قاب تلویزیون در تسخیر قهرمانان زن؛ شمایل یک قهرمان
برخی از مهمترین سریالهای تلویزیون در سالهای اخیر قهرمان زن داشتهاند و به بهانه سریال طوبی و ترسیم شمایلی جدید از یک قهرمان زن، نگاهی به موفقترین این آثار در بیست سال اخیر انداختهایم.
در روزهایی که سریال «طوبی» به گواه آمار سریال پرمخاطب این شبهای رسانه ملی است و طوبای قصه، نقش اول این روزهای تلویزیون را ایفا میکند، نگاهی به سریالهایی که شخصیت اصلی آنها و قهرمان داستان یک زن بوده است، خالی از لطف نیست. با بررسی کوتاه میتوان متوجه شد که سریالهایی از این دست در رسانه ملی معمولا جزو موفقترین سریالهای تلویزیون بودهاند و استقبال مخاطبان از این گونه آثار بسیاری از کارگردانها را ترغیب می کند تا به سراغ ساخت آثاری با محوریت زنان بروند. سریالهایی که نام آنها معمولا با نام شخصیت اصلی سریال، یکی است. این گزارش به بررسی موفقترین این آثار در بیست سال اخیر میپردازد.
طوبیکارگردان: سعید سلطانیایفاگر نقش: شبنم قربانیسال ساخت: ۱۴۰۳سعید سلطانی در مدیوم تلویزیون به ساخت سریالهای پرمخاطب عادت دارد. پس از باران، ستایش و حالا طوبی نمونههایی از سریالهایی هستند که با هدایت سلطانی تبدیل به آثار موفقی در تلویزیون شدهاند. طوبی که برگرفته از کتاب «اربعین طوبی» نوشته محسن امامیان است، داستان زندگی دختری به نام طوبی را در سالهای 50 تا 80 روایت میکند. روایتی از جنس عشق، جنگ و رسیدن به راهپیمایی اربعین و عشقی بزرگتر که طوبی در دل میپروراند.
نجلا کارگردان: خیرالله تقیانیپورایفاگر نقش: سارا رسول زادهسال ساخت: ۱۳۹۹قصه سریال «نجلا» در سال 1358 میگذرد و دختری به نام نجلا در آن اوضاع آشفته و ناامنیها باید برای رسیدن به فرزند خود از مرزعراق بگذرد اما در این مسیر درگیر اتفاقهایی میشود. نجلا با استقبال مخاطبان به فصل دوم هم رسید و این بار محیا دهقانی ایفاگر نقش اصلی قصه شد که این شبها سریال «غریبه» را روی آنتن دارد. نویسنده سریال نجلا سیدحسین امیرجهانی است که حالا «طوبی» را روی آنتن دارد و حسام منظور با بازی خود «عبد دشتی» را در تلویزیون ایران ماندگار کرد.
مرضیهکارگردان: فلورا سامایفاگر نقش: زندهیاد ماهچهره خلیلیسال ساخت: ۱۳۹۸«مرضیه» با بازی ماهچهره خلیلی روایتگر زندگی پزشکی است که مرگ ناگهانی همسرش که یک خبرنگار است، زندگی او را دچار چالش میکند. این سریال درباره ماجرای اختلاس و فساد اقتصادی بزرگ است که خانواده «مرضیه» را تحت تأثیر قرار میدهد. مرضیه از شبکه دو سیما روی آنتن رفت.
کیمیاکارگردان: جواد افشارایفاگر نقش: مهراوه شریفینیاسال ساخت: ۱۳۹۴سریال کیمیا هنوز یکی از پرمخاطبترین و پربازیگرترین سریالهای رسانه ملی است که روی آنتن شبکه دو سیما رفت. محوریت داستان دختری به نام کیمیا با بازی مهراوه شریفینیا است که از کودکی تا کهنسالی او در سریال به نمایش گذاشته میشود. آزیتا حاجیان، پوریا پورسرخ، مهدی پاکدل، حامد بهداد، حسن پورشیرازی، علی شادمان و … تنها بخشی از بازیگران این سریال بودند که با استقبال مخاطبان مواجه شد و پخش مجدد آن از شبکه آی فیلم نیز پربیننده بود.
پریاکارگردان: حسین سهیلیزادهایفاگر نقش: لادن مستوفیسال ساخت: ۱۳۹۵حدود هشت سال پیش لادن مستوفی با بازی در سریال«پریا» با تلویزیون بازگشت. داستان سریال درباره زندگی پریا، شخصیت اصلی داستان است که با وجود سرخوردگی از ازدواج قدیمیاش، وارد رابطه عاطفی با کیوان، پسرخالهاش میشود و به امید آغاز یک زندگی تازه، مشکلات را یک به یک از سر راه برمیدارند اما برخی اتفاقها ادامه این رابطه عاشقانه را به خطر میاندازد. امیرحسین آرمان و رامتین خداپناهی دیگر بازیگران این سریال پرمخاطب بودند.
مدینهکارگردان: سیروس مقدمایفاگر نقش: پریوش نظریهسال ساخت: ۱۳۹۳داستان سریال درباره زنی به نام «مدینه» با بازی پریوش نظریه است که همسرش در دریا غرق شده است و کارخانه به جا مانده از او را همراه پسر خوانده اش بهمن که از طفولیت او را بزرگ کردهاست اداره میکند. داستان اما به همین سادگی نیست و خانواده او درگیر مشکلات بزرگی مانند بیپولی، قرض گرفتن پول نزول، اعتیاد و … میشوند و مدینه باید یک تنه بار مشکلات را به دوش بکشد. سریالی که سعید نعمتالله آن را نوشت، از شبکه یک سیما روی آنتن رفت و مخاطبان بسیاری را همراه خود کرد.
پریدختکارگردان: سامان مقدمبازیگر نقش: لیلا حاتمیسال ساخت:۱۳۹۲پریدخت داستان زندگی دختری (لیلا حاتمی) به همین نام است، که دختر یکی از تاجران سرشناس شهر است و دو خواستگار دارد، نادر (علی مصفا) پسر خان شهر که پس از مرگ پدر قدرت را به دست میگیرد، و نصرت (کامبیز دیرباز). داستان سریال از سال ۱۳۱۴ و در جریان واقعهی مسجد گوهرشاد شروع میشود، در مقطعی از سال ۱۳۲۰ جریان پیدا میکند و در سال ۱۳۳۴ ادامه مییابد.
ستایشکارگردان: سعید سلطانیایفاگر نقش: نرگس محمدیسال ساخت:۱۳۸۸پرمخاطب و پرحاشیه؛ احتمالا درستترین عبارت برای سریال ستایش که تاکنون سه فصل آن از شبکه سه تلویزیون روی آنتن رفته است و یکی از پرمخاطبترین سریالهای تلویزیون بوده است. استقبال از ستایش آنقدر زیاد بود که رئیس سازمان ثبت احوال کشور از افزایش نام ستایش میان نوزادان ایرانی به دلیل پخش این سریال خبر داد. ستایش به چندین زبان نیز دوبله شد و از شبکههای الکوثر، جام جم، آی فیلم۲ و … روی آنتن رفت.
نرگسکارگردان: سیروس مقدمایفاگر نقش: زندهیاد پوپک گلدرهسال ساخت:۱۳۸۵«نرگس» ؛ برای پوپکی که در اوج محبوبیت و در اثنای سریال نرگس از دنیا رفت و پس از آن ستاره اسکندری جایگزین او برای بازی در سریال شد. بیراه نیست اگر بگوییم این سریال یکی از موفقترین سریالهای تلویزیون ایران بوده و هست و موفقیت آن بسیاری از کارگردانها را ترغیب به ساخت سریالهایی از این دست کرد. سریالی که پایهگذار شروع سریالهایی شد که هرشب به صورت متوالی از تلویزیون پخش شوند.
براساس این گزارش، هرچند میتوان نمونههایی دیگری مانند وفا، مینو، پروانه، شمسالعماره، یلدا، ریحانه، دنیای شیرین دریا و در سالهای دورتر رعنا را به عنوان سریالهایی موفق با شخصیت اصلی زن نام برد اما موارد بالا نمونههایی موفق از سریالهایی هستند که رسانه ملی با محوریت یک قهرمان زن روی آنتن برده است و با اقبال مخاطب روبرو شده است. رویکردی که با توجه به خانواده محور بودن اغلب این سریالها میتواند باعث آشتی بیشتر مخاطب با آنتن رسانه ملی و در نتیجه بازگشت مرجعیت تصویری تلویزیون شود.
منبع: فارس