«تلآویو سقوط کرد» متأثر از اندیشه رهبر انقلاب ایران نوشته شد
نویسنده رمان «تلآویو سقوط کرد» و برگزیده اولین جشنواره کتاب فلسطین میگوید که رمانش را متأثر از اندیشههای رهبر انقلاب در دعوت به مسئولیتپذیری در عرصههای مختلف و ایستادن حق در برابر باطل نوشته است.
ادبیات مقاومت که از مهمترین سنگرهای فرهنگی ملتهای انقلابی در مقابل تهاجم نظامی، سیاسی و فرهنگی است، امروز به نوعی از شکوفایی در دنیا رسیده است، وجه پررنگی از ادبیات مقاومت در سرزمین فلسطین به حیات خود ادامه میدهد، نویسندگان بسیاری از داخل و خارج فلسطین با آثارشان به این ادبیات غنا بخشیدهاند، اگرچه ادبیات داستانی فلسطین بهاندازه شعر آن درخشان نیست، اما در سالهای اخیر نویسندگان بسیاری از این سرزمین چه از داخل و چه از خارج از آن تلاش کردند تا با روایتهای داستانی خود، صدای مظلوم مردم این سرزمین برای جهانیان باشند، اگر شاعران مقاومت محمود درویش را سرلوحه کار خود قرار داده با تأسی به او شعر گفتن برای مقاومت را آغاز کردند، نویسندگان مقاومت نیز غسان کنفانی نویسنده و روزنامهنگار فلسطینی و امیل حبیبی نویسنده معروف این سرزمین را الگوی خود قرار داده و تلاش کردهاند ادبیات داستانی مقاومت را نیز مانند شعر غنی کنند. در یک دهه گذشته نویسندگان زن فلسطینی نیز قلمهای خود را در میدان مقاومت آزمودهاند، یکی از این نویسندگان سمیه علیهاشم نویسنده جوان فلسطینی است که با رمان «تلآویو سقوط کرد» خود را به جهان معرفی کرد.
نسخه عربی این کتاب نخستینبار توسط محمدعلی آذرشب استاد زبان و ادبیات عرب در بازدید رهبر معظم انقلاب اسلامی از نمایشگاه کتاب تهران به ایشان معرفی شد و پس از آن با ترجمه سعیدهسادات حسینی از سوی انتشارات کتابستان معرفت منتشر شد.
«تلآویو سقوط کرد» روایت مردمانی است که دفاع از مظلوم را، فارغ از هر جهتگیری سیاسی، سرلوحۀ زندگیشان میدانند. این رمان سناریوی آزادی فلسطین و از بین بردن موجودیت اسرائیل با روشهای مختلف است، داستانی که در سال 1401 توانست جایزه جشنواره کتاب فلسطین را از آن خود کند.
عنوان داستان به آرزوی قلبی نویسنده که بارها در گفتوگوهای خود به آن پرداخته است، اشاره دارد، آرزویی که حالا پس از عملیات طوفانالاقصی، وعده صادق و… به آن نزدیک شدهایم.
رمان «تلآویو سقوط کرد» در 11 فصل به روایت میپردازد، هر فصل نامی از نامهای شهر باستانی اورشلیم دارد، دروازه الخلیل، حضرت داوود، آهن، ناظر، ستون، شیرها، مراکشیها، رحمت، مجرد، مثلث و دوتایی عناوین این 11 فصل هستند.
وقایع رمان در بیروت آغاز میشود، در کافهای که روحش شبیه فلسطین است، جایی که نقشه فلسطین قبل از سال 1948 روی «دیوار تاریخ» کافه نشسته بود و عکسهایی از خانههایشان… .
سمیه علی هاشم نویسنده لبنانی فلسطینیالاصل دارای مدرک فوقلیسانس معماری از دانشگاه لبنان و دارای مدرک فقه و معارف اسلامی از جامعة المصطفی(ص) است، او معتقد است که امروز میتوان از طریق تئاتر، سینما، نویسندگی، رمان، شعر، نثر و موسیقی رؤیای پیروزی، پیروزی حقیقت بر باطل، پیروزی فلسطین، پیروزی پروژه الهی بهروی زمین بر شیطان جهانی را ارائه داد، از همین رو به نگارش رمان «تلآویو سقوط کرد» پرداخته است.
او این رمان را انتخابی میداند که از رؤیایش، رؤیای پدرش که روزی در سرزمین اشغالی فلسطین در زندان عتلیت به اسارت دشمن صهیونیستی درآمد، صحبت کند، جایی که هنوز به دنیا نیامده بود. او رمانش را در پاسخ به رمان «تئودور هرتسل» که در عربی با عنوان «سرزمین جدید قدیم» ترجمه شده است، معرفی میکند و میگوید: «تلآویو یک خیابان کوچک در یافا بود که یهودیان در آن زندگی میکردند، چهل سال قبل از اینکه تلآویو تمام یافا را اشغال کند، رمان «تلآویو سقوط کرد» آمد تا یافا و فلسطین را بازسازی کند.»
علیهاشم نخستین رمانش را بهعنوان اولین شلیک از تفنگ به سینه دشمن میداند، و میگوید: این رمان برای رفع این عطش بود که من آرزوی پیروزی را داشتم که ناگزیر به دست میآمد و میخواستم ملتم برای پیروزی واقعی زندگی کند. مسئولیت امروز ما بهعنوان مردم آگاه این است که تصویر دشمن را به جهانیان معرفی کنیم، بنویسیم، وقایعنگاری کنیم، فیلم بسازیم و رمان، داستان و داستان بنویسیم، خاطراتی که امروز به دنیا میگوید چه اتفاقی افتاده و چه میگذرد…، این وظیفه ما در برابر ملتها و نسلهای فرداست. امروز استکبار جهانی و جنبش صهیونیستی میخواهند ذهن نسل جدید را بشویند و تصویر پر زرق و برقی به آنها نشان دهند. راه مقابله با عادیسازی جهانی جنبش صهیونیسم، آشکار کردن چهره خونآشام صهیونیست است، چهرهای واقعی که غاصب مدتهاست سعی در پنهان کردن آن دارد، این نقاب را با تمام ابزارهای ممکن رسانهای و هنری باید آشکار کرد.
همزمان با برپایی پویش کتابخوانی کتاب «تلآویو سقوط کرد» در ایران گفتوگویی با سمیه علیهاشم نویسنده این کتاب داشته است، این گفتوگو بهشرح ذیل است:
* تسنیم: «تلآویو سقوط کرد» بهباور منتقدان سناریوی آزادی فلسطین و از بین بردن موجودیت اسرائیل است، از ابتدا قصد داشتید چنین رمانی بنویسید، یا اینکه ماحصل کار چنین در آمد؟
«تلآویو سقوط کرد» رمانی نیست که داستان آن، هنگام نوشتن به ذهن نویسنده خطور کرده باشد یا جدا از واقعیت زندگی باشد، بلکه حقیقت اتفاقاتی است که از اولین لحظه پیدایش رژیم غاصب صهیونیستی در فلسطین رخ داده است.
فلسطینیان از همان زمانی که اسرائیل این سرزمین مقدس را غصب کرد، به فکر پیروزی بر اشغالگران بودند؛ ازاینرو من به این فکر افتادم که میتوان درمورد واقعیت پیروزی پرافتخار فلسطین بر رژیم صهیونیستی مطالبی نوشت.
ایده نوشتن رمان، ایدهای واقعگرایانه و متأثر از این اصل بود که جامعه همیشه تحثتأثیر آثار هنری و ادبی قرار میگیرد. مسئولیت من در این زمینه بیان آن چیزی بود که امت اسلامی را به فکر قیام و پیروزی بر اسرائیل میانداخت.
سعیکردم روحیه تحقق وعده الهی را به مردم القا کنم
من با نوشتن این رمان سعی کردم روحیه تحقق وعده الهی یعنی پیروزی را به مردم القا کنم، چرا که یک ملت باید در هر لحظه چه حال و چه آینده با روحیه پیروزی بر دشمن زندگی کند.
* تسنیم: در کتاب اشاراتی به اسامی مناطق مختلف، موقعیت و… همراه با اطلاعات جزئی در مورد اراضی اشغالی دارید، که مخاطب را بهخوبی با کشور فلسطین و اشغال آن آشنا میکند، این اشارات جغرافیایی تعمدی بوده است؟ چههدفی را دنبال میکردید؟
همانطور که میدانید بهدلیل حضور نیروهای اشغالگر نمیتوان از واقعیت تاریخ فلسطین اطلاع یافت، چراکه از یک سو، اشغالگران تلاش میکنند کل تاریخ منطقه را بهنفع خود تغییر دهند و سعی دارند حقیقت را پنهان کنند و از سوی دیگر اسرائیل سعی میکند تمام جزئیات و مظاهر مربوط به فلسطینیها را پنهان کند، زیرا این مظاهر نشاندهنده حاکمیت بحق مردم فلسطین بر این سرزمین هستند.
روند تحقیقات بسیار سخت بود، از کتاب و فضای مجازی استفاده کردم و ویدیوهای زیادی را دیدم که در آن فلسطینیها از شرایط و نحوه زندگی خود صحبت میکردند، همچنین در مورد تاریخ فلسطین مطالعه کردم، سپس دریافتم که فلسطین بهاندازه منطقه «جبلعامل» در جنوب لبنان زیباست.
بهنظرم مشکلی نبود، اگر درمورد برخی اطلاعات و جزئیات که نتوانستم به آنها دست یابم، خیالپردازی کنم، بنابراین فضا و حسوحال جبلعامل را با فضای بیتالمقدس درآمیختم و این رمان محصول همین درآمیختگی است.
شوق و اشتیاق امت اسلامی به پیروزی
* تسنیم: درباره بازخوردهای مثبت و منفی پس از انتشار کتاب بفرمایید، بهنظر میرسد کتاب در کشورهای اسلامی با استقبال قابلتوجهی مواجه شده است.
شاید علت استقبال از رمان «تلآویو سقوط کرد» در کشورهای اسلامی، ارتباط این رمان با وضعیت کنونی فلسطین و لزوم ایستادن حق در برابر باطل است. توجه به این رمان و استقبال مردم از آن نشاندهنده علاقهمندی به مسئله فلسطین است که موضوع محوری این رمان میباشد، در واقع شوق و اشتیاق امت اسلامی به پیروزی باعث شد این رمان تا این حد مورد توجه مسلمانان قرار گیرد، چرا که در مدار تحقق وعده الهی است.
آرزو دارم «تلآویو سقوط کرد» را پس از ملاقات با رهبر ایران تکمیل کنم
* تسنیم: «تلآویو سقوط کرد» در ایران به زبان فارسی ترجمه شده است و هم نسخه عربی و هم نسخه فارسی خدمت آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران معرفی شده است، حتماً تصویر کتاب در دستان رهبر ایران را دیدهاید، و از توجه ایشان به مسئله فلسطین آگاه هستید، آیا نکتهای در این زمینه دارید؟
نسخه عربی این رمان در سال گذشته به دست مقام معظم رهبری رسید، امسال نیز نسخه فارسی آن در اختیار ایشان قرار گرفت و این اتفاق مبارکی است که بهخاطر آن باید شکرگزار خداوند متعال بود، این توفیقی برای من است که هردو نسخه عربی و فارسی این رمان به دست مقام معظم رهبری رسیده است. پس از اینکه این رمان مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفت، آرزو کردم که این رمان پر خیر و برکت را پس از ملاقات مستقیم با مقام معظم رهبری تکمیل کنم.
«تلآویو سقوط کرد» را متأثر از اندیشه رهبر انقلاب نوشتم
در اینجا لازم است بگویم که این دستاورد (نگارش این رمان) بهلطف خداوند متعال حاصل شده و متأثر از اندیشه رهبر انقلاب اسلامی ایران در دعوت به مسئولیتپذیری در عرصههای مختلف و ایستادن حق در برابر باطل است.
* تسنیم: با ادبیات داستانی ایران و نویسندگان ایرانی چهاندازه آشنا هستید؟
سالهاست که کتب ترجمهشده از فارسی به عربی را مطالعه میکنم. این کتب از شهدای ایرانی و احوال و زندگی آنها صحبت میکنند و در قالبهای جالب داستانی و روایی نوشته شدهاند. آثار ترجمهشدهای را نیز که توسط مقام معظم رهبری، امام خمینی و دیگر علما نوشته شدهاند مطالعه میکنم، علمایی که ادبیات فارسی را با آثار ارزشمند خود غنی کردند.
اولین گلولهام را به سینه دشمن شلیک کردم
* تسنیم: در گفتوگویی گفته بودید که رمان تلآویو سقوط کرد را بهعنوان اولین شلیک به سینه دشمن نوشتهاید، درباره این موضعتان بفرمایید.
سلاح یک نویسنده قلم اوست، این چیزی است که من به آن اعتقاد دارم و این رمان اولین گلولهای است که از سلاح ادبی من به سینه دشمن شلیک شد.
منبع: تسنیم