مصائب موسیقی نواحی به روایت یک موسیقی‌دان؛ در هیچ جای ایران درآمد موزیسین‌ها دائمی نیست
محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره موسیقی نواحی معتقد است موسیقی در اقوام شغل ثابت نبوده بلکه بخشی از زندگی بوده ،بسیاری از بزرگانی که موسیقی‌های محلی را می‌نواختند شغل اصلی آن‌ها موسیقی نیست.
محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره موسیقی نواحی با اشاره به مسئله فراموشی سبک‌های آیینی در موسیقی اظهار کرد: آنچه در این چند سال به عنوان دبیر جشنواره نواحی شاهد بودم این است که ، سبکی از بین نمی‌رود تنها تغییر و تحول فرهنگی در این نوع موسیقی در حال شکل گیری است. وی افزود: یکی از فرهنگ‌های برتر که در موسیقی نواحی ایران تاثیر‌گذار است موسیقی مذهبی و آیینی است. به عنوان مثال سنج و دمام بوشهر در ایام محرم به عنوان موسیقی مذهبی می بینیم روز به روز مورد استقبال قرار گرفته و به ژانرهای موسیقی ایده داده است. خوشبختانه این نوع موسیقی در حال حفظ شدن است.
کمک به ارتقا ذائقه شنیداری
دبیر جشنواره نواحی با بیان اینکه برخی از بزرگان موسیقی را به دلیل کهولت سن از دست دادیم گفت: متاسفانه بخشی از میراث‌داران اصلی موسیقی نواحی را به دلیل کهولت سن از دست دادیم. و نکته دیگر اینکه طی تحقیقاتی که در موسیقی اقوام انجام دادم در اکثر موارد موسیقی در اقوام شغل ثابت نبوده بخشی از زندگی بوده ،بسیاری از بزرگانی که موسیقی‌های محلی را می‌نواختند شغل اصلی آن‌ها موسیقی نیست. اتفاقی که به وجود آمد این بود برخی از آنان شغل‌های خود را از لحاظ اقتصادی رها کردند و درآمد خود را مختص به موسیقی کردند. متاسفانه این درآمدها از منظر موسیقایی همیشگی نیست.وی خاطرنشان کرد: در هیچ دوره تاریخی در ایران اکثرموسیقیدان اقوام را نمی‌بینید که در طول سال همیشه کار و درآمد موسیقایی داشته است. ما مفتخریم در جشنواره نواحی هفدهم حضور این بزرگان را در صحنه های 5 منطقه استانی و یک حوزه مرکزی مهیا کرده و در تلاش هستیم قدر و ارزش ایشان را گرامی داشته و موسیقی شان که سند شفاهی این مملکت هست ثبت و حفظ کنیم تا با اجرا هایشان کمک به ارتقا ذائقه شنیداری ایرانیان کنند.
نیمه خوانی بوشهر ایجاد انگیزه کارگران
مرآتی ضمن اشاره به آشنا کردن ذائقه ایرانی با موسیقی محلی در جشنواره یادآور شد: نباید انتظار داشته باشیم این نوع موسیقی شغل باشد و تنها درآمد موزیسین لحاظ شود. به طور مثال موسیقی در مسافرت اخیرم به بوشهر ناخدا عبدی به من فرمودند؛ نیمه خوانی بوشهر درواقع آواز گروهی برای ایجاد انگیزه کارگران لنج و کشتی بوده است و نیمه خوان شغل نیست. می توان گفت آنچه ما موسیقی می نامیم یکی از شئون فهیمانه و رفتاری مردم نواحی ایران است که آن‌ها برای آیین‌ها، موسیقی کار، جشن‌ها و غیره استفاده می‌کنند.وی با اشاره به نحوه انتقال موسیقی نواحی اظهار کرد: این نوع موسیقی در جشنواره‌ها تاحدودی و به نوعی احیا شدند و نسل میان‌سال را به سمت خود کشاند که امروز جا پای استادان خود گذاشته اند. با اینکه بضاعت جشنواره‌ها کم بوده اما تاثیر خود را بر موسیقی شنیداری مردم گذاشته است یعنی می‌توان گفت از یک نسل موسیقی به نسل انتقال داده شده است.
این هنرمند موسیقی افزود: عموما بحث اصلی در شورای سیاست‌گذاری جشنواره حفظ وانتقال موسیقی نواحی اصیل از نسلی گذشته به نسل جدید است. گویا اگر درست بگویم سال گذشته از حدود 2 هزار نفری که در جشنواره جوان حضور داشتند حدود 900 نفر از نسل جوان موسیقی نواحی بودند که مشخص می‌شود این انتقال به خوبی در حال انجام است و نسل جوان به دنبال بازگشت به اصالت موسیقایی پدران خود هستند. ما به عنوان وظیفه تلاش می‌کنیم ژانرهایی که در حال فراموشی هستند را بررسی کنیم و بر روی صحنه بیاوریم تا برای نسل‌های بعد هم بماند البته با صحنه‌گردانی های متبحرانه و مورد پسند جوانان.
منبع: فارس
