ابعاد سیاسی شخصیت امام رضا (ع) چگونه بوده است؟
حجتالاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی و مدیر موسسه منبر آسمانی درمورد ابعاد سیاسی شخصیت امام رضا علیه السلام و نظریات مدیریتی حضرت علیه السلام در عالم سیاست و حکومت بیان کرد: متأسفانه این بُعد بسیار مهم اهل بیت علیه السلام نزد شیعیان بسیار مغفول مانده است و سالهاست که شیعیان فکر و ذهنشان را معطوف به عبادیات و معاملات کرده اند.
در کتاب شریف «کافی» است که مردى خدمت امام رضا علیهالسلام رسید و درباه شخصى که دارای پُست و مقام حکومتی شده بود به محضر امام رضا علیه السلام عرضه داشت: آن فرد این مقام را وسیلهاى براى ارضاى خودخواهىهاى خویش مىداند و او در چنین مسندى ریاستطلبى را بر خدمت به خلق ترجیح مىدهد.
بعد از کلام او، تمام رضا (ع) در مثالى قابل درک عموم فرمودند: چنین ریاستى براى دیانت و اعتقادات مسلمانان زیان بارتر از آن است که دو گرگ گرسنه در میان گله گوسفندى بیفتند که چوپان نداشته باشد.
در واقع در این بیان پُرمعنا و در عین حال ساده نشان میدهد امام رضا علیهالسلام مدیر را همچون چوپانى امانتدار براى حفظ منافع مردم به حساب مىآورد و هرگاه به جاى چوپان، گرگهایى بر امور مردم مسلط شوند، فاجعهاى بزرگ در عرصه مدیریت پدید مىآید و زمینه زیان بار فرهنگى، اخلاقى و اقتصادى جامعه فراهم میشود.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی تصریح کرد: در کلام گهربار دیگرى امام هشتم علیهالسلام چنین درّ افشانى کردهاند: «لَم یَخُنکَ الأَمینُ ولکِنِ ائتَمَنتَ الخائِنَ» «انسان امین به تو خیانت نکرده است بلکه تو به خائن اعتماد کردهاى.»
بسیارى از عقب ماندگىها و نارسایىها از مدیریتهاى ظاهرساز، اما خائن و نقشههاى خائنانه آنان ریشه مىگیرد، تکیه بر چنین کارگزارانى، فسادهاى مالى، کم فروشى، غصب اموال، احتکار، رباخوارى، بهره کشى و تضاد طبقاتى را بوجود مىآورند.
خیانت بعضی از نمایندگان مجلس
این کارشناس مذهبی گفت: واقعاً این روایت حضرت امام رضا علیه السلام را باید با آب طلا نوشت و قاب گرفت، این افراد خائن بودند که در لباس تقوا و مهربانی و دلسوزی جلو آمده و از مردم رأی گرفتند و الان به ریش مردم میخندند و انصافاً بعضی از نمایندگان، آبروی مجلس شورای اسلامی را برده و این مکان مقدس را تبدیل به محلی برای رانت خواری و پارتی بازی نموده اند. چه بسیار نمایندگان ادوار گذشته مجلس که امروزه دستشان رو شده و در زندان به سر میبرند.
مدیر در نگاه اهلبیت علیه السلام
این کارشناس مذهبی گفت: مدیر جامعه اسلامی در نگاه اهلبیت علیه السلام آنچنان جایگاه ویژهای دارد که اهلبیت علیه السلام دعاگوی ایشان هستند. مانند علی بن یقطسنها و مالک اشترها و سلمان ها.
اما متأسفانه، امروزه از بد حادثه وقتی نام مدیری حتی پاکدست و راستگو نیز، در جامعه برده میشو، مورد هجمه، تهمتها و فحاشیها قرار میگیرد.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی ادامه داد: در نگاه اهلبیت علیه السلام، مدیر جامعه اسلامی باید سیره، روش و ویژگیهایی باید داشته باشد که این روش را میتوان در سیره امام رضا علیه السلام یافت.
مراقبت و دلجویی از کارکنان و زیر دستان
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی تصریح کرد: امام رضا علیهالسلام در سیره عملى خویش مراقب کارکنان و خدمتگزاران بودند.
ابراهیم بن عباس مىگوید: هیچگاه ندیدم که امام ابوالحسن الرضا علیهالسلام کلمهاى به زیان کسى بر زبان آورند و نه سخن کسى را پیش از پایان آن قطع کنند و نه حاجت کسى را که به اداى آن توان داشت ردّ کنند.
هیچ موقع، پایشان را نزد کسى دراز نکردند که در حضورشان نشسته بودند و در برابر افراد بر متکا تکیه ندادند و به دوستان و کارگزارانشان هرگز سخنى ناشایست نگفتند و چنان بودند که هرگاه به خلوت مىرفتند و سفره غذاى خویش را مىگسترانیدند همه کارکنانشان را بر سر آن مىنشاندند و حتى دربانان و مهتران را بسیار احسان مىکردند و صدقات فراوان مىدادند و این کار را غالباً در شبهاى تاریک انجام مىدادند.
آرى این گونه نبود که امام رضا علیه السلام صرفاً از اطرافیان و کارگزاران وظایفى را بخواهند و آنان را ملزم کنند که در این راستا از عمق وجود بکوشند ولى از تکریم، تشویق، احترام و رفاه آنان غافل شوند و حرمت همه را در رفتارهاى خویش حفظ میکردند و عمق توجه امام رضا علیهالسلام به اطرافیان و ملازمان در این روایت آشکار مىشود.
این کارشناس مذهبی افزود: یاسر مىگوید: (در روزى که امام رضا علیهالسلام مسموم شدند و در اثر آن به شهادت رسیدند) پس از این که نماز ظهر را گذارد به من فرمودند: اى یاسر مردم (اهل خانه، کارکنان و خادمان) چیزى خوردند؟ عرض کردم اى آقاى من! چه کسى مىتواند غذا بخورد با این که شما در چنین وضعى به سر مىبرید. در این هنگام بر جاى خویش راست نشستند و فرمودند: سفره را حاضر کنید و همگان را بر سر آن فراخواندند و کسى را فروگذار نکردند و یکایک را مورد مهر و محبت خویش قرار دادند هنگامى که همه سیر شدند امام رضا علیهالسلام (بر اثر تأثیر زهرى که مأمون به حضرت داده بود) بیهوش بر زمین قرار گرفتند.
خبرنگار: فاطیما میرزایی
منبع: باشگاه خبرنگاران