دولتی که پای موسیقی ایستاد
موسیقی همواره زمینی پرسراشیبی برای رئیسان جمهور ادوار مختلف بوده است. بر روی کاغذ اینگونه تصور میشد که یک رئیسجمهور معمم نمیتواند آن ارتباط بهینه را با این حوزه برقرار کرده و درنتیجه اتفاق چندانی در این حوزه پرچالش رخ نخواهد داد. برای آیت الله رئیسی هم شاید چنین گمانههایی وجود داشت تا جایی که حتی دیدار سال ۱۳۹۶ آیتالله با یک خواننده در فرودگاه، واکنشهای متفاوتی را برانگیخت و رقبای انتخابات آن سال، این دیدار را یک مانور تبلیغاتی عنوان کردند و علنا میگفتند که او پس از تصدیگری قوه مجریه، نخواهد توانست مشکلی از مشکلات دنیای موسیقی را حل کند.
اما امروز که تقریبا ۳۴ ماه از عمر دولت رئیسی گذشته، باید اعتراف کرد که موانع عدیدهای از پیش پای صنعت موسیقی کشور برداشته شده است. روال اعطای مجوز تکآهنگ، آلبوم، اجرای زنده و… با رشد قابلتوجهی همراه شد و فعالان بیشتری در این حوزه، وارد گود فعالیت شدهاند.
شهامت بالای آیتالله در تصویب یک سند
قطعا یکی از بزرگترین دستاوردهای موسیقایی دولت، تصویب و ابلاغ سند ملی موسیقی پس از ۴ دهه است. در این چهار دهه، روسای جمهور مختلف، به دلایل بسیار، نسبت به تصویب این سند، بیتفاوتی و خودداری نشان میدادند. عدمتصویب چنین سندی سبب شد تا تمام جریانهای این حوزه، بر پایهای از سلایق فردی مدیریتی قرار بگیرد و درنتیجه، اتفاق روبهرشد چندانی در یک صنعت پرمخاطب رخ ندهد.
سند ملی موسیقی که روسای جمهوری که داعیه نزدیکی با این هنر و شناخت زبان هنر داشتند، از تصویب آن سر باز زدند، توسط معممی که خود را طلبهای خدمتگزار مینامید، تصویب و ابلاغ شد
اما تصویب این سند با مدیریت مستقیم آیتالله رئیسی سبب خواهد شد تا صداوسیما موظف به حمایت از گروههای موسیقی شود. همان ابتکاری که این رسانه در نیمه دوم دهه ۷۰ به خرج داد و سبب شد تا رونقی چشمگیر بر فضای صنعت موسیقی کشور حاکم شود. بر مبنای این سند، در تلویزیون ساز نشان داده خواهد شد و فراتر از این اتفاق، یک شبکه اختصاصی موسیقی نیز راهاندازی خواهد شد.
با تکیه بر این سند، حمایتهای خوبی از موسیقی نواحی به عمل خواهد آمد و دولت موظف میشود تا از گروههای موسیقی حمایتهای چشمگیری انجام دهد. نکته مهم دیگری که در این سند به چشم میخورد آنکه موسیقی بهعنوان مقولهای فقهی شناخته میشود که بر مبنای آن وقتی یک نظر درباره موسیقی صادر میشود، نفر دوم نمیتواند یک نظر دیگر درباره این ماجرا بدهد. همین یک بند نشان میدهد که تصویب این سند تا چه اندازه میتواند جلوی تصمیمهای سلیقهای و استانی را در حوزه موسیقی بگیرد.
این سند، بندهای دارد که همگی در خدمت اعتلای هنر موسیقی در کشور است؛ سندی که روسای جمهوری که داعیه نزدیکی با این هنر و شناخت زبان هنر داشتند، از تصویب آن سر باز زدند، توسط معممی که همواره خود را طلبهای خدمتگزار مینامید، تصویب و ابلاغ شد تا به اینترتیب از بزرگترین دستاورد موسیقایی دولت، رونمایی شود. تصویبی که با تعجب بسیار فعالان این حوزه مواجه شد و آنها هرگز تصورش را هم نمیکردند که این گره با دستان سیدابراهیم رئیسی باز شود.
ممنوعالکارهایی که پرکار شدند
آنهایی که دیدار آیتالله با خواننده پرحاشیه را در پاویون فرودگاه، «تبلیغاتی» عنوان کردند، امروز در برابر خوانندگان پرحاشیه دیگری که اجازه فعالیت رسمی پیدا کردهاند، چه ادعایی میتوانند داشته باشند؟ مگر آرمین زارعی، معین زندی و چند چهره دیگر که در طول چندین سال، بایکوتشده بودند و فرصت کار نداشتند، در همین دولت، اجازه فعالیت پیدا نکردند؟ این فضاسازی به رغم اینکه زمینه فعالیت هنرمندان بیشتری را فراهم کرد و دایره کاری هنرمندان عرصه سینما و موسیقی را بسیطتر کرد سبب شد تا سبکهای کاری بیشتری در صنعت موسیقی رواج داشته باشد و مخاطبان گسترده این صنعت، حق انتخاب بیشتری برای دنبالکردن نیازهای موسیقایی خود داشته باشند.
رونق رکوردزنی اجراهای زنده و صدور مجوز
در همین حوزه نمیتوان به رشد اجراهای زنده اشاره نکرد و آن را نستود. در ابتدای دولت، برخی هنرمندان، گاردهایی در دفاع آزادی در برابر دولت داشتند و شاید تصور نمیکردند که دریافت مجوز کارشان، سادهتر از دولتهای قبلی که ادعای بسیاری در این زمینه داشت، طی شود. به همین دلیل، آن عده کم، خیلی زود گارد را کنار گذاشتند و فعالیتشان را آغاز کردند. این از بدشانسی دولت بود که حادثهای مانند اتفاقهای پائیز ۱۴۰۱، ترمز این حرکت شتابان را کشید. اپوزیسیون خارجنشین و شبکههای رسانهای، فشار ویژهای بر روی خوانندگان گذاشتند و این گزاره را القا کردند که اجرای زنده به معنی توهین به مردم و رویگردانی آنها از شماست.
القای این گزاره سبب تبیین گسترده آن شد و به همین دلیل موسیقی، آخرین صنفی بود که توانست پس از آن دوران سیاه، دوباره فعالیت خود را آغاز کند. از ابتدای بهمن ۱۴۰۱ که کنسرتها پس از ۶ ماه تعطیلی، دوباره آغاز به کار کرد، نقش آیتالله در رونق دادن به این اجراها، غیرقابلانکار است. رونقی که رکوردهای بسیاری را در این حوزه رقم زد بهطوریکه تنها در ۱۰ ماه سال ۱۴۰۲ که کنسرتها برگزار شدند، حدود ۵۰۰۰ نوبت کنسرت برگزار شد. نکته مهم این اجراها، توجه به عدالت فرهنگی و توزیع جغرافیایی مناسب بود که طی آن، تمام استانهای کشور در طول ماه، پذیرای چند نوبت کنسرت در سبکهای مختلف بود.
این روند سبب رشد فرآیند تولید هم شد بهطوریکه رشد قابلتوجهی در صدور مجوزها صورت گرفت و متعاقبا، اقتصاد این شاخه از هنر با تحول شگرفی مواجه شد.
همه این اتفاقات در دوره طلبهای صورت پذیرفت که شاید در نگاه اول کسی گمان نمیبرد که او بتواند چنین دستاوردهایی را در صنعت موسیقی کشور رقم بزند. روند شتابانی که آغاز شده و رئیسجمهور بعدی ناگزیر است که این مسیر را ادامه دهد و این همان باقیاتصالحاتی است که رئیسی شهید برای تاریخ موسیقی کشور به یادگار گذاشت.
منبع: ایرنا