۱۶ باید و نباید مهم برای اکران ۱۴۰۳

آیین‌نامه اکران سال ۱۴۰۳، جمعه عصر و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری منتشر شد.

اگرچه آیین‌نامه در هفته گذشته نهایی شده بود اما با امضای محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی کشور از امروز لازم‌الاجرا خواهد بود.

در این آیین‌نامه موارد مهمی نسبت به اکران سینمایی سال ۱۴۰۳ تغییر داشته است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر و دلایل آن اشاره کرد:

– در ابتدای این آیین‌نامه و در شرح ترکیب اعضای شورای صنفی نمایش، شیوه انتخاب یک نفر از تهیه‌کنندگان به طور کلی تغییر کرده است.

در بند ۴-۴ از ماده ۴، آمده است که یک نفر از تهیه‌کنندگان (مشروط به نظر اجماعی چهار تشکل) عضو شورای صنفی نمایش خواهد شد؛ در صورتیکه در گذشته،یک نفر به نمایندگی از شورای عالی تهیه‌کنندگان در شورای صنفی نمایش حاضر می‌شد.

طبق اطلاع خبرنگار ایسنا، این بند پس از اختلافات چندماه اخیر چهار تشکل تهیه‌کنندگی به آیین‌نامه اکران اضافه شده و سازمان سینمایی امیدوار است که بتواند از طریق آن، اختلافات دامنه‌دار و مسبوق به سابقه تهیه‌کنندگان را تا حدی کاهش دهد و موجب وفاق آن‌ها شود.

حال باید دید این بند می‌تواند وفاق ایجاد کند یا در نهایت باز هم مانند بعضی دوره‌ها، نمایده تهیه‌کنندگان با نظر رییس سازمان سینمایی وارد شورای صنفی می‌شود.

– سینمای سرگروه موظف است حداقل ۶ سانس متوالی در شش ماهه اول و ۵ سانس متوالی در شش ماهه دوم سال را به نمایش فیلم اختصاص دهد که آخرین سانس آن از ۹ شب به بعد است.

جمله آخر به آیین‌نامه اضافه شده است و به نظر می‌رسد یکی از دلایل آن، جلوگیری از جایگزین شدن تئاترهای آزاد به جای فیلم‌های سینمایی در سانس‌ها پرفروش شبانه باشد. ضمن آنکه این بند باعث می‌شود هر فیلم در سینمای سرگروه، حداقل سه سانس شبانه و خوب داشته باشد.

– بعد از پایان اکران ۷ هفته‌ای فیلم در سینمای سرگروه، اکران آن در سینماهای دیگر تا ۳ هفته بلامانع است و پس از آن نیز ادامه اکران (پس از ۱۰ هفته)، در پردیس‌هایی با حداقل ۷ سالن، در یک سالن مجاز است. همچنین در سینماهای ۴ و ۵ و ۶ سالنه، در سه سانس و در سینماهای ۳ سالنه به پایین در ۲ سانس و همچنین سانس‌های فوق‌العاده تا سقف ۱۴ هفته از آغاز اکران بلامانع است.

بند فوق برای اولین بار به آیین‌نامه اکران اضافه شده است و به نظر می‌رسد با توجه به تعداد پرشمار فیلم‌های کمدی در اکران و برای جلوگیری از تک‌ژانری شدن سینماها باشد.

– ادامه اکران فیلم‌ها پس از ۱۴ هفته در گروه حمایتی فرهنگی و با تایید سازمان سینمایی قابل اجرا است.

طبق این بند، اگر سینمایی بخواهد اکران یک فیلم کمدی را به دلیل فروش زیاد، در خارج از زمان اکران آن ادامه دهد، موظف است به ازای آن، یک سالن در اختیار فیلم‌های فرهنگی که در گروه حمایتی اکران می‌شوند قرار دهد.

– پردیس‌های بیش از ۴ سالن، موظف به ارائه خدمات به همه فیلم‌ها اکران هستند.

به این صورت که:

پردیس‌های ۷ سالنه می‌توانند تا ۳ سالن خود را همزمان به نمایش یک فیلم اختصاص دهند.

پردیس‌های ۴ تا ۶ سالنه در صورت ارائه خدمات به همه فیلم‌ها (حداقل یک سانس در دو هفته ابتدایی اکران)، می‌توانند تا ۲ سالن خود را همزمان به نمایش یک فیلم اختصاص دهند.

و سینماهای ۳ سالن به پایین، امکان نمایش یک فیلم را در بیش از یک سالن نخواهند داشت.

این بند نیز برای اولین بار در آیین‌نامه درج شده است. با این بند، هر فیلم متقاضی اکران، حداقل در ۲۵ سینمای تهران اکران می‌شود.

– شورای صنفی نمایش از ثبت قرارداد همزمان بیش از دو فیلم کمدی یا یک فیلم کودک در سرگروه‌های هشت گانه و گروه آزاد معذور است. البته سازمان سینمایی طبق صلاحدید رئیس سازمان، می‌تواند این قاعده را بشکند.

تعداد فیلم‌های کمدی تولید شده که باید در سال ۱۴۰۳ اکران شود چیزی در حدود ۱۴ فیلم است که با این قاعده، از تراکم اکران کمدی در بازه‌هایی از سال جلوگیری می‌شود.

– هر سرگروه موظف است یک فیلم کودک را در سال اکران کند.

اکران حمایتی فیلم کودک در گذشته نیز مسبوق به سابقه است که در آیین‌نامه جدید هر سرگروه باید به اجبار آن را انجام دهد.

– در صورت توافق پخش و سینمادار برای اکران تک / دو سانس یک فیلم، سینمادار موظف است که حداقل یک سانس را بعد از ساعت ۱۷ قرار دهد.

این بند برای اولین بار است که در آیین‌نامه اکران قرار می‌گیرد و به وسیله آن، پخش‌کننده می‌تواند سینمای بیشتری برای یک فیلم بگیرد.

بر اساس اطلاعات و اعتراض‌های قبلی، برخی سینماها برای اکران یک فیلم، قراردادهای تک‌سانس با آن‌ها می‌بستند و فیلم را در سانس‌های ساعت‌هایی مانند ۱۱ صبح یا ۱ ظهر به نمایش در می‌آوردند که مورد اعتراض تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان بود.

– اکران روز دوشنبه در سه ماه اول به صورت رسمی و در آیین‌نامه به صورت نیم‌بها محاسبه شده است.

مقرر شده بود که از ابتدای سال ۱۴۰۳، بلیت روز دوشنبه به صورت آزمایشی نیم‌بها محاسبه شود و بعد از مشخص شدن نتایج آن، درباره ادامه اکران نیم‌بهای دوشنبه‌ها تصمیم گرفته شود.

شنیده می‌شود که سینماداران از اکران نیم‌بهای روز دوشنبه ناراضی هستند و معتقدند که باعث کاهش فروش سینما شده است. باید دید که با این شرایط، شورا و سازمان سینمایی این طرف را ادامه می‌دهند یا مانع تداوم آن می‌شوند.

– در آیین‌نامه اعلام شده است که در صورت تخلف سینماداران و یا پخش‌کنندگان، مدیر اداره نظارت می‌تواند دستور مسدودسازی سمفای سینمای متخلف و محدودیت در اکران فیلم متخلف را صادر کند.

این بند برای اولین بار در آیین‌نامه و به صراحت ذکر شده است و به نوعی ضمانت اجرایی آیین‌نامه شورای صنفی نمایش است.

– در ماده ۲۳، اعلام شده است که نمایش فیلم در اکران آنلاین، باید با مجوز شورای صنفی نمایش و تایید سازمان سینمایی اجرایی شود.

این بند برای اولین بار در آیین‌نامه گنجانده شده است و علت آن، ایجاد فاصله مناسب بین اکران آنلاین با اکران سینماهاست تا به سینماها دچار ضربه جدیدی از رقیب تازه نشوند و به مرور، اکران سینماها بدون ارزش نشود.

در گذشته، بلافاصله پس از پایان اکران سینمایی، تهیه‌کننده می‌توانست با توافق پلتفرم نمایش خانگی، اقدام به اکران آنلاین کند که به نظر می‌رسد با این بند، امکان چنین موضوعی از تهیه‌کننده گرفته شده است.

– در تعطیلات سوگواری، در ۶ ماهه اول سال، شروع سانس پایانی ساعت ۱۹ و در ۶ ماه دوم، شروع سانس پایانی ساعت ۱۷ خواهد بود.

طبق اطلاع خبرنگار ایسنا، در آیین‌نامه‌های قبلی اکران، تعطیلی سینماها از غروب آفتاب اعلام شده بود و اکنون با اعلام ساعت پایانی، یک سانس به فعالیت سینماها در روز قبل از تعطیلی مناسبتی، اضافه شده است که طبق اطلاع از سینماداران و سامانه سمفا این روند باعث افزایش فروش در سه ماهه اول سال شده است.

– قیمت بلیت سالن‌های تشریفاتی و VIP حداکثر دو برابر بلیت همان پردیس است.

– هر پخش‌کننده فیلم می‌تواند به ازای پخش ۳ فیلم داخلی، یک فیلم خارجی پخش کند اما فیلم خارجی باید حق نمایش در ایران (کپی‌رایت یا رویالیتی) داشته باشد.

این بند در گذشته نیز در آیین‌نامه وجود داشته و جزو بندهای مهم آن محسوب می‌شود که خیلی هم اجرایی نشده است.

– با توجه به نظام‌نامه اکران، از این پس تمام قراردادها در سمفا ثبت می‌شود و این فرایند دیگر به صورت دستی اعتبار ندارد.

شورای صنفی نمایش گویا امید دارد که به این شیوه، از میزان اختلاف میان پخش‌کننده و سینمادار کم کند. چراکه طبق پرسش خبرنگار ایسنا از اعضای شورای صنفی نمایش، در طول چند سال گذشته موارد متعددی از اختلاف میان پخش‌کننده و سینمادار ایجاد شده است که به دلیل عدم انعقاد قرارداد مکتوب و صرفا توافق شفاهی اکران، این اختلاف قابل حل نبوده است.

همچنین قرارداد مذکور، قرارداد تیپ است و پس از اجرایی شدن از سال گذشته، هیچ پخش‌کننده یا سینماداری نمی‌تواند بندی به این قرارداد تیپ اضافه، یا از آن کم کند.

– در آیین‌نامه مذکور (مانند گذشته) اعلام شده است که نماینده سازمان سینمایی بدون حق رای در جلسات حاضر و مسئولیت نظارت بر مصوبات و تایید نهایی مصوبات را برعهده دارد که طبیعتا عبارت «تایید نهایی مصوبات» خود به مفهوم تاثیری حتی عمیق‌تر از اعضا در شورا دارد. همچنین مسبوق به سابقه است که سازمان سینمایی نظر شورا را وتو کند و یا در بعضی موارد، نظر خود را به شورا بقبولاند!

 

متن کامل آیین‌نامه اکران ۱۴۰۳ را می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

منبع: ایسنا