سمفونی وحشتناک از جنایتی تاریخی
نگاهی به فیلم «قاتلین ماه کامل» تازهترین ساخته مارتین اسکورسیزی؛
حمیدرضا کاظمیپور | منتقد سینما
آخرین ساخته اسکورسیزی بخشی از تاریخ وحشتناک آمریکا در سال های ۱۹۲۰ و در ایالت اوکلاهاما را به تصویر می کشد، روایت قتل های زنجیره ای یک قبیله سرخپوست با نام اوسیج.
اوسیج، قبیلهای سرخپوست در آمریکا بود که با کشف نفت یا طلای سیاه در زمین های خود به ثروت هنگفتی می رسند و البته که همان ثروت زیاد بلای جانشان می شود و اتفاقاتی تلخ و وحشتناک را برای این قبیله سرخپوستی رقم می زند.
ثروتی که قرار است برای آنها رفاه و آسایش را به همراه آورد اما در سرنوشتی هولناک ذره ذره جان آنها را می گیرد و یکی یکی به فرجامی دچار می شوند که چیزی جز مرگ میزبان آنها نیست حال با زهر باشد یا شلیک گلوله و یا انفجاری مهیب.
قاتلین ماه کامل فیلمی پیچیده و چند وجهی است، هم مدرن است و هم به قصه گویی سینمای کلاسیک وفادار است، درامی تاریخی با پیشینه ای واقعی که وحشت و شقاوت دنیای مدرن را هم با خود به همراه دارد و بحران دقیقا از زمانی آغاز می شود که قبیله ای که تا دیروز درگیر یک زندگی بدوی در کنار مزرعه و حیوانات خود بودند، امروز به جایی رسیده که راننده شخصی داشته و تفریحاتش بدون عبور از دوره گذار مدرن شده است، حالا به جای کار بر سر زمین ها، این پول نفت است که برای آنها نقش بازی می کند نه خود آنها.
آنچه مسلم است اسکورسیزی در قاتلین ماه کامل شکل کارگردانی اش هم بر گرفته از همین محتوای اثر است و بی آنکه هیچ عجله ای برای روایت قصه خود داشته باشد در آن می توان هم از جنس سکانس های لانگ شاتی به سبک وسترن های جان فورد از طبیعت زیبای اوسیج دید و هم سکانس هایی از جنس مدرنیته خاص فیلم های اسکورسیزی.
فیلم پر است از لحظات نابی که خاص میزانسن های چشمگیر سینمای اسکورسیزی است به ویژه در فضاهایی که دوربین و سوژه هر دو در حال حرکت هستند و تردد حجم زیاد بازیگران با حزئیات کامل نشان از تسلط کارگردان بر اثر دارد.
شاید آنچه زمان آخرین ساخته فیلمساز را به بالای ۳ ساعت می رساند همین توجه به جزئیات در فیلم است که اسکورسیزی به راحتی از کنار آنها نگذشته است و هم در طرحی صحنه، هم در طراحی لباس و هم در جنس بازی بازیگران به آن توجه ویژه داشته است، که این رویکرد اگرچه برای علاقه مندان به هنر هفتم شاید جذاب به نظر آید به همان اندازه هم می تواند برای مخاطب معمولی سینما خسته کننده جلوه کند.
در کنار جذابیت های بصری و محتوایی قاتلین ماه کامل شاید آنچه برای مخاطب نیز قابل توجه است حضور بازیگران بزرگی چون رابرت دنیرو و لئوناردو دیکاپریو در کنار یکدیگر است.
رابرت دنیرو همچون بازی در دیگر آثار فیلمساز در این فیلم نیز استادانه توانسته است در خلق کاراکتری ریاکار و با لایه هایی پیچیده بسیار موفق عمل کند و با ظاهری ارام و منجی گرانه در اوسیج که راه و مدرسه و بیمارستان را به آنجا آورده است عمق چهره پلید و نفرت انگیز خود که طراحی قتل های زنجیره ای را بر عهده دارد پنهان کند.
اگرچه لایه های چهره پلید او در همان یک سوم آغازین فیلم برای مخاطب بر ملا می شود اما به هیچ وجه بازی ریاکارانه او در این نقش غیر قابل باور نمی شود و متانت او در طراحی توطئه و قتل ها به شدت تاثیر گذار است، چیزی که درسی بسیار بزرگ برای علاقه مندان بازیگری است که کاراکترهای بدمن و منفی اثر، لزوما اکت ها، کنش ها و واکنش هایشان اگزجره، گل درشت و از قبل رو شده نیست به ویژه آنکه هویت کاراکتر در همان ابتدای فیلم برای مخاطب روشن شده باشد.
لئوناردو دیکاپریو نیز به عنوان کاراکتر محوری و اصلی فیلم به خوبی توانسته است شخصیت مردی مستاصل و گرفتار در میان عشق به خانواده یا پول را بازی کند.
آنچه شاید در آخرین ساخته اسکورسیزی کمتر مورد توجه قرار گرفته است پرداختن به کاراکترها و شخصیت های خود سرخپوستان قبیله اوسیج می باشد آن چنان که توجه فیلمساز به پرداخت کاراکترهای سفید پوستانی است که زندگی مردم این قبیله را دستخوش حوادثی وحشتناک قرار می دهند، تا اندازه ای از شخصیت پردازی خود مردمان قبیله اوسیج غافل مانده است و قطعا برقرای این توازن در فیلمنامه می توانست به همذات پنداری بیشتر مخاطب با قبیله سرخپوستان که در حقیقت اصل ماجرا برای آنها رقم می خورد، کمک کند.
از دیگر نکات بسیار قابل توجه در آخرین ساخته اسکورسیزی می توان به پایان خلاقانه فیلم اشاره کرد که فیلمساز با رویکردی به شدت مبتکرانه سمفونی قاتلین ماه کامل را به پایان می رساند و لذت تماشای این سکانس پایانی با بازی خود اسکورسیزی بماند برای تماشای این فیلم.
قاتلین ماه کامل اگرچه اثری طولانی و با تایم بالا از کار درآمده است اما درامی تاثیر گذار است که دیدن آن را به علاقه مندان سینما توصیه می کنم.
منبع: ایرنا