چالشی به نام فقدان تنوع در بازیگری| آموزشگاه‌های بازیگری یا کارخانه‌های تولید انبوه بازیگر؟!
به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی که در شکل‌گیری چالش فقدان تنوع بازیگری در سینما نقش بسزایی را ایفا کرده است، ضعف عملکرد آموزشگاه‌های بازیگری است.
مسئله آموزش بازیگری در ایران، مبحث پر ابهامی است و علاقه‌مندان به این رشته هنری برای رسیدن به هدف‌شان مجبورند راه‌های مختلف آموزشی را بپیمایند که درصد اندکی از این راه‌ها به نتیجه مورد نظر می‌رسد. این درحالی است که دایره بازیگران در سینما، تلویزیون و نمایش خانگی روز‌به روز محدودتر می‌شود و لازم است فکری به حال این حلقه بسته کرد.
خبرگزاری تسنیم مدتی است که پرونده «فقدان تنوع در بازیگری» را گشوده و تلاش می‌کند از منظرها و زوایای گوناگون به تحلیل و بررسی این چالش کلیدی که طی سال‌های اخیر به شکلی محسوس، گریبان سینمای ایران را گرفته است، بپردازد.
بروز چالش فقدان تنوع بازیگری در سینمای ایران به عنوان مسئله‌ای به غایت مهم و کلیدی، ناشی از علل و عوامل متعددی است که هریک از آنها باید در فرصتی مبسوط و مجزا به دقت مورد ریشه‌یابی و واکاوی قرار گیرد. در مجال مختصر پیش‌رو تلاش می‌کنیم چالش مذکور را با تکیه بر یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی که به نظر می‌رسد در شکل‌گیری وضعیت کنونی بازیگری در سینمای ایران نقش بسزایی را ایفا کرده است، مورد بررسی قرار دهیم؛ مولفه‌ای به نام «آموزشگاه‌های بازیگری».
به نظر می‌رسد که آموزشگاه‌های بازیگری و کیفیت عملکرد آنها در زمینه تعلیم و آموزش بازیگران جوان، یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که طی سال‌های اخیر در شکل‌گیری وضعیت فقدان تنوع بازیگری در سینمای ایران نقش داشته است. چه اینکه امروزه کسر قابل توجهی از جوانان دلبسته بازیگری کار خود را با ثبت‌نام در این آموزشگاه‌های آغاز می‌کنند؛ از این‌رو می‌توان گفت که سنگ‌بنا و خشت اول وجودی بازیگران جوان در چنین آموزشگاه‌هایی قوام می‌یابد. اینجاست که نقش و اهمیت آموزشگاه‌های بازیگری در پرورش نسل‌های تازه بازیگران سینمای ایران بیش از پیش ضریب می‌یابد.
اما در تحلیل وضعیت آموزش بازیگری در آموزشگاه‌هایی که تعدادشان به دلیل خیل فزاینده جوانان علاقه‌مند به بازیگری، روز به روز افزایش پیدا می‌کند، باید گفت که غالب این آموزشگاه‌ها برای تعلیم بازیگری همچنان از همان متدهای قدیمی، ثابت و مشابه استفاده می‌کنند؛ بی‌آنکه به روزآمدسازی متدهای موجود و انطباق آنها با دانش و اقتضائات روز بازیگری سینمای جهان بیندیشند. به این ترتیب، تفاوت چندانی ندارد که هنرجوی متقاضی گذراندن دوره‌های آموزش بازیگری کدام آموزشگاه را برای تعلیم انتخاب کند؛ چرا که در نهایت، همه مسیرها به رم ختم می‌شود! در چنین شرایطی طبیعی است که برون‌داد این سلسله آموزش‌های یکسان در آموزشگاه‌های بازیگری، پرورش نسلی از بازیگران باشد که همگی شبیه به هم هستند و هیچ تفاوت و تمایز برجسته‌ای در جنس و سبک بازی‌‌هایشان دیده نمی‌شود.
از سوی دیگر به نظر می‌رسد که بسیاری از آموزشگاه‌های بازیگری در کشور ما به کارخانه‌های تولید انبوه بازیگر تبدیل شده‌اند که با منطق حاکم بر بازار و به شکل کاملاً مکانیکی نسبت به تعلیم بازیگران جوان اقدام می‌کنند. بنابراین آنچه در اولویت کارشان قرار دارد، نه ارتقای سطح کیفی و روزآمدسازی متودهای آموزشی ارائه‌شده بلکه درآمدزایی و کسب منفعت مادی بیشتر است که از گذرگاه ثبت‌نام فزاینده هنرجویان در دوره‌های آموزش بازیگری حاصل می‌شود. چه اینکه اکنون هزینه‌های ثبت‌نام در یک آموزشگاه بازیگری معمولی که از استادان چندان مطرحی هم بهره نمی‌برد، بسیار بالاست و چه بسا افراد با سطح مالی متوسط نیز به سادگی از عهده پرداخت آن برنیایند؛ چه رسد به اینکه آموزشگاه مزبور، نامی در میان نام‌ها پیدا کرده باشد و از حضور بازیگران سرشناس به عنوان مدرس استفاده کند که در این صورت، هزینه‌های ثبت‌نام به شکلی سرسام‌آور افزایش می‌یابد.
بر پایه تحلیل فوق، می‌توان گفت در شرایطی که اولویت آموزشگاه‌های بازیگری معطوف به ارتقای سطح کیفی آموزش‌های ارائه‌شده نیست و در عوض؛ درآمدزایی، کسب سود و منفعت مادی سرلوحه کارشان قرار گرفته است و در وضعیتی که بسیاری از آموزشگاه‌ها همچنان از همان قالب‌ها و متدهای کهنه و بعضا منسوخ‌شده در تعلیم بازیگران جوان استفاده می‌کنند، نباید انتظار داشت که شاهد ظهور ستاره‌های پرفروغ و بروز طیف متنوعی از بازی‌ها در سینمای ایران باشیم.
در نهایت، باید تصریح کرد که مسئله آموزشگاه‌های بازیگری و لزوم پایش، بازنگری و ساماندهی آموزش‌های ارائه‌شده از سوی آنها جزو مهم‌ترین گلوگاه‌هایی به شمار می‌آید که برای برون‌رفت از وضعیت یکنواخت و کسالت‌بخش فقدان تنوع در بازیگری در سینمای ایران باید به سراغ آن رفت. در این راستا، مطالعه تجربه‌های موفق و همچنین الگوهای بدیع و استاندارد آموزش بازیگری در دنیا ازجمله مهم‌ترین گام‌هایی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
منبع: تسنیم
