میراث سلحشور؛ چرا «یوسف پیامبر» همچنان بیننده دارد

سریال 45 قسمتی «یوسف پیامبر» به نویسندگی و کارگردانی فرج‌الله سلحشورکه نخستین‌بار تیرماه 1387 روی آنتن تلویزیون رفت و با استقبال خوب تماشاگران روبرو شد،  پس از گذشت 15سال از اولین پخش آن در چند دهمین بازپخش داخلی و پخش بین‌المللی که در این مدت داشته نه تنها با کاهش مخاطب روبرو نشده بلکه در صدر مجموعه‌های پر بازدید تلویزیونی قرار دارد.

سریال «یوسف پیامبر» بارها در کشورهای عربی و اسلامی پخش و بازپخش شد. در کشورهای تاجیکستان، پاکستان، افغانستان، ترکیه و شبکه‌های بین‌المللی ایران مانند الکوثر، آی فیلم، جام جم و براساس ادعای سازمان صدا و سیما در شصت کشور جهان مخاطب داشته است.

«یوسف پیامبر» اولین ساخته مرحوم سلحشور نیست که از داستان‌‌های قرآنی برگرفته شده و بخشی از آن را روایت می‌کند. ایشان پیش از این نیز تجربه ساخت فیلم سینمایی «ایوب پیامبر» و سریال «مردان آنجلس» را داشته است.

داستان‌های قرآنی به واسطه قصه جذاب و عبرت‌آموزی که در دل خود دارند ناخودآگاه برای مخاطب دلنشین می‌شوند و این موضوع را می‌توان یکی از علل ماندگاری سریال «یوسف پیامبر» دانست. عبرت‌آموز بودن داستان‌های قرآنی به شیوه‌‌ای روایت شده که برای مخاطب تکراری نمی‌شود. معرفی چهره‌ای جدید و حضور او به عنوان نقش اول در این سریال یکی از مزیت‌های این مجموعه بود چراکه مخاطب پیش از این نقشی از آن بازیگر در ذهن خود نداشته و اکنون با یک تصویر بکر و شخصیتی جدید رو برو شده است.

به بهانه بازپخش مجدد این سریال به سراغ احسان طهماسبی منتقد سینما و تلویزیون رفتیم. او در ابتدا با اشاره به این نکته که طبق آمار رسمی مرکز نظرسنجی صداوسیما، تلویزیون در سال‌های اخیر درصد قابل توجهی از  مخاطبین خود را از دست داده است، گفت: این موضوع علل مختلفی دارد که یکی از آن‌ها فاصله‌ایست که این رسانه از مخاطبین خود و اجتماع گرفته و سعی در نقض نوع رویکرد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که در سطح جامعه اتفاق می‌افتد دارد.

وی افزود: رسانه‌های خارجی زبان هم به واسطه سیاست‌گذاری‌ که دارند به شکل و نوع دیگری درگیر این فضای سیاست زده شدند، این موضوع باعث شده وی‌اودی‌ها سعی کنند تا دست به پر کردن این خلا بزنند. یکی از موضوعات قدیمی که ساترا با تلویزیون صداوسیما و همینطور پخش کننده ها دارد سر تملک و مالکیت این موضوع است به واسطه اینکه بتواند سیاست‌های عقب مانده خودش رو اعمال کند.

طهماسبی با اشاره به این نکته که تجربه نشان داده صرف قرآنی بودن موضوع یک فیلم یا سریال نمی‌تواند دلیل محبوبیت یک اثر باشد، بیان کرد: برای مثال می‌توان استقبال از فیلم محمد رسول الله مصطفی عقاد با محمد رسول الله ساخته مجید مجیدی را نام برد که همچنان بعد از گذشت چندین دهه از ساخت نسخه عربی زندگی پیامبر مورد توجه مخاطبین داخلی و خارجی است. همچنین می‌توان به سایر تولیدات قرآنی فرج‌الله سلحشور کارگردان و تهیه‌کننده سریال «یوسف پیامبر» اشاره کرد که همین موضوع نشان دهنده این است که استقبال مخاطبین به چه شکل است.

وی کیفیت یک اثر را مهم‌تر از موضوع آن دانست و گفت: سریال «یوسف پیامبر» در دوره خود توانست استانداردهای کیفی را رعایت کند و از لحاظ کیفیت کار خوبی از آب در آمد. همچنین نباید فراموش کرد که اساسا موضوع این سریال به خودی خود برای مخاطب جذاب است و همچنین این مجموعه به واسطه بازیگران و دوره زمانی پخش آن نیز موفق شد تا مخاطب گسترده‌ای جذب کند و مورد توجه بیننده قرار گیرد.

طهماسبی در پایان با بیان این مطلب که یکی از علت های دیگر موفقیت یک اثر داشتن داستان خوب و پتانسیل بالا برای تبدیل شدن به درام و فیلم است، افزود: هنوز هم می‌شود کارهای خوب و با کیفیتی ساخت و مخاطب قابل توجهی را پای تماشای آن نشاند.

منبع: فارس