انتظارات هنرمندان از دولت چهاردهم| هوشنگ جاوید: موسیقی نواحی در اولویت قرار گیرد
نویسنده و پژوهشگر موسیقی ایرانی با انتقاد از عملکرد دولتها در عرصه موسیقی گفت: تمام مشکلات موسیقی ایرانی نمایان است اما متاسفانه دستی برای باز کردن گره این مشکلات وجود ندارد.
ایران از گذشتههای دور خاستگاه موسیقیهای غنی بوده اما آنطور که باید به آن توجه نشده و در نیم قرن گذشته بیشتر سلیقهای با آن برخورد میشود.قصد داریم تا در سلسه گزارشهایی به انتظارات هنرمندان موسیقی از دولت چهاردهم بپردازیم.
هوشنگ جاوید نویسنده و پژهشگر موسیقی آیینی و نواحی ایران با اشاره به وضعیت حال حاضر موسیقی ایران و نواحی اظهار کرد: پرونده بنده از ابتدای انقلاب مشخص است که همیشه سعی بر حمایت و دفاع از موسیقی کشور را داشتم، اما سوالم از رئیس جمهور جدید و سکاندار آینده وزارت فرهنگ این است که چه زمانی قرار است وضعیت موسیقی درست شود؟ بنده نامهای در گذشته نوشتم و تمام مشکلات موسیقی را در آن لحاظ کردم اما متاسفانه گوش شنوایی برای آن وجود ندارد. وی افزود: موسیقی هیچگاه به طور جدی در طرح و برنامه اصلی دولتها نبود؛ در دولت قبل سندملی موسیقی امضا شد که هیچ ضمانت اجرایی ندارد. قرار بود اگر سندملی برای موسیقی تصویب میشود، یک مرکز درباره کنسرتها، مجوزها و دیگر کارها تصمیم بگیرد اما هنوز با وجود ابلاغ این سند مرکز واحدی برای رسیدگی به این کارها وجود ندارد. جاوید با بیان اینکه باید برای موسیقی نواحی اولویت قائل بود، خاطرنشان کرد: هیچ اولویتی برای اجرای موسیقی نواحی وجود ندارد و همچنان روال مانند گذشته است. باید گفت تنها تودوزی کالسکه عوض شده و هیچ تغییری با این سند در موسیقی ایجاد نشده است. در مفاد اصلی این سند توجه ویژه به هویت موسیقی ایران آورده شده اما اجرا و حمایتهای اجرایی به دست اسپانسرها است که آنها هم صرفا به موسیقی غرب میپردازند.
موسیقی ایرانی شنیدنی است، نه دیدنی
وی ادامه داد: از استادان بزرگ موسیقی گله دارم، آنها همیشه میگفتند موسیقی ایران نمایشی نباید شود؛ حالا که با موسیقی ایرانی نمایش میدهند چرا صدای کسی در نمیآید و سکوت کردند؟ با چه کسی تعارف دارند؟ خانه موسیقی از چه چیزی در این موضوع دفاع میکند؟ بنده با ادغام موسیقی و نمایش با هم کاملا مشکل دارم. موسیقی ایرانی در صورت اجرای درست به تنهایی با مخاطب صحبت میکند و دیگر نیازی به نمایش ندارد. این پژوهشگر با ایراد به اجراکنندگان موسیقی ایرانی یادآور شد: متاسفانه موسیقی ایرانی را نتوانستند درست اجرا کنند و تنها به عنوان وارثان نیم بند حضور دارند که مجبور به کوچ به سمت موسیقی نمایشها شدند. موسیقی_ نمایش دوران طولانی نخواهد داشت و تا چند سال آینده از بین خواهد رفت. این بازیها با موسیقی غیر از اینکه موسیقی ایرانی را نابود کند این عرصه را به جایی نمیرساند. موسیقی ایران را در فضا و مکان درست با اجرای صحیح باید شنید نه دید. وی گفت: جوان ایرانی که فارغالتحصیل این رشته و در حرفه خود متخصص هم است اما زمانی که میبیند در ایران فضای کار ندارد به کشورهای دیگر مهاجرت میکند. هویت موسیقی با کنایههای و شوخیهایی که در اجراها انجام میشود از بین میرود. مشکل موسیقی ایران در اینجاست که متاسفانه این نوع موسیقی ارتقاء و گسترش پیدا نکرده تنها در بستری راکد جلو رفته است.
جای خالی آثار جدید در جشنواره فجر
جاوید اظهار کرد: افول موسیقی ایران در اجراهای موسیقی فجر به طور کامل مشخص است. چرا وزارت فرهنگ در اجراهای فجر نتواست گروهها را درست راهنمایی کند و یا هنرمند را به کنشی برساند تا آنها در فجر آثار فاخر و تولیدی نو ارائه دهند نه آثار کهنه و قدیمی خود را به جشنواره بیاورند. دلیل آن این است که برنامهریزی درستی ندارند و برای چندین سال افرادی را به عنوان اجراکنندگان معرفی کردند که تخصصی در این کار ندارند. قبل از آقای مهدوی جشنواره دست افرادی بود که اصلا موسیقی ایران را به ذات موسیقی جدی نمیدانستند.وی با اشاره به استفاده نادرست از موسیقی ایرانی تصریح کرد: افرادی که در دهه 70 موسیقی ایرانی را موسیقی جهانی کردند، فریاد بسیاری از موسیقیدانها را درآورند که یعنی موسیقی ایرانی موسیقی جهانی نیست؟ متاسفانه از آن زمان کسی پاسخی برای آن ندارد. آقای کلهر با تمام دنیا کمانچه زد و این ساز را جهانی کردند اما تعدادی در کشور قبول نکردند در نهایت با کلهر چه شد؟ به جای آنکه دستگاههای دولتی از این فرصتهای پیش آمده و استعدادهای جهانی به درستی استفاده کنند متاسفانه موسیقی را مناسبتی و در جهت اهداف خود کرده و از آن استفاده میکنند.
نویسنده کتاب «آشنایی بر موسیقی مناطق و نواحی ایران» گفت: باید فضایی ایجاد شود تا هنرمند بتواند در آسودگی خاطر نفس بکشد و کار خود را تولید کند. هنرمندان نواحی مگر مدیر برنامه دارند که بتوانند مجوزهای کنسرت را بگیرند. ارشاد باید فضایی فراهم کند تا هنرمندان بتوانند به راحتی کار خود را ارائه دهند. متاسفانه هنرمندان درجه یک خانه نشین شدند که باعث شده سطح ذائقه شنیداری مردم کاهش پیدا کند که در نهایت موسیقی ایران در حال صدمه دیدن است. موسیقیهای غربی با اسپانسرها جولان میدهند و به راحتی کنسرت برگزار میکنند.وی در پایان اظهار کرد: وزارت فرهنگ از دهه 70 به بعد عملکرد بسیار ضعیفی داشته است. از سال 1385 به بعد کار ویژهای در موسیقی ایرانی انجام نشده که ماندگار باشد و متاسفانه بیشتر استادان موسیقی خانهنشین شدند. متاسفانه جوانان ما خوانندگان پاپ را به خوبی میشناسند اما استادان موسیقی ایرانی که در مکتبهای گوناگون بودند را اصلا نمیشناسند. متصدیان خودشان هم میدانند که کاری انجام نشده است و قصه سر دراز دارد… منبع: فارس