تغییر یک رویداد برای کمک به جبهه مقاومت/ در آغاز مسیر جدیدی هستیم

چراغ نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت با برگزاری اولین نشست هم اندیشی مدیران این رویداد با تعدادی از هنرمندان و فعالان تئاتر استان قم و گرامیداشت یاد و خاطره شهید اسماعیل هنیه رهبر جنبش مقاومت اسلامی حماس روشن شد.

آغاز تغییرات جدیدی که مسیر تئاتر مقاومت را عوض می‌کند

محمدرضا شاهمردی از هنرمندان فعال عرصه تئاتر قم در ابتدای این برنامه که به میزبانی حوزه هنری استان قم برگزار شد، ضمن قدردانی از احمد سلیمانی دیگر هنرمند فعال تئاتر قم برای برگزاری این نشست، گزارشی از فعالیت هنرمندان تئاتر استان قم در عرصه تئاتر مقاومت را ارائه داد و افزود: استان قم از جمله استان های فعال عرصه تئاتر است که طی سال های گذشته همواره نمایندگانی در جشنواره تئاتر مقاومت داشته است. مسیری که خوشبختانه هر یک از این هنرمندان توانسته اند جوایز متعددی را نیز از این رویداد کسب کنند. این در حالی است در ایام غیر از برگزاری جشنواره نیز کارهای زیادی در عرصه تئاتر انقلاب و دفاع مقدس توسط هنرمندان قمی تولید شده که نشان از دغدغه مندی آنها پیرامون این موضوع دارد.

وی درباره تغییرات اجرایی نوزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت افزود: براساس برنامه ریزی که در این دوره از رویداد تئاتر مقاومت انجام گرفته، قرار بر این است که تمامی هنرمندان استان های متقاضی حضور در جشنواره در شهرهای خودشان میزبان مخاطبان باشند. در واقع آنچه انجام می پذیرد با تکیه بر توان هنرمندان استان ها و تمرکززدایی از تهران طی فواصل زمانی مختلف است که هدف فقط ارائه بیلان کاری و برگزاری یک جشنواره پنج تا یک هفته ای نیست. مسئله ای که بی تردید می تواند جریان تئاتر مقاومت را وارد مسیر جدیدتری کند که دربرگیرنده نکات مثبتی است. فرآیندی که قطعا در دوره اول تغییرات همه نتایج مثبت حاصل نمی شود بلکه حضور در این مسیر دارای آزمون و خطایی است که نتیجه آن پیشرفت یک رویداد مهم است.

افزایش کمک هزینه ها و تلاش برای ارتقای کیفی اجراهای جشنواره

محمد کاظم تبار دبیر نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت هم در این نشست با گرامیداشت یاد و خاطره شهید اسماعیل هنیه رهبر جنبش اسلامی حماس و دیگر شهدای جبهه مقاومت توضیح داد: بنا داریم سلسله جلسات هم اندیشی را با هدف هم افزایی در استان های دیگر نیز برگزار کنیم چرا که معتقدیم این نشست ها باعث رشد جشنواره تئاتر مقاومت می شود. مسیری که به برکت وجود بارگاه ملکوتی حضرت معصومه (س) و هنرمندان تلاشگر و فرهیخته از شهر قم آغاز شده و امیدوارم در روزهای پیش رو نیز ادامه داشته باشد. به هر ترتیب همان طور که در فراخوان این دوره از جشنواره آمده است، آن چه برای ما در دبیرخانه جشنواره و انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس اهمیت دارد، تغییر رویکردی است که با محور تمرکززدایی از پایتخت و توجه به تئاتر استان ها انجام گرفته و امیدوارم در مسیر جدیدی که طراحی کردیم به تعالی هنر نمایش استان ها دست پیدا کنیم. تغییراتی که طبیعتا در یک دوره، به طور کامل اتفاق نمی افتد بلکه آغازگر راهی است که در دوره های بعد نتایج موثری برای ارتقا کیفیت در حوزه تئاتر مقاومت خواهد داشت.

وی درباره برخی از تغییراتی که در جریان برگزاری نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت انجام شده، عنوان کرد: توجه دقیق و موثر به اجرای عموم آثار نمایشی مرتبط با حوزه مقاومت یکی از مهم ترین رویکردهای این دوره از جشنواره است که تلاش داریم با حفظ تمرکز گروه های نمایشی شرکت کننده در شهر محل اقامتشان شرایط ویژه ای را برای اجرای عمومی آنها فراهم کنیم. مسیری که هم دربرگیرنده افزایش قابل توجه کمک هزینه ها، بر اساس محتوا و ارزیابی دبیرخانه و هم ارتقای کیفیت آثاری است که در شهر مورد نظر، مورد ارزیابی هیات داوران قرار گرفته و نتایج آن در اختتامیه جشنواره اعلام می شود. شرایطی که اگرچه هماهنگی و تدارکات برگزاری جشنواره را از یک هفته به چند هفته افزایش می دهد اما اجرای این طرح ناشی از دغدغه ای است که توسط انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیرخانه جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت پیاده سازی می شود و امیدوارم به پشتوانه شما هنرمندان فهیم عرصه تئاتر بتوانیم چنین رویکردی را به درستی در جشنواره پیاده سازی کنیم. جشنواره ای که این بار همه استان های کشور می‌توانند میزبان آن باشند.

جزییاتی از نحوه برگزاری بخش تئاتر خیابانی و یک نکته درباره بخش کودک

دبیر نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت در ادامه صحبت های خود به نحوه برگزاری بخش تئاتر خیابانی این دوره از جشنواره هم اشاره کرد و گفت: بخش تئاتر خیابانی این دوره از جشنواره با محور موضوعی مقاومت، سیره زندگی و مبارزات شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، شهدای مدافع حرم و مسئله غزه و فلسطین برگزار می شود که با توجه به اهمیت این موضوع و شهادت اسماعیل هنیه با فضای متفاوت تری هم پیش روی مخاطبان قرار خواهد گرفت. در این زمینه دنبال ایده های اجرایی مختلفی هستیم که یکی از آنها برگزاری کارگاه های آموزشی است.

وی افزود: ما در این کارگاه های آموزشی که با هدف کشف گروه های جدید برگزار می شود، تلاش می کنیم تا فضای مطلوبی را برای فعالان نمایش خیابانی فراهم سازیم. در واقع موضوع توجه به گروه های تازه نفس تئاتری مهم ترین دغدغه ای است که روی آن تمرکز داریم و امیدوارم به نقطه مطلوبی هم در این زمینه دست پیدا کنیم.

کاظم تبار در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در برنامه درباره بخش تئاتر کودک جشنواره تئاتر مقاومت تصریح کرد: متاسفانه ما سال هاست آن طور که باید در حوزه تئاتر کودک فعالیت چندانی نداریم و این فرآیند به دلیل فقدان نمایشنامه هایی بوده که مشخصا روی این گروه سنی تاکید دارند. مسیری که هر از چندگاهی شاهد فعالیت هایی بودیم اما بی تردید در این زمینه با فقر جدی نمایشنامه مواجه هستیم که به همین دلیل بخش نمایشنامه نویسی کودک و نوجوان را به جشنواره اضافه کردیم و امیدواریم برگزاری جشنواره در دوره نوزدهم مقدمه ای برای بهبود اوضاع این بخش از جریان تئاتر مقاومت باشد.

شیوه جدید اجرای عمومی و طراحی «جایزه ویژه مخاطب»

دبیر نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت با اشاره به اینکه چنین سلسله نشست هایی با هدف شناخت و برطرف کردن دغدغه هنرمندان شرکت کننده جشنواره در حوزه اجراهای عمومی شهرهای مختلف کشور برگزار می شود، ادامه داد: ما در آغاز راه جدیدی برای برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت هستیم و طبیعتا آنچه که ایده آل ماست به طور کامل در این دوره رخ نخواهد داد اما بر این باوریم دوره نوزدهم تئاتر مقاومت شروعی برای یک جریان جدید در این حوزه نمایشی است که «رقابت» و «اجرای عموم» برای ما از درجه مهمی برخوردار است. ما در این جشنواره از ماجرای مخاطب هم غافل نماندیم و تصمیم داریم با طراحی «جایزه ویژه مخاطب» این جشنواره فضایی را ایجاد کنیم تا گروه های نمایش به دغدغه دیده شدن از سوی مخاطب و همچنین فروش گیشه نیز توجه بیشتری داشته باشند. این در حالی است که ما به منظور محدود نشدن تعداد مخاطبان در زمان برگزاری جشنواره و اجرای نمایش ها در شهرهای میزبان، امکان پخش آنلاین آثار را در سامانه جشنواره فراهم می کنیم.

وی در جواب انتقاد یکی از حاضران در نشست مبنی بر شیوه اجرای عمومی آثار نمایشی شرکت کننده در جشنواره که اجراهایشان محدود به شهر محل سکونت کارگردان شده، اظهار کرد: ما در طول سال چندین جشنواره ملی تئاتر داریم که در آن گروه های نمایشی شرکت کننده می توانند آثارشان را در یک کانون متمرکز به صحنه ببرند اما این دغدغه ای که ما در روش جدید اجرای نمایش های شرکت کننده در جشنواره تئاتر مقاومت داریم مبتنی بر «حمایت» است. ضمن اینکه چه در ایران و چه در کشورهای دیگر شیوه برگزاری جشنواره ها در حوزه زمانی و مکانی هم دارای تفاوت های زیادی است. به عبارتی هر جشنواره ای سیاستی را دنبال می کند که می تواند دربرگیرنده تفاوت باشد. هدف ما در این دوره حمایت جدی از هنرمندان و گروه ها با تمرکز بر اجرای در شهرهای ایران و همچنین شناسایی ظرفیت مخاطبان جشنواره در هر شهر است. حالا چه قدر در این زمینه موفق باشیم آینده تصمیم می گیرد. قطعا هم در این زمینه چالش داریم اما تصور کردیم در دوره نوزدهم، این مدل فکری بهتر است.

کاظم تبار در ادامه صحبت های خود گفت: جشنواره تئاتر مقاومت از رویدادی یک هفته ای به یک رویداد ۶۰ روزه تبدیل شده که همه می دانیم چنین تغییری به لحاظ مالی، برنامه ریزی و حجم کار، ستاد جشنواره را با چالش های عدیده ای مواجه می‌کند. اما دغدغه و تلاش ما در این دوره حمایت مالی از گروه هایی است که تئاتر مقاومت برای آنها دارای اولویت است و می خواهند روی صحنه دغدغه هایشان را در قالب یک اثر نمایشی اجرا کنند.

مشکلات مربوط به نحوه ارزیابی و نظارت محتوایی آثار نمایشی شرکت کننده در هر استان، تلاش ستاد جشنواره برای رفع مشکلات فنی و اجرایی سالن های میزبان جشنواره، نحوه حضور گروه های برگزیده جشنواره در جشنواره بین المللی تئاتر فجر از دیگر نکاتی بود که در این نشست هم اندیشی به آنها اشاره و از دبیر نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت خواسته شد تا در این زمینه پیگیری های لازم را انجام دهد.

کار سخت یک جشنواره در دوره نوزدهم و قدردانی از هنرمندان متفکر

اصغر نوبخت از هنرمندان پیشکسوت تئاتر استان قم هم در بخش بعدی این مراسم بود که ضمن قدردانی از دست اندرکاران انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس گفت: حضور اعضای ستاد برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت در قم با حادثه تلخ شهادت اسماعیل هنیه رهبر جنبش مقاومت اسلامی حماس مصادف شد. حادثه ای که قلب همه ما را آزرد و امیدوارم انتقام سختی در انتظار رژیم صهیونیستی باشد.

وی افزود: من این نوید را می دهم که شما عزیزان در شهری پا گذاشتید که بهترین های تئاتر در آنجا حضور دارند. تئاتری هایی که من خود را خادم آنها می دانم و در این سال ها نهایت تلاش خود را انجام داده اند تا به بهترین و موثرترین شکل ممکن چه در ایام برگزاری جشنواره ها و چه در ایام خارج از جشنواره آثار قابل توجه و ارزشمندی در حوزه تئاتر مقاومت روی صحنه ببرند. آنها در این چند سال هرچه داشتند انجام دادند تا چراغ تئاتر مقاومت خاموش نشود. مسیری که قطعا برای برگزار کنندگان جشنواره تئاتر مقاومت دربرگیرنده سختی های زیادی است اما می دانم در کار خود موفق می شوید. فقط از شما می خواهم قدر این هنرمندان متفکر را بدانید.

قدردانی از محمدرضا آزاد و توصیه مهم او به فعالان تئاتر مقاومت

قدردانی از یکی از فعالان تئاتر مقاومت، بخش پایانی نشست هم اندیشی مدیران جشنواره تئاتر مقاومت با برخی از هنرمندان تئاتر استان قم را تشکیل می داد که در این بخش لوح قدردانی از سوی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیرخانه جشنواره تئاتر مقاومت در حضور محمد حبیبی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، سید مهدی حسینی مدیر حوزه هنری انقلاب اسلامی استان قم، اصغر نوبخت هنرمند پیشکسوت تئاتر قم، محمدرضا شاهمردی نویسنده و کارگردان و محمد کاظم تبار دبیر نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت به محمدرضا آزاد مدرس، پژوهشگر و یکی از هنرمندان تئاتر استان قم اهدا شد.

محمدرضا آزاد بعد از دریافت این لوح قدردانی گفت: من از همه هنرمندان و افرادی که دغدغه حضور در تئاتر مقاومت دارند، درخواستی دارم؛ اینکه بیاییم و به جریان تئاتر مقاومت جور دیگری نگاه کنیم. به نظرم بهتر است به تئاتر مقاومت سیاسی نگاه نکنیم. من بر این باورم تئاتر مقاومت برای ملتی که همواره در حال مقاومت است نباید در چنین حال و روزی باشد. زیرا اتفاقی که در این سال ها برای تئاتر مقاومت افتاده اصلا زیبنده آن نیست. متاسفانه تئاتر مقاومتی که در این سال ها روی صحنه رفته اغلب دربرگیرنده سوژه های تکراری است و تا وقتی چنین رویکردی شیوه و پایه اصلی تئاتر مقاومت باشد ما در این عرصه موفق نمی شویم.

وی در پایان تصریح کرد: در همین استان قم سوژه های بسیار نابی از حضور رزمندگان در جبهه ها وجود دارد که پر از اتفاقات ناب و ارزشمند است. اتفاقاتی که دیگر نباید به آنها و آدم هایی که برای وطن جان خود را از دست داده و شهید شدند، نگاه سیاسی داشت. پس بیاییم این بار به اصل جریان تئاتر مقاومت نگاه کنیم، به آن چه می تواند در قالب یک نگاه انسانی تر، این گونه تئاتری را بار دیگر تعالی بخشد.

منبع: مهر