چرا «بچه زرنگ» رویداد برتر هنر انقلاب شد/ به کاربلدها اعتماد کنیم

عطیه مؤذن؛ سینمای کودک اگرچه این سال‌ها رکود عجیبی را سپری می‌کرد اما یکی دو سالی است که انیمیشن‌های سینمایی رونق شگفت انگیزی به فیلم‌های کودک بخشیده اند. پدیده سال گذشته سینما، انیمیشن «بچه زرنگ» به تهیه کنندگی حامد جعفری بود که توانست رکوردهای مختلفی را از ابتدای اکران جا به جا کند و در سالی که چندین فیلم کودک به اکران رسیدند در رأس این آثار بایستد. «بچه زرنگ» در پایان سال در حالی که چندین فیلم کمدی به اکران سینمایی در سال ۱۴۰۲ درآمدند عنوان سومین فیلم پرمخاطب سال را هم از آن خود کرد. نکته ویژه این است که این انیمیشن در عین سرگرمی سازی برای کودکان و فضای ماجراجویانه در بستری داستانی دغدغه‌هایی دینی را هم طرح کرده است و به گونه‌ای این دغدغه‌ها را به تصویر کشیده که چیزی سنجاق شده به داستان نباشد.

هفته پیش در آئین گرامیداشت و اختتامیه دهمین دوره هفته هنر انقلاب اسلامی و معرفی «چهره سال ۱۴۰۲ هنر انقلاب اسلامی»، این انیمیشن به عنوان برترین رویداد سال گذشته انتخاب شد که به همین بهانه با تهیه کننده این اثر گفت‌وگوی کردیم که در ادامه می‌خوانید.

*انیمیشن «بچه زرنگ» به عنوان رویداد ویژه هنر انقلاب در سال گذشته انتخاب شد نفس چنین انتخابی چقدر می‌تواند در پروژه‌های بعدی گروه هنر پویا تأثیرگذار باشد؟

هنرپویا بر اساس یک برنامه بلند مدت و یک راهبرد مشخص، سال‌هاست که در حوزه تولید انیمیشن فعال است و از سال ۱۳۹۲ نیز به طور ویژه متمرکز بر تولید آثار سینمایی و تکمیل چرخه شخصیت پردازی آثار سینمایی است، آثاری که خوشبختانه تا امروز پر مخاطب ترین انیمیشن‌های سینمای ایران بوده‌اند و همگی («شاهزاده‌روم»، «فیلشاه» و «بچه‌زرنگ») بیش از یک میلیون مخاطب را جذب سینماهای کشور کرده‌اند، طبیعتاً رویدادهای فرهنگی-هنری مختلفی که در کشور برگزار می‌شود، نگاهشان متمرکز بر آثار است تا کمپانی‌هایی که در حقیقت نخ تسبیح اتصال آثار و اثرگذاری آنهاست، لذا به نظرم اگر بخواهیم صادقانه نگاه کنیم، توجه هفته هنر انقلاب به اثر «بچه‌زرنگ» به نوعی بیانگر توجه ویژه این جشنواره و مدیران حوزه هنری انقلاب اسلامی به این اثر و موفقیت‌های آن است و طبیعتاً ما نیز به عنوان فعالان هنر-صنعت انیمیشن کشور، قدردان این نگاه و توجه بوده و هستیم.

*این اتفاق چه مسئولیت‌هایی برای تیم سازنده «بچه زرنگ» در بر خواهد داشت و با توجه به اینکه نسخه دوم این اثر هم قرار است به تولید برسد چقدر در داستان تفاوت خواهد داشت؟

طبیعتاً توجه دهمین دوره هفته هنر انقلاب به اثر «بچه زرنگ»، بار مسؤولیت ما را در ادامه مسیر دو چندان می‌کند، اما باید توجه داشت که ما براساس دغدغه‌ها و دلبستگی‌های خودمان به این فضا ورود کردیم و علی‌رغم ناملایمات، همچنان در این عرصه فعال هستیم و به نظرم همین درونی بودن این موضوع هم است که به لطف الهی به اثرگذاری آن کمک کرده و باعث شده است تا هیأت انتخاب دهمین هفته هنر انقلاب نیز اثر «بچه‌زرنگ» را به عنوان یک رویداد شاخص مورد توجه و تقدیر دهد. ما تلاش می‌کنیم با همان دغدغه‌ها و دلبستگی‌ها و با احساس مسؤولیت دوچندان به مسیر خودمان ادامه دهیم، هر چند اگر ما مورد تقدیر قرار نمی‌گرفتیم هم، همین مسیر را ادامه می‌دادیم، چون از سر دغدغه‌ای واقعی به عرصه کودک و نوجوان قدم گذاشته‌ایم.

اثر «بچه‌زرنگ ۲» هم بر اساس سیاست‌های مجموعه هنرپویا در ریل طراحی قصه برای فیلم‌نامه قرار دارد و امیدواریم به زودی و مطابق زمانبندی‌هایی که داریم، این مرحله را با موفقیت پشت سر بگذاریم.

*بهترین رویداد هنر انقلاب از نظر خود شما چه ویژگی‌هایی دارد؟

بهترین رویداد هنر انقلاب از نگاه من، آن رویدادی است که هم در چارچوب فکری انقلاب و آرمان‌های کشور قرار داشته باشد و هم توانسته باشد بیشترین تأثیر را بر مخاطبان خود بگذارد، یعنی از نگاه من آثار شعار زده‌ای که از جذب مخاطب عاجر باشد نباید در این جمع قرار گیرد، از این حیث به نظرم می‌رسد توجه به اثر «بچه‌زرنگ» در رویداد یادشده، حتماً به درستی صورت پذیرفته است چرا که اثر سینمایی «بچه‌زرنگ» علاوه بر آن که یک اثر موفق است دربرگیرنده مفاهیم عمیق مبتنی بر فرهنگ ایرانی-اسلامی نیز است و توانسته با جذب دو میلیون مخاطب در سینماها در جایگاه سومین فیلم پرمخاطب سال بایستد و اثرگذاری فرهنگی هنری ویژه‌ای بر گروه مخاطب داشته باشد.

*تصویر بسیاری از نهادها و ارگان‌ها نسبت به هنر انقلاب کارهایی سفارشی و گل درشت در عرصه هنر است فکر می‌کنید چطور باید از این فضا دور شد؟

همان طور که در پاسخ به سوال قبل نیز عرض کردم، من فکر می‌کنم باید اثر و رویدادی به عنوان بهترین در ساحت هنر انقلاب انتخاب شود که هنرمندانه توانسته باشد مفاهیم را منتقل کرده و بر مخاطب اثر گذاشته باشد، یعنی در عین دربرداشتن مفاهیم مبتنی بر اصول دینی و ملی، توان جذب مخاطب را نیز داشته باشد. ناگفته پیداست که آثار گل درشت، شعارزده یا سفارشی که از درون تیم خالقش نجوشیده باشد، از چنین توفیقی محروم است، لذا فکر می‌کنم برای دور شدن از فضایی که گفتید، باید به گروه‌های کاربلد و متعهد و امتحان پس داده اعتماد کرد تا آنها بر اساس آنچه از درونشان جوشیده می‌شود، آثاری موفق خلق کنند، یعنی ما باید برویم سراغ تیم‌های هنرمندی که متعهد و متخصص باشند. طبیعتاً کوشش‌های گل درشت و شعارزده نیز از توفیق جذب مخاطب و اثرگذاری بر مخاطب محروم خواهند بود.

*چطور می‌توان در عرصه هنر، آثاری در حوزه سینما و تلویزیون خلق کرد که در عین مردمی بودن معیارهای دینی و انقلابی را هم در بستر قصه داشته باشد؟

من فکر می‌کنم به جای حقنه کردن سیاست‌گذاران در بیان و انتقال مفاهیم مدنظرشان به مخاطبان، باید در سینما و تلویزیون به تیم‌های خلق کننده آثار و استودیوها و کمپانی‌های موفق و امتحان پس داده‌ای که دغدغه‌هایی از جنس سیاست‌های ملی-دینی دارند، اعتماد کنند و به اصطلاح کار را به کاردان‌های امتحان پس داده بسپارند. برایم جالب است که مسؤولان کشور مثلاً در واگذاری امور کم اهمیت‌تری مثل ساخت یک ساختمان، سراغ شرکت‌هایی که کاربلد و امتحان پس داده هستند، می‌روند ولی به عرصه خطیر فرهنگ و هنر که می‌رسند، به امید تحقق نظراتشان، از شروط اساسی و لازم برای فعالیت در چنین عرصه‌ای می‌گذرند. یعنی به جای اینکه بروند سراغ تیم‌های موفق و کاربلد، می‌روند سراغ اشخاص یا گروه‌هایی که به آنها چشم بگویند و نتیجه هم می‌شود آثار بی خاصیت یا کم خاصیت و کم تأثیر. می‌خواهم بگویم توجه به این بدیهیات چندان سخت و دور از ذهن هم نیست. همانطور که می‌بینید خروجی‌های اثرگذار عرصه سینما و تلویزیون و شبکه نمایش خانگی هم همگی از دل استودیوها، تیم‌ها و شرکت‌هایی بر می‌آید که نسبت به موضوعات آن آثار، دغدغه‌های درونی شده‌ای دارند و لاجرم آنچه از دل بر می‌آید بر دل می‌نشیند و جریان ساز هم می‌شود.

*نگاه و دغدغه شما همیشه جوهره‌ای از دغدغه‌های دینی را هم در آثارتان آورده است چقدر این نگاه مورد توجه نهادها برای حمایت بوده است؟

واقعیت این است که ما برای خوش آمد این و آن یا جذب حمایت از دستگاه‌های مختلف راهمان را انتخاب نکرده‌ایم، اما چون آثارمان بر اساس دغدغه‌هایی است که از درون ما جوشیده است، به سبب لطف الهی اثرگذار هم بوده و موفقیت‌های اقتصادی هم در پی داشته است و همین امر هم سبب شده است تا متصدیان امر و مسؤولان مختلفی که عاقلانه در حوزه خود کار می‌کنند، رفته رفته دلشان بخواهد به مجموعه هنر پویا اعتماد کنند و طبیعتاً بازخورد موفق آن را هم دریافت می‌کنند.

جالب است بدانید که ما انیمیشن «شاهزاده روم» را که سومین فیلم پرمخاطب سینمای ایران در اکران سال ۱۳۹۴ بوده است با دست خالی ساختیم و از قضا در زمان ساخت آن شاید سراغ خیلی از نهادهای فرهنگی و هنری هم رفتیم اما خوب متأسفانه هیچ کس حاضر به حمایت از مجموعه هنر پویا و اثر «شاهزاده روم» نشد، چون رانتی هم برایمان وجود نداشت لذا ما دغدغه مندانه و با دست خالی وارد این عرصه شده و این مسیر را تک و تنها طی کردیم اما بعد که به لطف الهی موفقیت «شاهزاده‌ روم» در اکران تحقق یافت، رفته رفته نهادهای مختلف هم به ما روی خوش نشان دادند. این را هم بگویم که ما تا امروز تلاشمان این بوده است که هر مجموعه یا نهادی که دوست دارد با ما همکاری داشته باشد را صرفاً به سمت سرمایه‌گذاری اقتصادی در آثارمان سوق دهیم تا مجبور باشیم برای پروژه‌هایمان نفس بزنیم و موفقیتش را با تلاش و لطف خدا به دست آوریم.

منبع: مهر