انتقاد داوران جایزه ادبیات از پوستر جشنواره فیلم «فجر»

اولین قسمت برنامه «سینما ملت» به مناسبت برگزاری چهلمین جشنواره فیلم فجر از شبکه چهار سیما پخش شد.

به گزارش روابط عمومی برنامه، اولین قسمت از سری برنامه‌های «سینما ملت» به مناسبت برگزاری چهلمین جشنواره فیلم فجر شامگاه ۱۲ بهمن از شبکه چهار سیما پخش شد. این برنامه در بخش اول خود میزبان مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان فیلم «بی رو» و بهنام ابوالقاسم پور پیشکسوت فوتبال کشورمان بود.

دوست دارم یک فیلم سیاسی بسازم

مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان فیلم «بی رو» که اولین فیلم به نمایش درآمده در چهلمین جشنواره فیلم فجر به حساب می‌آید، چگونگی آشنایی‌اش با عرصه هنری سینما را چنین تشریح کرد: با فیلم‌هایی که در بچگی می‌دیدم به سینما علاقمند شدم. خانواده من یک خانواده فیلم‌بین بودند.

وی افزود: فیلم مثل زندگی می‌ماند و ما در جریان تماشای آن باید به عقب برمی‌گردیم و نگاهی به گذشته بیندازیم اما نباید به اندازه‌ای به این گذشته نگاه کنیم که دچار شوربختی شویم.

کارگردان فیلم «بیرو» گفت: اولین فیلم بلند سینمایی من «انزوا» بود. من هم همچون شما ارتباط کارهایم با یکدیگر را درک نمی‌کنم اما در همه فیلم‌هایم خودم بودم و تلاش کردم ادای کسی را درنیاورم ولی آثارم در قالب‌های متعددی تولید شده‌اند چون من عاشق تجربه کردن هستم. من دوست دارم یک فیلم سیاسی بسازم و از همین الان داستان آن را می‌دانم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید ۱۰ سال است تلاش می‌کنم آن فیلم را بسازم.

عباس میرزایی بیان کرد: اگرچه برخی از افراد تصور می‌کنند که فیلم «بی رو» اثر مستقلی نیست اما این فیلم در فکر، اندیشه و اجرا مستقل است البته بنیاد فارابی سرمایه‌گذار آن بوده است. تابش و بنیاد فارابی موظف هستند از فیلمسازان جوان حمایت کنند.

بهنام ابوالقاسم‌پور پیشکسوت فوتبال هم گفت: من هنر سینما را نداشتم و علاقه چندانی هم به این عرصه ندارم اما دوست عزیزم پژمان جمشیدی علاقه زیادی به سینما دارد و در این عرصه موفق است. ۹۰ درصد از فوتبالیست‌ها از قشر ضعیف بودند. بیرانوند نیز برای رسیدن به هدفش سختی‌های زیادی را تحمل کرد. او پنالتی کریستین رونالدو را گرفت و این آرزوی هر فوتبالیستی است. بیرانوند در فوتبال درخشید و زود به هدفش رسید.

عباس میرزایی در ادامه یادی از علی انصاریان کرد و گفت: علی انصاریان مشابه فوتبالی من بود. من گاهی از او مشورت می‌گرفتم. پژمان جمشیدی نیز نشان داده است که بسیار بازیگر خوبی است. او یاد نگرفته است که اشتباه انتخاب کند. در کل فوتبالیست‌ها دوربین را خوب می‌شناسند.

کارگردان فیلم «بیرو» بیان کرد: سال‌ها پیش مستندی درباره علی پروین ساخته شد و من آن فیلم را ادیت کردم. در آن زمان متوجه شدم که علی پروین به درستی گروه فیلمبرداری را هدایت می‌کرد.

علاقه پژمان جمشیدی به دوربین از زبان هم تیمی‌اش

ابوالقاسم‌پور هم صحبت‌های عباس میرزایی را تأیید کرد و گفت: پژمان جمشیدی آی‌کیوی بالایی داشت و زمانی که در کنار هم فوتبال بازی می‌کردیم به من می‌گفت من به تو پاس می‌دهم، وقتی گل زدی می‌آیم و دست در گردنت می‌اندازم تا دوربین من را هم بگیرد.

عذرخواهی مجدد عباس میرزایی از خبرنگاران

مجری از عباس میرزایی پرسید چه مشکلی با خبرنگاران دارید و وی پاسخ داد: من مسأله‌ای با خبرنگاران ندارم اما ۳ سال قبل لحظه‌ای عصبانی بودم و با خبرنگاران بد صحبت کردم البته بعدها در مکان‌های مختلف از آنها عذرخواهی کردم و همچنان عذرخواهی می‌کنم.

انتقاد داوران بخش اهدای جایزه ادبیات فارسی به پوستر چهلمین جشنواره فیلم فجر

بخش دوم برنامه با حضور مهدی صالحی دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی و امیر عبدالله‌زاده استاد دانشگاه برگزار شد. این افراد از اعضای هیأت داوران بخش اهدای جایزه ادبیات فارسی به فیلم‌های شرکت‌کننده در چهلمین جشنواره فیلم فجر هستند.

مهدی صالحی نحوه کار داوران بخش اهدای جایزه ادبیات فارسی به فیلم‌ها را چنین تشریح کرد: برخی از افراد تصور می‌کنند ما به ادبیات و شعر جایزه می‌دهیم اما چنین نیست. این جایزه بر اساس هفت اصل اهدا می‌شود. مثلاً یکی از این اصول تسلط افراد به زبان فارسی و واژگان است. به عنوان مثال ما به این می‌اندیشیم که بازیگر تا چه اندازه می‌تواند از پس زبان مورد نظر فیلم بربیاید. بسیاری از بازیگران ما جملات را با مکث خاصی ادا می‌کنند که نشان می‌دهد با زبان ناآشنا هستند.

دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی گفت: فارسی، لری، کردی و…. زبان فارسی هستند اما اینکه با چه قدرتی به آنها بپردازیم، مهم است. ما حواسمان به ظرفیت‌های گویش‌های محلی‌مان نیست. ما از این ظرفیت‌ها غافل شدیم و گویا کسی هم نیست که حواسمان را به آنها جلب کند.

عبدالله‌زاده تناسب گفتار فیلم با صحنه فیلم و عنصر سینما را در اهدای جایزه زبان فارسی به یک فیلم بسیار مهم دانست.

داور جایزه اهدای جایزه ادبیات فارسی در بخش دیگری از این برنامه تصریح کرد: از نظر هیأت داوران انتخاب کلمات تخصصی شغلی و یا طبقه اجتماعی هم از دیگر معیارها است که بیانگر تحقیق فیلمنامه نویس برای به دست آوردن زبان مناسب و صحیح است.

وی گفت: گاهی ترجمه عناوین فیلم‌های سینمایی کشورمان به زبان‌های دیگر مشکل دارد مثلاً ترجمه عنوان فیلم «شنای پروانه» مشکل داشت و کارگردان فیلم نیز این ایراد را قبول کرد و آن ترجمه را تغییر داد. حالت آرمانی این است که اگر در اسمی مثل شنای پروانه ایهام وجود دارد در ترجمه هم چنین طراوتی در نظر گرفته شود.

صالحی یکی از معیارهای اهدای جایزه زبان فارسی به یک فیلم را اینگونه بیان کرد: کاربرد زبان در فیلم‌ها باید منطقی باشد و منطق داشته باشد. مخاطبان سریال” مختارنامه” و من می‌دانیم که ما در این سریال با صحنه‌هایی مواجه می‌شدیم که در آنها به صورت غیر منطقی از زبان استفاده می‌شد مثلاً شنیدیم که می‌گویند «چطوری انگوری»!

او گفت: من فیلم «شادروان» را دیده‌ام. این فیلم نشان می‌دهد که زبان یک مسئله اجتماعی است.

بیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی گفت: ما سال‌ها است که دیگر دیالوگ و جمله ماندگار سینمایی نداریم. این یعنی ما حواسمان نیست زبان امکاناتی دارد که می‌توانیم از آن استفاده کنیم.

انگار با این پوستر می‌خواهیم فاتحه جشنواره را بخوانیم

در ادامه صالحی به پوستر این دوره جشنواره پرداخت و بیان کرد: من و همکارانم به پوستر چهلمین جشنواره فیلم فجر انتقاد داریم. دیگر عدد ۴ آمده در این پوستر عربی بوده و فارسی نیست. از طرف دیگر، جشنواره فیلم فجر به چهلمین دوره خودش رسیده است و از نظر نشانه‌شناسی سیمرغ آن باید جلوه بیشتری داشته باشد اما ما فقط انتهای دم آن را در پوستر می‌بینیم انگار با این پوستر می‌خواهیم فاتحه جشنواره را بخوانیم.

صالحی گفت: ما سال گذشته به دلیل برخی از بی لطفی‌ها از حضور در جشنواره فیلم فجر محروم شدیم اما در جشنواره سی و هفتم به فیلم «سرخپوست» و در جشنواره سی و هشتم به فیلم «خورشید» جایزه دادیم.

در بخش سوم برنامه، نعمت‌الله سعیدی و سعید قطبی‌زاده به نقد فیلم‌های «بیرو» و «مرد بازنده» پرداختند.

نعمت‌الله سعیدی فیلم «بِیرو» را چنین نقد کرد: من از فیلم فیلم «بِیرو» بدم نیامد البته این فیلم منتقدپسند نبود. فیلم «بیرو» خط‌شکن بود. ما انگار در سینمای ایران بحران سوژه داریم یعنی کارگردانان معمولاً به سراغ سوژه‌هایی می‌روند که گویا سختی زیادی کشیده‌اند زیرا سینمای ما در مقابل سوژه‌های موجود الکن است اما فیلم «بیرو» از نظر سوژه‌یابی کار جدیدی کرده است. این فیلم درون‌مایه‌های مثبت خوبی دارد. فیلم «بیرو» برخی مواقع به جنبه حماسی سینما نزدیک می‌شود. این فیلم سوژه را حرام نکرده است اما به هیچ وجه هم حق آن را ادا نکرده است.

سعید قطبی‌زاده فیلم «بیرو» را فیلمی دانست که داستان ندارد و تمام موقعیت‌هایش در ظاهر بیوگرافی بیرانوند است. این فیلم برخلاف فیلم‌های ورزشی بسیاری که در دنیا ساخته می‌شود هیچ خلاقیت، حشو و زوائدی ندارد.

این منتقد سینما گفت: موقعیت‌هایی که در فیلم «بیرو» برای نشان دادن واقعیت شکل گرفته‌اند، به گونه‌ای هستند که واقعیت ابتر مانده است. قهرمان‌پردازی باید تابعی از نشانه‌های فردی باشد. همه چیز در فیلم «بیرو» کلیشه‌ای است و به نظر من هیچ شخصیت انسانی در فیلم شکل نمی‌گیرد.

نعمت‌الله سعیدی با تاکید بر اینکه فیلم «بیرو» یک فیلم ویژه نوجوانان است و نباید به آن به عنوان یک فیلم بزرگسال نگاه کر گفت: من دوست دارم بچه‌هایم فیلم «بِیرو» را ببینند تا متوجه شوند برای به دست آوردن اهداف بزرگ باید زحمت فراوان کشید. این فیلم مردم‌پسند است.

سعید قطبی‌زاده گفت: من معتقدم فیلم «بیرو» باید در زمان اکران ادیت مجدد شود. من به شخصیت بیرانوند احترام می‌گذارم اما بازتاب شخصیت او در سینما باید با احتیاط بیشتری شکل بگیرد.

تمام ایرادهای «زخم کاری» در فیلم «مرد بازنده» برطرف شده بود

وی درباره فیلم «مرد بازنده» به کارگردانی مهدویان نیز گفت: پر کاری مهدویان برای من غیر قابل تصور بود. من زمانی که برای تماشای فیلم «مرد بازنده» می‌رفتم فکر کردم با یک اثر ضعیف دیگر در کارنامه مهدویان مواجه خواهم بود.

این منتقد سینما افزود: فقر بزرگ سینمای ایران فقدان ژانر است. مهدویان تلاش کرده است در فیلم «مرد بازنده» با همه ملاحظات موجود ارتباط خوبی با الگوهای مورد نظرش بگیرد. تمام ایرادهای زخم کاری در فیلم «مرد بازنده» برطرف شده بود. فیلم نوآر نگاه بدبینانه‌ای به اجتماع دارد و مهدویان به درستی آن را ایرانیزه کرده است.

نعمت‌الله سعیدی گفت: من پیش از تولید سریال زخم کاری تعلق خاطر خاصی به جنس کارهای مهدویان داشتم. گویا مهدویان پیش از این جامعه خودش را می‌شناخت ولی حالا قدم به قدم از این جامعه فاصله می‌گیرد.

قطبی‌زاده در پایان گفت: پی‌رنگ ملودرام فیلم «مرد بازنده» ضعیف است.

برنامه سینمایی «سینماملت» به سردبیری سجاد مهرگان و تهیه‌کنندگی سید احسان حسینی و با اجرای وحید رونقی همزمان با چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، هر شب از ساعت ۲۳ تا ۱ بامداد از شبکه چهار پخش خواهد شد. بازپخش این برنامه ساعت ۱۵ تا ۱۷ روز بعد از شبکه چهار روی آنتن می‌رود.