نقشی که بازی می‌کند، آگاهی دارند و بین دنیای شخصی و نقش‌هایی که ایفا می‌کنند تفاوت قائل هستند و توقع ندارند یک هنرمند همانطوری باشد که در یک فیلم بازی می‌کند. برای مثال هیچکس از مصطفی زمانی مجموعه تلویزیونی «یوسف پیامبر» توقع نداشته همواره در نقش یوسف باقی بماند.
به نظر می‌رسد بستر شبکه اجتماعی با وجود اینکه محیطی است که افراد دکمه انتشار مطالب دست خودشان است اما قواعدی دارد که هر کاربری نسبت به آنها آگاهی دارد. شاید از شبکه‌های اجتماعی با تعبیر رسانه‌های شخصی یاد شود ولی نباید فراموش کرد که شخصی بودن این رسانه‌ها جدا از اینکه پیرو قواعدی است که هم عرف و هم قانون درباره آن اظهار نظر کرده و می‌کند، اما محملی است که افراد و مخاطبان بسیاری می‌توانند قضاوت‌های متفاوتی نسبت به یک چهره مشهور داشته باشند. از این رو سلبریتی‌ها نسبت به حضورشان در فضای مجازی دقت بیشتری دارند و سعی می‌کنند طوری رفتار کنند که واکنش برانگیز نباشد. حتی در مرور روند رشد چهره‌های مطرح جهانی می‌بینیم که آنها پله پله مسیری را طی می‌کنند و آنهایی که این پله‌ها را طی نکرده‌اند هیچگاه به پله‌های قبلی باز نمی‌گردند. به این معنا که وقتی در مدیوم تصویر مشهور شدند دیگر به فضای مدلینگ باز نمی‌گردند اما به نظر می‌رسد در ایران این قواعد نه تنها حاکم نیست بلکه مشاوری نیز برای چهرهها به منظور تعامل‌شان در فضای رسانه‌های مختلف وجود ندارد.
علیرضا ملوندی- جام جم
