«زندگی پس از زندگی» هم‌سطح روایت فتح آوینی است

رییس پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنری درباره برنامه «زندگی پس از زندگی» و استقبال و انقادات نسبت به آن توضیح داد.

به گزارش خبرگزاری فارس، سجاد صفارهرندی رییس پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنری در صفحه شخصی خود به ارایه نکاتی درباره برنامه «زندگی پس از زندگی» برنامه جنجالی شبکه چهار سیما پرداخت.

مجموعه «زندگی پس از زندگی» با اجرای عباس موزون ویژه برنامه افطار شبکه 4 سیما است که هر روز به مدت یک ساعت در لحظات ملکوتی نزدیک به افطار پخش می‌شود. این برنامه که درصدر پربیننده ترین برنامه افطار شبکه های سیما قرار گرفته است به دلیل پرداختن به موضوع خروج موقت روح از جسم توجه طیف وسیعی از مخاطبان و صاحب نظران را برانگیخته است.تجربه‌گران در این ویژه‌برنامه به بیان تجربیات خودشان از لحظاتی که در شرایط مرگ کلینیکی و یا خروج موقت روح از جسم قرار گرفته‌اند، می‌پردازند.

پخش این تجربیات منحصر به فرد که توجه طیف وسیعی از مخاطبان را برانگیخته است، به ایجاد بحث‌های دامنه‌داری در بین صاحب‌نظران منجر شده است که غالباً از منظری فلسفی ـ الهیاتی به ماجرا ورود کرده و به بحث درباره روایی یا ناروا بودنِ نشر این قبیل تجربیات پرداخته‌اند. حالا سجاد صفار هرندی که مدیر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنری است در صفحه شخصی خود به ارائه نکاتی درباره برنامه «زندگی پس از زندگی» پرداخته است. صفار هرندی دارای دکترای جامعه‌شناسی فرهنگی است و پیش از این مدیرگروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی بوده است.

متن او بدین شرح است: «طی دو سال که برنامه «زندگی پس از زندگی» در ماه رمضان از تلویزیون پخش شده است، فکر می‌کنم در مجموع کمتر از انگشتان دو دست قسمت هایی از آن را دیده ام. معتقدم تولید این برنامه و خصوصا اقبال گسترده ای که از سوی مخاطبان به آن صورت گرفت را فراتر از یک رخداد رسانه ای می‌توان رخدادی تمدنی تلقی کرد.

مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی از تسخیر و تصرف جسم فرآورده های تمدنی موجود و دمیدن روح و معنای دیانت در آنها می‌گذرد. این تصرف نه یکباره و نه با فرمول و روش های از قبل طراحی و تدوین شده که به تدریج از خلال عمل خلاقانه انسان های مومن و آزمون و خطاهای آن‌ها حاصل می شود. پس امر تمدنی نه با کمال و تمامیت که با افق گشایی و در مسیر، بودن قابل شناسایی است.

اگر چنین باشد به باور من تا آنجا که به حوزه رسانه و هنرهای تصویری بازمی‌گردد، «زندگی پس از زندگی» را می بایست در کنار «روایت فتح» آوینی، «دیدبان» و «مهاجر» حاتمی کیا، «تولد یک پروانه» راعی، «خیلی دور خیلی نزدیک» میرکریمی، «مختارنامه» میرباقری و نمایش تلفیقی «شب آفتابی» بهزادپور، در زمره جدی ترین و موفق ترین تلاش ها برای تصرف در جوهره هنر رسانه مدرن و استخدام آن به منظور تحقق غایات و احوالات دینی به شمار آورد.

دوستان منتقد برنامه می گویند این روایت ها از کدام آزمون اعتبارسنجی در شده است که رخصت طرح در رسانه را می یابد؟ مبنای حجیت این مشاهدات و رویاها چیست؟

حدس می‌زنم علی‌القاعده برنامه چارچوب هایی برای حصول اطمینان عرفی و عقلایی از، صداقت و وثاقت راویان داشته باشد. اما اگر پرسش ناظر جایگاه معرفتی این چنین تجاربی است از اساس نادرست و بی نسبت با اصل ماجراست. دوستان فاضل ما چنان در اوراق درس و مدرسه عمیق شده اند، که در فضای رسانه نیز دغدغه های فیلسوفانه و معرفت شناختی خود را پی می‌گیرند.

در «زندگی پس از زندگی» ما با مشاهدات آدم های معمولی سر و کار داریم که فی‌الجمله از صداقت آنان اطمینان حاصل شده است. اما مگر قرار است این مشاهدات مبنای شناخت علمی شما از زندگی پس از مرگ باشد؟ گیرم به جای آدم های معمولی با مشاهدات و مکاشفات ملاحسینقلی همدانی و آسیدعلی آقای قاضی طرف بودید. مگر آن مکاشفات در ترازوی سنجش معرفت شناسانه جز برای مکاشفه کننده اعتبار و حجیتی دارد؟ مگر قرار است بر سر جز به جز این مشاهدات و تجربیات قسم حضرت عباس بخوریم؟

کار رسانه را با کار علم خلط نکنیم.

احتمالا دغدغه دوستان این است که نکند تجربه گرانی هم پیدا شوند که در مشاهدات خود فلان شخصیت نامطلوب مذهبی یا سیاسی را در مقام شفیع و وکیل ببیند و آن وقت واویلا! حال آنکه نه مشاهده اهل بیت و شهید سلیمانی و غیره در چنین تجربیاتی می تواند حجت حقانیت آن بزرگواران باشد و نه دیدن کسان دیگر چنین مویدی بر مسالک و مذاهب می گردد. اگر کسی دنبال اثبات حقانیت و حجتیت از این مسیر باشد آدرس را غلط آمده است.

آنچه اینجا موضوعیت دارد نوعی تذکر، از خلال خلق تجربه ای معنوی، برای مخاطب امروزین رسانه است.

مخاطبی که امواج پردامنه عرفی شدن و الحاد و کثرت اشتغالات عالم تعین و کثرات اتصال او را با ساحت متعالی هستی شدیدا ضیق کرده است.»

«زندگی پس از زندگی» ایام ماه رمضان هرشب ساعت ۱۸:۳۰ از شبکه چهار پخش می شود و تکرار آن نیز ساعت ۲۳:۴۰ همان روز و ۱۲ روز بعد پخش خواهد بود.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

18 + 1 =

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا