محمدرضا کردلو کارشناس فرهنگی و عضو هیئت انتخاب بخش داستانی چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌کوتاه تهران درباره کیفیت فیلم‌های این دوره از جشنواره گفت: در میان فیلم‌های ارسالی به این دوره از جشنواره، فیلم‌های خوب بسیاری دیدیم و شخصاً برای فهرست نهایی نزدیک به ۱۵۰ گزینه داشتم و برای رسیدن به انتخاب‌های نهایی ناگزیر به غربال‌گری مجدد میان انتخاب‌های اولیه‌ام شدم. همین نکته نشان می‌دهد که با دوره باکیفیتی از نظر آثار ارسالی مواجه هستیم.

وی افزود: بالا بودن کیفیت معدل کارها به گونه‌ای بود که به برخی دوستان دوره گذشته جشنواره می‌گفتم اگر فیلم‌تان را امسال ارسال کرده بودید، شانس کمتری برای راه‌یابی به جشنواره داشتید! البته تغییر شرایط سیاسی و اجتماعی و مشارکت گسترده‌تر فیلمسازان در فرآیند تولید و ارسال آثار هم احتمالاً در این افزایش معدل کیفی بی‌تأثیر نبوده است.

کردلو تأکید کرد: واقعیتی که ما امروز با آن مواجه هستیم این است که ساخت فیلم کوتاه، امروز بسیار جدی شده است. خیلی از موسسات و نهادهایی که پیش‌تر کار فرهنگی را صرفاً در حوزه تولید فیلم بلند و یا نهایتاً نماهنگ تعریف می‌کردند، امروز به حوزه فیلم‌کوتاه هم ورود کرده‌اند. امروز دایره تهیه‌کنندگان فیلم‌های کوتاه، دایره وسیعی شده و همین اتفاق باعث افزایش کمیت تولیدات شده است، افزایش کمیت هم، کیفیت را به دنبال می‌آورد.

این منتقد سینما در ادامه گفت: یکی از مسائلی که فیلمسازان سینمای کوتاه با آن مواجه هستند، این است که احساس می‌کنند از الگوهایی باید پیروی کنند که پیش‌تر در جشنواره مورد استقبال قرار گرفته است. به‌عنوان نمونه فیلم‌های مرتبط با آزار کودکان همچنان ساخته می‌شود و خط‌قرمزی هم که در انجمن سینمای جوانان ایران در سال‌های اخیر تعیین شده، صرفاً ناظر به پدیده «بچه‌کشی» بوده است. البته فیلم در حوزه کودک‌آزاری، می‌تواند فیلم خوبی هم باشد، اما شاهد تکرار توجه به چنین سوژه‌ای در ترکیب کلی تولیدات هستیم.

وی افزود: جریان تقلید، در سینمای بلند ما هم وجود دارد. کمااینکه در مقطعی به بعد فیلم‌های خیابانی و مرتبط با الوات، در سینمای بلند ما هم زیاد شده است و وقتی آن را ریشه‌یابی می‌کنیم به استقبال از فیلمی مانند «شنای پروانه» می‌رسیم. در سینمای کوتاه هم گاهی شاهد این پدیده هستیم. در همین فیلم‌های امسال به تواتر لوکیشن غسالخانه و کاراکتر مرده‌شور را شاهد بودیم و یا فیلم‌های مرتبط با طلاق و جدایی هم داشتیم.

کردلو یادآور شد: یکی از اتفاقات مثبت در ترکیب فیلم‌های امسال، حضور کمدی‌های خوب بود. شاید در حدود ۱۰ فیلم‌کوتاه دیدیم که قابلیت حضور در ترکیب نهایی را هم داشتند. کمدی یکی از ژانرهایی است که در سینمای کوتاه کمتر آن را تجربه کرده بودیم. در حوزه ژانر وحشت هم با دامنه وسیعی از سوژه ها مواجه هستیم و نمونه‌هایی هم در این دوره دیدیم. از این منظر جشنواره امسال فیلم‌کوتاه تهران را هم می‌توانیم جشنواره ژانرها بدانیم.

این عضو هیئت انتخاب جشنواره چهل‌ویکم درباره وضعیت حضور فیلم‌های ژانر سیاسی در ترکیب آثار ارسالی گفت: فیلم سیاسی به معنایی که مثلاً مشابه «آژانس شیشه‌ای» بتوان به آن نگاه کرد، در ترکیب فیلم‌های ارسالی ندیدیم. فیلم سیاسی به این معنا همچنان نداریم اما فیلم‌های تاریخی- سیاسی که مرتبط با تحولات دهه ۶۰ باشد داشتیم. حتی یکی از فیلم‌های کمدی‌ای که دیدیم، رنگ و بوی تاریخی داشت و می‌توان نگاه سیاسی هم به آن داشت.

کردلو درباره آثار راه‌نیافته به جشنواره هم توضیح داد: هیئت انتخاب ۷ عضو دارد و طبیعتاً فیلمی که از دل این ترکیب بیرون آمده، توانسته است جمیع نظرات طیف‌های مختلف حاضر در این ترکیب را به خود جلب کند. ما شاید یک فیلم کم‌هزینه شهرستانی را داشتیم که توجه همه هیئت انتخاب را جلب کرد و در مقابل فیلم پرهزینه با حضور بازیگر چهره داشته‌ایم که خروجی‌اش مورد توجه قرار نگرفت. به همین دلیل ممکن است برخی با این تصور که از عوامل حرفه‌ای استفاده کرده‌اند، این انتظار برای‌شان به‌وجود آمده باشد که حتماً فیلم‌شان به جشنواره راه پیدا کند و حالا معترض باشند.

وی در پایان بیان کرد: به‌نظرم مواجهه با ترکیب فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره می‌تواند بهترین جواب به این دست اعتراض‌ها باشد. از طرف دیگر اشاره هم کردم که خودم شخصاً نزدیک به ۱۵۰ فیلم را پسندیدم اما برای فهرست نهایی باید از میان آن‌ها دست به انتخاب می‌زدیم. انتخاب یک فیلم برای حضور در جشنواره ماحصل دایره اشتراک‌نظرات درباره آن فیلم است. این فرمول در همه جشنواره‌ها وجود دارد و به همین دلیل خروجی هر هیئت انتخابی، ممکن است با اعتراضاتی هم مواجه شود که به نظرم طبیعی است.

چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد.

منبع: مهر