قسمت دوم برنامه تلویزیونی «سوره فتح» با موضوع «آرایش جنگی هنر» شب گذشته ۱۳ آبان روی آنتن رفت.

در این قسمت از «سوره فتح» که به میزبانی وحید یامین‌پور و با حضور علیرضا میرفتاح نقاش و روزنامه‌نگار و صابر شیخ‌رضایی گرافیست برگزار شد، مسئله نسبت میان هنر و وضعیت جنگی مورد بررسی قرار گرفت.

در ابتدای برنامه میرفتاح درباره نقش‌آفرینی مردم ایران در جنگ گفت: ایرانی‌ها در مواقع خطر می‌دانند باید چه‌کار کنند. باید مراقب باشیم در اتفاقات به ملامت خودی‌ها دچار نشویم. ما ضعف‌هایی داریم که باید اصلاح کنیم.

وی در توصیف ارتباط میان اهالی رسانه و مردم گفت: در چهار دهه گذشته ما ادبیات مناسبی برای صحبت با حاکمان نداشتیم یا به دعوا کشیده می‌شد یا تملق. من فکر می‌کنم ما الان هم با مردم بلد نیستیم صحبت کنیم. یا آن‌ها را زیاد بالا می‌بریم یا می‌گوئیم دچار غفلت شوید و نسبت به اتفاقات توجهی نداشته باشید.

در ادامه صابر شیخ‌رضایی، در پاسخ به این سوال که پس از ۷ اکتبر، هنر چقدر به‌میان آمده، عنوان کرد: سرعت تغییر و تحولات در دنیا سریع است و ما بعضی اتفاقات را دور می‌بینیم. در برخورد با مردم با دو رویکرد مواجهیم که یکی رویکرد تخدیری است که حاکمیت تزریق می‌کند و یکی هم فضای آگاهانه و آگاهی بخش است.

این گرافیست و طراح گرافیک افزود: امروز به غیر از نگاه‌های ایرانی نسبت به مسئله فلسطین، نگاه‌های جهانی هم بیدار شده و واکنش نشان داده و چه بسا این واکنش، زودتر و سریع‌تر هم بوده است.

شیخ رضایی با اشاره به عملکرد رسانه‌ای دشمن در جهت‌دهی در اذهان عمومی گفت: در ماجرای بیمارستان المعمدانی برخی تاکید داشتند که کار مقاومت اسلامی است و اسرائیل دستش خطا نمی‌رود و مردم را نمی‌زند؛ اما امروز این نگاه کمتر شده است.

وی ادامه داد: زمانی یک نگاه تخدیری نسبت به این مسائل وجود داشت که موجب شد تا ضعیف‌ترین همایش‌ها و رویدادهای هنری را در ایران داشته باشیم. برخی هنرمندها هم خود را در مسیر مقاومت نمی‌بینند. برخی افراد هم که دغدغه‌مند هستند درگیر سطح کار هستند نه عمقی که اتفاق می‌افتد و حتی برخی به بیلان‌کاری و مسائل سازمانی درگیر هستند.

در ادامه برنامه، میرفتاح در پاسخ به سوالی درباره حضور مستضعفین در آثار نقاشی خود و با اشاره به نمایشگاه نقاشی «چه سرسبز بود دره من» که با موضوع فلسطین برگزار کرد، یادآور شد: واژه مستضعف، یک معنی بسیار عمیقی دارد که کمتر به آن پرداخته شده است. ما معتقدیم که مستضعفان وارثان زمین هستند و من سعی کردم این مفهوم در آثارم دیده شود؛ هرچند نقاشی‌هایی که من کشیدم، در برابر آن چیزی که در غزه و لبنان در حال رخ دادن است، چیزی نیست.

این روزنامه نگار با اشاره به اهمیت توجه به حقیقت و واقعیت در مواجهه با تصاویری که رسانه‌ها شکل می‌دهند، اظهار کرد: علی‌رغم اهمیتی که رسانه‌ها در دنیای امروز دارند، حقیقت می‌تواند یک جریان را تغییر دهد. زمان انقلاب رسانه‌ها یک حرف دیگری می‌زدند. اما به شکل حیرت برانگیزی مردم در سال ۵۷، حرف‌هایی زدند که نه در تلویزیون نه در مدرسه به کسی آموزش نداده بودند.

وی افزود: در زمان جنگ هم ناگهان کسی که یک معلم ساده بود تبدیل می‌شد به حسن باقری. من حس می‌کنم در داستان غزه خدا دارد ورق را برمی‌گرداند که مصادیق آن را در اتفاقاتی همچون وعده صادق شاهد هستیم. حتی شاهد آن هستیم که جریانات روشنفکری در آلمان و انگلیس نسبت به مسئله فلسطین حساس شده‌اند.

در ادامه شیخ رضایی درباره نمایشگاه بین المللی «همچنان؛ طوفان» گفت: مسئولان تجسمی حوزه هنری درخواست داشتند که آثار خودم را که در موضوع مقاومت و فلسطین، خلق کرده بودم، در نمایشگاهی عرضه کنم. اما تصمیم گرفتم که برای مخاطب ایرانی، آثار گرافیکی دنیا را به نمایش بگذارم تا برای مخاطبان هنرمند و غیرهنرمند این نگاه ایجاد شود که جهان چه نگاهی به فلسطین دارد. من در یک بازه ۱۶ روزه توانستم از ۴۹ هنرمند خارجی و ۳۳ هنرمند داخلی، ۳۲۲ اثر بگیرم.

این هنرمند با اشاره کنش‌های رسانه‌ای فعالان رسانه‌ای فلسطینی تصریح کرد: امروز ما شاهد آن هستیم که این فعالان رسانه‌ای با به تصویر کشیدن واقعیت و حقیقت میدان در فلسطین، تمام رسانه‌های بزرگ را کنار زدند و مخاطبان را تحت تأثیر قرار دادند. اما اصل ماجرا این است که چیدمان صحنه دست خدا است و معتقدیم که نظم ساخته شده توسط ابرقدرت‌ها با خون مظلوم بر هم می‌خورد.

در بخش پایانی برنامه، میرفتاح در پاسخ به این سوال که آینده چه می‌شود بیان کرد: در بحث دفاع از مظلوم قرار نیست فقط با حزب اللهی‌ها و انقلابی‌ها و محجبه‌ها حرف بزنیم؛ اتفاقاً در بعضی قضایا می‌شود از خیلی افراد یارگیری کرد و کمک گرفت. ممکن است افرادی باشند که دلخور و منتقد باشند ولی در مسائلی با این‌ها اشتراک داریم و نباید این‌ها را از دست بدهیم. در حزب‌الله به تدبیر سید بزرگوار هم محجبه‌ها هم بی‌حجاب‌ها بودند. یا در میان حامیان فلسطینی در اروپا، افرادی هستند که اصلاً مسلمان نیستند. بنابراین در دفاع از مظلوم و ستیز با ظالم به دلیل فطری بودن خیلی‌ها را می‌شود جمع کرد. حتی در اپوزیسیون افرادی در نسبت درستی با اسرائیل ایستادند و هزینه دادند و از وعده صادق هم دفاع کردند.

منبع: مهر