یک سال از تولد «به افق فلسطین» تلویزیون میگذرد
برنامه تلویزیونی «به افق فلسطین» که یک سال پیش با هدف بررسی وقایع فلسطین آغاز شد، با حضور چهرههای سیاسی و اجتماعی، به تحلیل عمیق مسائل فلسطینی میپردازد. این برنامه ضمن پوشش اخبار، به سؤالات پاسخ داده و فضایی برای گفتوگوهای متنوع فراهم میکند.
برنامه «به افق فلسطین» در چنین روزهایی متولد شد. در شب نخست، شهید امیرعبداللهیان در گفتوگویی اختصاصی با المیرا شریفیمقدم، که در اوایل مسیر مجری این برنامه بود، ابعاد مختلف موضوع را بررسی کرد. حالا یک سال از آن روزها میگذرد و «به افق فلسطین» به یکی از برنامههای مهم و پربیننده تلویزیون تبدیل شده است.
بر اساس پیگیریهای خبرنگار تسنیم، قرار است از ساعت 20 فردا شب (یکشنبه 15 مهرماه)، این برنامه یک ویژهبرنامه 24 ساعته داشته باشد. در تیزر این ویژهبرنامه آمده است که با حضور چهرههای شاخص سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داخلی و بینالمللی، برنامهای جذاب برای مخاطبان تدارک دیده شده است. مستندهای برجسته حوزه مقاومت، نماهنگها و آیتمهای تولیدی با عنوان «به افق فلسطین»، فیلم سینمایی با موضوعیت فلسطین و همچنین شب شعری به همین نام، در این ویژهبرنامه گنجانده شده است. توجه ویژه به بخش کودک و نوجوان نیز از دیگر جذابیتهای این برنامه به شمار میرود.
اما در این برنامه چه گذشت و چرا تأثیرگذار بود؟ تلویزیون از همان آغاز درگیریها تلاش کرد آخرین اطلاعات و اخبار را در اختیار مخاطبان قرار دهد. با این حال، عملکرد رسانه و بهویژه شبکه خبر با شبکه الجزیره مقایسه شد. الجزیره به شکل زنده و در محل درگیریها، اخبار را پوشش میداد و تحلیلگران به صورت زنده به بحث و بررسی میپرداختند. این نوع خبررسانی در شبکههای تلویزیونی ما وجود نداشت و زمینهساز انتقادات شد.
شبکه افق از دوشنبه شب (24 مهر) پخش برنامه زنده «به افق فلسطین» را آغاز کرد. به ادعای مجریان برنامه، هدف این برنامه پاسخ به شبهات و ناگفتهها بود. در قسمت اول، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، و محمد قوچانی، فعال رسانهای، میهمانان ویژه این برنامه بودند.
یکی از ویژگیهای بارز «به افق فلسطین» اعلام رسمی موضع ایران در قبال رژیم صهیونیستی بود که بازتاب وسیعی در رسانههای داخلی و خارجی داشت. این امر باعث شد که رسانه ملی، و بهطور خاص شبکه افق، به مرجع خبری تبدیل شود. قوچانی در آنتن زنده، این اتفاق را استثنایی خواند و تأکید کرد که تلویزیون میتواند در بزنگاهها مرجعیت رسانهای خود را حفظ کند. او با ارائه تحلیلی جدید از مسئله فلسطین، به نوعی فضای بحث را باز کرد.
در شب دوم برنامه، علی مطهری به عنوان میهمان حاضر شد. برنامه از حوالی ساعت 20 شروع شد و قرار بود ساعت 23 به پایان برسد، اما حمله ناگهانی رژیم صهیونیستی به بیمارستان المعمدانی باعث شد پخش برنامه تا ساعت 3 بامداد ادامه یابد. این برنامه در آن لحظه اهمیت خود را نشان داد و بلافاصله آخرین اخبار و تحلیلها را با مصاحبههای مختلف ارائه کرد.
پخش زنده نشست کادر درمان بیمارستان المعمدانی و دوبله همزمان از شبکه الجزیره، جزو اتفاقات خاص این برنامه بود. این برنامه همچنین بهطور اختصاصی با خبرنگار خود در غزه مصاحبه تصویری انجام داد و از وضعیت مردم غزه گفت. تصاویر اعتراضات مردم در ایران و دیگر کشورها به همراه آنچه در غزه میگذشت، به شکل همزمان روی آنتن شبکه افق رفت.
با وجود اینکه پس از حمله وحشیانه رژیم اشغالگر قدس، اکثر شبکههای تلویزیونی به خط شدند و به ماجرا پرداختند، شبکه افق پیشتاز بود، چرا که در همان لحظه برنامه زنده روی آنتن داشت. بعد از آن اتفاق تلخ، میهمانهای دیگری به استودیو آمدند و گفتوگوهای تصویری با کارشناسان انجام شد.
امتیاز «به افق فلسطین» این است که صرفاً راوی خبرها نیست؛ بلکه مسئله قدس را به شکل ریشهای تحلیل میکند. مخاطبان سؤالات بیشماری در ذهن دارند و اگر روشنگری نشود، طرف مقابل در جنگ روایتها بهره لازم را میبرد. «به افق فلسطین» در پاسخ به این نیاز شکل گرفته و در کنار آن گفتوگوهایی متنوع با شهروندان فلسطینی انجام میشود. روایت شاهدان عینی از آنچه در این کشور میگذرد به همراه پخش مستندها، دیگر ابزارهای اقناعی این برنامه به شمار میروند.
تنوع موضوعی در «به افق فلسطین» نیز مورد توجه است؛ از میهمانان در حوزههای مختلف گرفته تا آیتمهایی که هر کدام وظیفهای مجزا دارند. سرعت عمل از دیگر ویژگیهای بارز برنامه است. بهعنوان مثال، کمی بعد از حمله به بیمارستان، تازهترین اخبار توسط مجریان و به شکل زیرنویس ارائه شد. میهمانان مختلف به برنامه آمدند و بین آنها گزارشگر حاضر در محل حادثه نیز حضور داشت.
این برنامه همچنین به بعد احساسی مظلومیت مردم فلسطین توجه دارد که نمود آن در ساخت آیتمها و گفتوگو با شهروندان این کشور مشخص است. تلویزیون تلاش میکند تا واقعیت فلسطین و رژیم صهیونیستی را عیان کند. با این همه، جای یک برنامه جامع، چندبُعدی و اقناعی خالی بود.
همزمان با وقایع اجتماعی، برنامه «شیوه» روی آنتن شبکه چهار رفت و به دلیل استفاده از چهرههای خاص و باز بودن فضا برای طرح نظرات و مباحثه، نتیجه داد. حالا شکل دیگری از این تجربه را در قالب «به افق فلسطین» شاهد هستیم و امید میرود که با همین تنوع آرا، تداوم یابد.
این روزها که برخی منتقدان و کارشناسان به سریالها و برنامههای تلویزیون ایراد میگیرند که جذابیت گذشته را ندارند، برنامهای همچون «به افق فلسطین» متولد شده که توجهها را جلب میکند. این برنامه با هدف بررسی وقایع اخیر فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی شکل گرفت و به خوبی توانست خلاهای موجود را پر کند.
بهخصوص در روزهایی که انتقادها به تلویزیون بیشتر از سالهای گذشته است، کارشناسان تأکید دارند که صداوسیما به موقع وارد حوادث و اتفاقات روز شده و این بار با برنامهای چالشی، افق جدیدی را گشوده است.
با توجه به استقبال و بازتابهای گسترده این برنامه، امید میرود که تلویزیون به سمت ساخت برنامههای جامع و متنوعی همچون «به افق فلسطین» و «شیوه» حرکت کند. برنامههایی که به تمامی سلایق و افکار احترام بگذارند و با ایجاد فضای گفتوگو، به انسجام اجتماعی کمک کنند.