روایت یک تولد در روستایی با سه خانوار/ تهیه‌کنندگی صرفاً تأمین پول نیست
مهدیه‌سادات محور تهیه‌کننده مستند «کر کوهستان» به کارگردانی امیرحسین اسیوند از آثار کوتاه راه یافته به هفدهمین جشنواره بین‌المللی «سینما حقیقت» در توضیح این مستند گفت: این مستند در واقع یک قسمت از فصل دوم مجموعه مستند «پا به ماه» محسوب می‌شود. خط روایت اصلی قسمت‌های مختلف این مجموعه مستند، ناظر به روز‌های پایانی بارداری مادر در یک خانواده و ثبت روز تولد فرزند آن خانواده است. نگاه‌مان این است که این لحظات، زیباترین و در عین حال پراسترس‌ترین و سخت‌ترین لحظات برای آدم‌هایی است که آن را تجربه می‌کنند.
وی افزود: از طرف دیگر تجربه این لحظات با توجه به اقلیم و فرهنگ متفاوت خانواده‌ها، به‌صورتی متفاوت رقم می‌خورد. گویی هر خانواده‌ای دنیای خاص خود را در این ایام تجربه می‌کند و برای هر فردی این لحظات منحصر به فرد است. بسته به شرایط پدر و مادر، روحیات و اخلاق آن‌ها و سبک زندگی و فرهنگ‌شان قصه‌های آدم‌ها در روز‌های تولدفرزندشان به‌صورت منحصر به فردی ساخته می‌شود.
این تهیه‌کننده تأکید کرد: آنچه قسمت‌های مختلف مجموعه مستند «پا به ماه» را متمایز کرده و باعث شده است اتفاقات خیلی خوبی برای برخی قسمت‌ها در جشنواره‌های مستند رقم بخورد و مخاطب خاص خود را هم در پخش تلویزیونی پیدا کند، قصه‌های متفاوت و جذاب آن‌هاست. ما صرفا به‌دنبال خانواده‌هایی که قرار است صاحب فرزند شوند نمی‌رویم بلکه خیلی شاخص‌ها و مولفه‌های مختلف را برای انتخاب سوژه‌ها مدنظر می‌گیریم تا بتوانیم قصه‌هایی متفاوت و شنیدنی را روایت کنیم.
محور در ادامه گفت: نگاه‌مان این است که هر زوجی، بعد از پیوند ازدواج، به‌صورت طبیعی، انتخاب بعدی‌اش فرزندآوری است، مگر آنکه اتفاقاتی منجر به انحراف این میل طبیعی شده باشد. در مجموع، اما ثمره طبیعی هر ازدواج، در راستای حال خوب زوجین، تولد فرزندی است که بتوانند خود را در آن ببینند. آدم‌ها به‌صورت ذاتی به‌دنبال تکثیر خودشان هستند. ما هم دست روی همین نقطه عطف گذاشته‌ایم و در موقعیت‌های و قالب‌های مختلف آن را روایت می‌کنیم.
تهیه‌کننده مستند «کر کوهستان» درباره این اثر هم توضیح داد: در طراحی کلی‌ای که برای فصل جدید مجموعه «پا به ماه» داشتیم، تصمیم بر این شد که سراغ یک خانواده عشایر هم برویم و می‌خواستیم بدانیم فرزندآوری در این قبیل خانواده‌ها با توجه به شرایط خاص سکونت و عدم یکجا نشینی و دسترسی به مراکز بهداشتی، چه صورتی دارد. کارگردان با دغدغه‌ای داشتیم که با اقلیم مدنظر ما آشنایی داشت و به همین دلیل سوژه این مستند انتخاب شد. زوجی که داستانشان در این مستند روایت شده است، مربوط به روستایی هستند که در کل سه خانواده بیشتر در آن ساکن نیستند و رسیدن به چنین سوژه‌ای قطعا با هیچ پژوهش غیرمیدانی به دست نمی‌آمد و نیاز به مشاهده وپژوهش میدانی هم داشت.
وی افزود: دسترسی ما به منطقه سکونت این خانواده هم اصلا دسترسی طبیعی نبود و در همان ابتدا برای دیدار با این خانواده، باید کل گروه از رودخانه عبور می‌کرد. قایق‌هایی هم که برای عبور موجود بود، قایق‌های معمولی نبود و قایق‌هایی به نام کلک بود که از پوست گوسفند ساخته می‌شد و به‌صورت بادی در هر بار استفاده باید باد می‌شد! کسی هم که قرار بود این قایق‌ها را به حرکت درآورد، پارویی در اختیار نداشت و باید از پا‌های خودش به‌عنوان پارو استفاده می‌کرد!
محور گفت: بعد از پژوهش‌های اولیه در چند مرحله با این خانواده دیدار داشتیم و به محض آنکه شرایط مادر خانواده برای وضع حمل، اورژانسی شد، تیم تولید ما کنار سوژه حضور داشتند و با این خانواده همراه شدند تا زایمان در بیمارستان صورت بگیرد. شکر خدا هم بچه به سلامت به دنیا آمد.
تهیه‌کننده مجموعه «پا به ماه» درباره توفیقات جشنواره‌ای قسمت‌های دیگر این مجموعه توضیح داد: در سری اول این مجموعه دو مستند «برف می‌نامد» و «برای‌مان بمان» را داشتیم که به جشنواره ایدفا، بیگ اسکای آمریکا و سینما حقیقت راه پیدا کرده بودند. «برف می‌نامد»، در جشنواره مستند آمریکا جایزه بهترین فیلم را به دست آورد و از سوی ایدفا هم به‌عنوان اثر منتخب، انتخاب شد. اساسا همه قسمت‌های این مجموعه با رعایت استاندارد‌های سینمایی تولید می‌شوند، از چیدمان عوامل گرفته تا سوژه و روایت.
وی افزود: هر قسمت از این مجموعه به‌عنوان یک اثر جدی و مستقل مدنظر قرار می‌گیرد و هر یک را هم یک تیم مستقل تولید می‌کند. به‌دلیل همین توجه و سخت‌گیری است که خروجی کار هم تا به امروز قابل قبول بوده است.
محور که سال گذشته در مقام کارگردان و تهیه کتنده در جشنواره سینماحقیقت حضور داشت و جایزه بهترین فیلم جشنواره حقیقت را به خود اختصاص داد امسال مستندی را به‌عنوان تهیه‌کننده به این رویداد ارائه کرده است، درباره اینکه چرا کارگردانی این اثر را خود برعهده نگرفته است، توضیح داد: واقعیت این است که سابقه اصلی من تهیه‌کنندگی است و واقعا هم برایم فعالیت زمان‌بری است چراکه برای تک‌تک سوژه‌ها وقت می‌گذارم تا گام‌به‌گام و جزءبه‌جزء با فرآیند تولید همراه باشم.
وی افزود: خیلی از جزییات را با عوامل چک می‌کنم و حتی به‌عنوان تهیه‌کننده در اکثر مواقع حین ضبط مستند‌ها حضور دارم. نگاهم به تهیه‌کنندگی مستند، صرفا تأمین پول یک پروژه نیست بلکه تهیه‌کننده را کسی می‌دانم که رویکرد و نگاه یک مستند را هدایت و راهبری می‌کند. از این منظر برای تهیه‌کنندگی خیلی وقت می‌گذارم. البته تلاش دارم که در لابه‌لای این حجم از کار، لااقل در سال یک یا دو مستند را هم خودم کارگردانی کنم که سال گذشته با همین رویکرد مستند «عزیز» را در جشنواره داشتم.
این مستندساز در پایان گفت: این روز‌ها هم درگیر کارگردانی یکی از قسمت‌های مجموعه مستند «پا به ماه» هستم که فکر می‌کنم یکی از قسمت‌های خاص و متفاوت این مجموعه هم خواهد بود. این مستند روایت دشواری دارد و تلاش داریم آن را برای جشنواره سال آینده آماده کنیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران
