کارگاه انتقال تجربه تدوین با حضور حسن حسندوست تدوینگر شناخته‌شده سینما عصر یکشنبه ۱۸ شهریور ماه در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.

حسندوست در ابتدای این کارگاه از حاضران درخواست کرد که به احترام روح داریوش مهرجویی و همسرش یک دقیقه سکوت کنند.

این تدوینگر درباره اهمیت تدوین در سینما بیان کرد: در تدوین فیلم از همان اوایل تاریخ سینما فیلمسازان از طریق کنارهم قرار دادن نماها و رعایت تداوم موضوعی سعی کردند مخاطب را در سالن سینما نگه دارند. من معتقدم که هنر سینما با تدوین اختراع شد و اگر تدوین نبود سینما به شکلی که اکنون می‌شناسیم، وجود نداشت. تدوین می‌تواند واقعیت را بسازد و مخاطب هم آن واقعیت را باور کند.

حسندوست با اشاره به اینکه هدف تدوین بهتر شدن فیلم است، گفت: وقتی فیلمبرداری تمام می‌شود و راش‌ها به اتاق تدوین می‌آیند هیچ ضرورتی وجود ندارد همان چیزی که کارگردان دکوپاژ کرده است، مونتاژ شود. اگر تدوینگر بتواند کارگردان را متقاعد کند که با این نوع تدوین فیلمش بهتر می‌شود، او نیز قطعاً می‌پذیرد.

باید دغدغه سینما داشت

حسندوست درباره جایگاه تدوینگر توضیح داد: باید کسی را برای تدوین فیلم انتخاب کنید که دغدغه سینما داشته باشد، دستمزد و پول در مرحله بعدی قرار دارد. متاسفانه اکنون برای ۹۹ درصد، دستمزد مهم‌تر از خود فیلم شده است. وقتی شما تدوینگری می‌بینید که در طول یک روز ۳ فیلم یا سریال را باهم تدوین می‌کند، نمی‌توان به او گفت تدوینگر حرفه‌ای یا یک هنرمند. اولین نکته این است که تهیه‌کننده و کارگردان باید تکلیفشان با خودشان مشخص باشد که می‌خواهند یک فیلم بازاری بسازند یا فیلمی که در تاریخ سینما ماندگار شود. پس از این مرحله انتخاب تدوینگر بسیار مهم است زیرا تدوینگر یک مشاور خلاقه برای کارگردان است.

وی افزود: تدوینگر استقلال عمل دارد اما در راستای تفکرات کارگردان عمل می‌کند و بینش کارگردان و مفهوم فیلمنامه را در فیلم پیاده می‌کند. هنر تدوین این نیست که فیلمنامه و دکوپاژ را عیناً تکرار کنیم. فیلمی مهم و ماندگار می‌شود که تاثیرگذار باشد، تدوینگر نیز باید به نوبه خودش برای تحقق این امر تلاش کند.

استعداد، پشتکار و عشق

حسندوست درباره اینکه چگونه می‌توان تدوینگر شد، توضیح داد: مسلماً تدوینگر شدن مسیر سختی است اما در این مسیر ناامیدی وجود ندارد. در ابتدا برای تدوینگر شدن داشتن استعداد مهم است. دوم اینکه باید پشتکار داشته باشید زیرا صرف زمان زیادی نیاز است. از همه مهم‌تر اینکه تدوینگر شدن نیاز به عشق به سینما، هنر و مردم دارد. قطعاً آموزش در دانشگاه و موسسات خصوصی تحت نظر استادان خوب نیز در این روند موثر است. ممکن است کسی بدون آموزش تدوینگر شود اما این یک استثنا است. مسلماً آن فرد از کودکی در اتاق تدوین بزرگ شده است. این تصور را نداشته باشید که با تدوین می‌توانید میلیارد شوید یا اگر آشنا و فامیلی در سینما دارید، می‌توانید یک تدوینگر خوب باشید.

اسرار را فاش نکنید

وی با اشاره اینکه اتاق تدوین اتاق اسرار است، گفت: تدوینگر باید غرورش را کنار بگذارد و تصاویری را کنار هم مونتاژ کند که شخص دیگری فیلمبرداری کرده است. گاهی ممکن است در تدوین، فیلم کاملاً متفاوت و بهتر از چیزی باشد که در فیلمنامه بوده است، حتی ممکن است فیلم شما اسکار بگیرد اما نمی‌توانیم این ادعا را داشته باشیم که ما آن فیلم را ساخته‌ایم. اتاق تدوین اتاق اسرار است. تمام مسائل و مشکلات یک فیلم در اتاق تدوین دیده و بررسی می‌شود. من نیز به عنوان یک تدوینگر اجازه ندارم که اسرار فیلم را بازگو کنم بلکه این مساله برعهده کارگردان است.

تدوینگر باید باسوادتر از کارگردان باشد

این هنرمند درباره اختلافات کارگردان و تدوینگر هنگام کار توضیح داد: تدوینگر باید باسوادتر از کارگردان باشد یعنی تدوینگر باید چیزی را که درست است به کارگردان پیشنهاد کند. وقتی این ۲ نفر به اختلاف بخورند تدوینگر باید با کارگردان کنار بیاید زیرا فیلم برای کارگردان است و او باید از کارش دفاع کند.

حسندوست در پایان درباره معیار قضاوت تدوین در جشنواره‌های مختلف گفت: ما نباید به عنوان یک تدوینگر حرفه‌ای هنگامی که کار می‌کنیم صرفاً دنبال گرفتن جایزه از جشنواره‌های مختلف باشیم. به هیچ عنوان به خصوص در جشنواره فیلم فجر وقتی سیمرغ گرفتیم نباید احساس کنیم که بهترین کارمان بوده است زیرا تعداد داورانی که آثار را بررسی می‌کنند، محدود است و نظر آن‌ها دیدگاه همه افراد نیست. من خودم ۴ سیمرغ از جشنواره فیلم فجر دارم اما کارهای زیادی دارم که هیچ جایزه‌ای ندارند اما من بسیار دوستشان دارم. در هیچ جشنواره‌ای در دنیا حرفه‌های تکنیکی و فنی مانند تدوین را داوری نمی‌کنند زیرا می‌دانند که داوران نمی‌توانند مسائل فنی را قضاوت کنند.

منبع: مهر