مفاخری که زندگی‌شان در جشنواره فجر امسال «تئاتر» شد/ از حاج‌قاسم تا ملک‌الشعرای بهار
امسال در جشنواره تئاتر فجر نمایش‌های با محوریت زندگی بزرگان و مفاخری همچون سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، ملک‌الشعرای بهار، طیب حاج‌رضایی، آریو برزن و ثقه‌الاسلام روی صحنه می‌رود. این آثار در بخش «هویت ملی» اجرا می‌شود و مخاطب را با گوشه‌هایی از افتخارآفرینی این قهرمانان آشنا می‌کند.
هویت ملی عنوان بخشی است که امسال برای اولین بار به جشنواره تئاتر فجر اضافه شده است؛ این بخش همان‌طور که از نامش پیداست به قهرمانان ملی و اتفاقاتی می‌پردازد که با هویت ایرانی- اسلامی مردم کشورمان گره خورده‌اند.
در چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر ۱۴ نمایش در بخش هویت ملی به روی صحنه می‌رود. به عنوان مثال نمایش رویای اسبی به نام شبرنگ برداشتی از داستان شاهنامه فردوسی بزرگ است و به حضور کیخسرو در ایران و گرفتن انتقام خون پدرش از افراسیاب می‌پردازد.
در این نمایش که پیش از حضور در جشنواره تئاتر فجر، در سالن تئاترشهر مشهد هم اجراهای موفقی را پشت سر گذاشته، حدود ۴۰ هنرمند از چهار نسل از بازیگران مشهدی ایفای نقش می‌کنند.
هویت ملی همان‌طور که از نامش پیداست به قهرمانان ملی و اتفاقاتی می‌پردازد که با هویت ایرانی- اسلامی مردم کشورمان گره خورده‌اند
سرجوخه به کارگردانی رضا صابری نیز داستان یک سرباز در واقعه گوهرشاد است که از دستور شلیک فرمانده به سوی مردم سرپیچی می‌کند و مجبور می‌شود فرمانده اش را بکشد و فرار کند.
نمایش‌های ط به نویسنده کهبد تاراج و کارگردان مجید رحمتی، مرغ سحر به نویسندگی آرش خیرآبادی و کارگردانی رضا حسینی، رویای اسبی به نام شبرنگ به نویسندگی مهدی سیم‌ریز و کارگردانی محمد جهانپا، انگشتر و چاه به نویسندگی و کارگردانی احسان جانمی، ثقه‌الاسلام به نویسندگی امیر امیرعلیزادگان و کارگردانی امیر حجازی، پشت چراغ قرمز به نویسندگی و کارگردانی محسن سلیمانی فارسانی، لیلی و قاب خالی به نویسندگی سعید موذنی و کارگردانی ویدا موسوی، آریو برزن به نویسندگی و کارگردانی حامد مکملی، «سرجوخه» به نویسندگی و کارگردانی رضا صابری، وقتی همه خواب بودیم به نویسندگی توحید معصومی و کارگردانی میثم حبیبی، تروما نویسنده گروهی، کارگردان احمد سلیمانی، نمایش‌های خیابانی بازگشت به خانه نخست به نویسندگی مرتضی وکیلیان و داریوش نصیری و کارگردانی داریوش نصیری، سروستان به نویسندگی و کارگردانی روح الله آریس و شجاع دل به نویسندگی و کارگردانی سعید بادینی امسال در بخش هویت ملی جای گرفته‌اند.
حیات پربرکت سردار سلیمانی؛ از «تروما» تا «پشت چراغ قرمز»
امسال چندین کارگردان به حیات پربرکت سردار حاج قاسم سلیمانی پرداخته‌اند. نمایش تروما روایتگر زندگی فرماندهی شبه‌نظامی از نزدیکان سردار سلیمانی است. این فرمانده پس از پنج سال در بیمارستانی به هوش می‌آید و افرادی به دنبال بازیابی اطلاعات او هستند. این اثر به موضوعی با محوریت حاج قاسم سلیمانی و تأثیر حضور او در منطقه می‌پردازد. تروما مخاطبان علاقه‌مند را به داستانی متفاوت درباره ناگفته‌های مرتبط با ترور سردار سلیمانی، فراخوانده است. این نمایش داستانی بسیار متفاوت را برای پرداختن به مختصات فکری و اندیشه‌ای حاج قاسم برگزیده و تلاش کرده از معبر سرگذشت فردی که گویی در مقطعی تصمیم به خیانت به این سردار مقاومت را گرفته است، مخاطب را با زوایای پنهانی از اهداف آمریکایی‌ها برای ترور و حذف سردار صلح در منطقه، آشنا کند.
پشت چراغ قرمز به دیدگاه شهید سلیمانی نسبت به جوانان می‌پردازد. این اثر روایت دو جوان اهل موسیقی است که خانمی جوان و مرتبط به رسانه‌های ضد انقلاب و بعضی سفارتخانه‌های خارجی آنها را در یک آموزشگاه هنری شناسایی کرده و قصد فریب‌شان را دارد تا یک موسیقی تحریک‌آمیز تولید کند و همزمان مدیر آموزشگاه هنری تلاش می‌کند برای ادای دین به یک دوست قدیمی موسیقی متفاوتی با حضور این دو جوان تولید کند.
راوی این نمایش خیابانی شجاع‌دل، کلاهی است که آرزو دارد روی سر حاج‌قاسم باشد و از نگاه او، تماشاگر با برخی ویژگی‌های سردار سلیمانی آشنا می‌شود. این کلاه قبل از آنکه به آرزویش برسد، از کلاه‌های افرادی که در زمان‌های مختلف کنار حاج قاسم بوده‌اند، همچون عماد مغنیه، مسعود بارزانی، بی‌سیم‌چی حاج‌قاسم می‌خواهد که در باره شخصیت این بزرگ‌مرد به نقل خاطره بپردازند.
طیب حاج‌رضایی از دهه ۲۰ تا اعدام
نمایش ط… نوشته کهبد تاراج و کار مجید رحمتی فراز و فرود و بزنگاه‌های زندگی طیب حاج‌رضایی را از سال‌های ابتدایی دهه ۲۰ شمسی تا سحرگاه ۱۱ آبان ۱۳۴۲ -هنگام اجرای حکم اعدام او- روایت می‌کند.
طیب حاج‌رضایی از باستانی‌کارهای دوران پهلوی بود. وی در سال ۱۳۳۲ از موافقان رژیم شاهنشاهی پهلوی در کودتای ۲۸ مرداد بود که بعدا به مخالفت با شاه برخاست و پس از گذراندن مدتی در زندان، در سال ۱۳۴۲ تیرباران شد.
استبدادستیری با «ثقه‌الاسلام»
نمایش ثقه‌الاسلام نوشته امیر علیزادگان به کارگردانی امیر حجازی از شهر تبریز در بخش هویت ملی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر حضور یافته است. این نمایش آخرین روزهای زندگی شهید میرزاعلی‌آقا تبریزی معروف به ثقه‌الاسلام تبریزی را روایت می‌کند. او یکی از سران و مغزهای متفکر نهضت مشروطه در تبریز بود و در مقابل استبداد امپراتوری روس که ایران را اشغال کرده بود، ایستاد و ناجوانمردانه در ظهر عاشورا سال ۱۲۹۰ شمسی در میدان مشق تهران همراه با هفت نفر دیگر به دار آویخته شد.
این نمایش از دکور و صحنه دیجیتال و موشن گرافی بهره میبرد.
شاعری وطن‌پرست در «مرغ سحر»
مرغ سحر به شخصیت آزادی‌خواه ملک‌الشعرای بهار پرداخته‌است. این نمایش زندگی و مبارزه‌های شاعر توانمند خراسانی، ملک‌الشعرای بهار را روایت می‌کند پیش‌تر مرغ سحر طی ۳۰ شب اجرا در سالن نوری حوزه هنری مشهد روی صحنه رفته است.
رضا حسینی، کارگردان نمایش مرغ سحر درباره محتوای این اثر گفته است: آنچه عموما از ملک‌الشعرای بهار می‌دانیم وجه شاعرانگی اوست که شامل دیوان اشعار و مجموعه‌های شعر چاپ شده از او می‌شود، اما آنچه برای ما در این نمایش در مورد این هنرمند و ادیب بزرگ اهمیت داشت، این بود که او پرورده انقلاب مشروطیت است. درواقع تصویری که ما از بهار در نمایش‌مان نشان می‌دهیم شاعری وطن‌پرست و مشروطه‌خواه است و وجه ملی-میهنی و آزادی‌خواهانه او بیش از هر چیز دیگری در نمایش ما متجلی است.
آریوبرزن
نمایش آریوبرزن به نویسندگی و کارگردانی حامد مکملی، روایتی از یک واقعه تاریخی غرورآفرین است که مقاومت و تسلیم نشدن وی را در برابر لشگر اسکندر مقدونی نشان می‌دهد. این نمایش روایت واپسین سردار هخامنشی است که یا یارانی اندک و به همراه خواهرش یوتاب در دربند پارس برابر لشگر اسکندر مقدونی مقاومت کرد.
حامد مکملی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر در قزوین است که فعالیت هنری خود را از ابتدای دهه ۷۰ آغاز کرده است. این هنرمند قزوینی در آخرین اثرش، نویسندگی، کارگردانی و همچنین بازیگری نقش آریوبرزن را برعهده دارد.
چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با ریاست کاظم نظری و دبیری مهدی حامدسقایان، از ۲۷ دی تا ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ در تهران در حال برگزاری است.
منبع: ایرنا
