آغاز به کار جشنواره «مُد مُوقر» در دولت سیزدهم/ مخالفت با «حجاب استایل‌ها»

سجاد لطفی با تاکید بر اینکه کلیدواژه «تحول» در دولت شهید آیت‌الله رئیسی سر لوحه اقدامات قرار گرفته بود، گفت: وضعیت جامعه به‌ویژه در ساختار اداری کشور نیازمند تحول بود. درواقع تحول تبدیل به گفتمانی شد که از یک سو باید در لایه سیاست‌گذاری خود را نشان می‌داد و از سوی دیگر باید در روند اجرایی پیاده می‌شد.

لزوم نگاه فرا دستگاهی به حوزه مد و لباس

وی با اشاره به اینکه در حوزه مد و لباس بر اساس مستندات موجود، رویکرد تحولی اجرایی شده است، بیان کرد: کارگروه ساماندهی مد و لباس محلی با ظرفیت‌های فراوزارتخانه‌ای است که باید نقش دستگاه‌ها در آن دیده شود اما در دولت قبل تبدیل شده بود به کارگروه ساماندهی مد و لباسِ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی! درحالی که این واژه غیرقانونی است. دولت سیزدهم با نگاه حل مسئله جایگاه فرا وزارتخانه‌ای کارگروه ساماندهی مد و لباس را احیا کرد که یکی از مصادیق آن برگزاری حدود ۱۳ جلسه در طول سه سال گذشته بود. این درحالی است که طی ۸ سالِ دولت قبلی تنها ۵ جلسه در این رابطه تشکیل شده بود.

دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس ادامه داد: در سه سال گذشته نوع نگاه به حوزه فشن تغییر کرد. سعی کردیم این حوزه بازشناسایی شود و حتی با رویکرد اقتصادِ فرهنگ تحولات مد و لباس را بررسی کنیم. در این زمینه باید سودآوری برای فعال صنعت پوشاک را در نظر می‌گرفتیم تا بر این اساس چارچوب‌های فرهنگی – اجتماعی را ایجاد کنیم. این بخش علی‌رغم دشواری‌هایی که داشت اما تا حد زیادی محقق شد.

تعیین تکلیف آیین‌نامه‌های مغفول مانده

وی با اشاره به اینکه کارگروه ساماندهی مد و لباس بر اساس آیین‌نامه اجرایی هیئت وزیران موظف است که هرجا نیاز به مصوبه، قانون یا دستورالعمل است آن را تدوین و تصویب کند، اظهار کرد: بر این اساس حدود ۵ مصوبه ابلاغی که حوزه مد و لباس کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد بازنگری کرده یا از نو تدوین، تصویب و ابلاغ کردیم. به عنوان مثال صدور مجوز برگزاری نمایشگاه‌های مد و لباس ایرانی – اسلامی (ایونت‌ها) در این زیرشاخه قرار گرفته است.

لطفی گفت: دستورالعملی دیگری که در آیین‌نامه اجرایی هیئت وزیران جزء وظایف صدا و سیما بود حدود ۱۵ سال گرفتار ترک فعل شده بود اما سرانجام در این دولت تصویب و ابلاغ شد. با این حال تازه ابتدای کار هستیم و از این به بعد باید به سراغ پایش اجرای مصوبات ابلاغ شده برویم که امیدواریم در دولت بعدی هم با همین رویکرد اجرایی شود، در غیر این صورت اقدامات سه سال گذشته ابتر و ناقص می‌ماند.

آسیب‌شناسی ۱۱ دوره جشنواره مد و لباس فجر

وی با اشاره به آسیب‌شناسی یازده دوره قبلی جشنواره مد و لباس فجر، اظهار کرد: کارگروه ساماندهی مد و لباس در دولت سیزدهم تنها اداره کننده جشنواره نبود، بلکه زیربار تحول رفتیم و تا حد زیادی آن را محقق کردیم. این موضوع دغدغه اصلی ما بود که بفهمیم چرا آثار برگزیده ادوار جشنواره به ویترین بازار نمی‌رسد؟

تلاش برای تلفیق هنر و صنعت 

دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس ادامه داد: زمین بازی جشنواره مد و لباس فجر را دگرگون کردیم؛ پیش از این تنها طراحان و هنرمندان مخاطبان اصلی جشنواره بودند، اما تصمیم گرفتیم اتاق‌های طراحی ویژندها (برندها) هم مخاطب جشنواره باشند و طاووس زرین و سیمین دریافت کنند تا به شکل همزمان به هنر و صنعتِ مد و لباس نگاه شود. کارگروه ساماندهی مد و لباس در این دوره متوجه شد که نمی‌توان ویژندهای صنعتی، کارگاه‌های تولیدی، نظارت بر بازار، مالیات‌ها، تعرفه‌های گمرکی و … را در این حوزه نادیده گرفت و به عنوان زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها به هنرمندان پرداخت.

وی با بیان اینکه اگر نگاه به حوزه مد و لباس جزیره‌ای باشد، هیچ هم‌افزایی و اقدام مشترکی انجام نمی‌شود، اظهار کرد: اکنون از طریق حکمرانی پلتفرمی، سامانه «کد شیما» (شناسه یکپارچه مد و لباس ایرانی) را به سامانه جامع تجارت در وزارت صمت متصل کرده‌ایم تا اقدامات به شکل فراوزارتخانه‌ای دنبال شود. البته نمی‌توان منکر برخی مشکلات اجرایی شد که برای این بخش هم پیگیری و مطالبه جریان دارد.

حذف اعمال نظارت سلیقه‌ای با «کد شیما»

لطفی دیگر رویکرد تحولی دولت سیزدهم در حوزه مد و لباس را «نظارت پیشینی» معرفی کرد و توضیح داد: این یعنی از نقطه آغاز زنجیره طراحی و تولید، نظارت را جاری کنیم تا مجبور نشویم وقتی لباس به مرحله عرضه در ویترین می‌رسد، دستور جمع‌آوری آن را بدهیم و بعد همان لباس سر از بازار زیرزمینی درآورد. پس در این زمینه «کد شیما» را به شناسه کالا متصل کردیم که به عنوان مثال بتوانیم جلوی طراحی و تولید شلوار زاپ‌دار را بگیریم و کد ۱۶ رقمی «شیما» کنار شناسه کالا قرار گیرد که ضابط فراجا یا بازرس اتحادیه که برای بازرسی می‌رود با یک پلتفرم و از طریق QR code ببیند پوشاک شناسه دارد یا خیر. در این شرایط است که اعمال نظارت سلیقه‌ای هم کنار می‌رود و این دقیقا یک رویکرد تحولی است.

پرهیز از اقدامات کاریکاتوری 

وی افزود: از سوی دیگر در زنجیره مد و لباس طراح به عنوان مغز متفکر دیده می‌شود، اما در این بخش متوقف نمی‌شویم که اقدامات و سیاست‌ها کاریکاتوری شود؛ بلکه به سراغ سازمان امور مالیاتی می‌رویم تا برای لباس‌هایی که «کد شیما» گرفتند، تخفیف مالیاتی بگیریم و در این نقطه است که اقتصاد فرهنگ خود را نشان می‌دهد.

ارائه پیشنهاد جایگزین با لحاظ خطوط قرمز

دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس تبلیغات را از ارکان مهم در حوزه مُد دانست و گفت: تاثیر تبلیغات ایجابی و سلبی است. در بُعد ایجابی تصمیم گرفتیم قسمت «رسانه و مد» را به جشنواره مد و لباس فجر اضافه کنیم درحالی که پیش از این چنین تصمیمی یک تابو به حساب می‌آمد. در حوزه نمایش لباس یکسری منویات و خطوط قرمز وجود دارد، اما باید با وجود همین ملاحظات پیشنهادات جایگزین به فعالان حوزه ارائه دهیم که با اجرای یک دوره از آن اتفاقات مثبتی رخ داد. ما تصمیم نداریم یک فرد را به عنوان مدل برجسته کنیم، اما درعین حال باید تن‌خور لباس نمایش داده شود که در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر برای اولین بار این اتفاق رخ داد و روی آگهی‌نماهای شهری روئیت شد.

مخالف «حجاب استایل‌ها» هستیم

وی با بیان اینکه مخالف «حجاب استایل‌ها» هستیم، اظهار کرد: در این شرایط معتقدیم باید الگوهایی ارائه دهیم که جایگزین «حجاب استایل‌ها» شود؛ نمی‌توان بدون اینکه پیشنهاد جایگزین داشت صرفا مخالفت کرد. تبلیغات درحوزه پوشاک یک موضوع حیاتی است که زنجیره فروش را تکمیل می‌کند.

دلایل شکل‌گیری جشنواره «مُد مُوقر»

لطفی درباره جشنواره «مُد مُوَقّر» (بخش بین‌المللی جشنواره مد و لباس فجر) نیز توضیح داد: در واقع جشنواره مد و لباس فجر تا پیش از این باوجود ذکر واژه «بین‌المللی» اما به شکل ملی اجرا می‌شد بنابراین تصمیم گرفتیم از امسال دیگر از این رویکرد فاصله بگیریم و بر این اساس به فکر راه‌اندازی جشنواره «مُد موقر» افتادیم. این کار یکبار در دولت قبلی سابقه داشته است.

وی افزود: اکنون درحال کارهای مقدماتی جشنواره «مُد موقر» هستیم؛ فعلا پوستر جشنواره رونمایی شده است و قرار است در روزهای پایانی مهرماه سال جاری برگزار شود.

وی درخصوص انتقال دبیرخانه این رویداد به شیراز، بیان کرد: یکی از شعارهای دولت سیزدهم عدالت فرهنگی بود بنابراین اینکه همه جشنواره‌ها در تهران برگزار شود با این رویکرد همخوانی ندارد به همین خاطر به فکر کار در استان‌هایی که ظرفیت‌های خوبی دارند هم هستیم. شهر شیراز ظرفیت بین‌المللی خوبی دارد و این کمک می‌کند شیراز در این فستیوال بین‌المللی طی سال‌های بعد تبدیل به یک برند در میان فستیوال‌های معتبر جهانی شود.

دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس در پایان تاکید کرد: برنامه‌ریزی‌های این جشنواره هنوز نهایی نشده است اما تصور می‌کنم حدود ۱۰ تا ۲۰ کشور بتوانند در جشنواره شرکت کنند و ظرفیت تعامل فرهنگی فراهم شود و بتوانیم مد موقر و پوشیدگی را که ریشه در فرهنگ و میراث چند هزارساله ما دارد به جهانیان معرفی کنیم. مد موقر یا مد پوشیده حتی در کشورهای اروپایی هم نمایندگانی دارد که می‌توانند مخاطب جشنواره مد موقر باشند.

منبع: ایسنا