مستند “جمال”، روایتِ ماندگاری از شهید ابومهدی المهندس است

فیلم مستند «جمال» به کارگردانی محمد حبیبی منصور و تهیه‌کنندگی مرتضی شعبانی، پرتره‌ای از شهید ابومهدی المهندس، یار دیرین شهید سلیمانی و فرمانده حشدالشعبی است که همراه با حاج قاسم در 13 دی ماه سال 1398 به شهادت رسید.

این فیلم مستند برای نخستین بار در هجدهمین جشنواره سینما حقیقت به نمایش درآمد و توانست جایزه سرباز وطن را از آن خود کند. نخستین اکران مردمی این فیلم مستند نیز همزمان با شهادت سردار سلیمانی در حوزه هنری برگزار شد تا این فیلم مستند آماده پخش از تلویزیون بشود.

مرتضی شعبانی تهیه‌کننده این فیلم مستند درباره تولید «جمال» توضیح داد و گفت: فیلم مستند «جمال» به پیشنهاد آقای کریمیان و با تاکید بر روایت دقیق از زندگی شهید ابومهدی المهندس، کلید خورد و تولید آن نزدیک به 3 سال زمان برد. بخش مهمی از فیلم، مصاحبه با شخصیت‌های اصلی جبهه مقاومت در عراق است که از نزدیک شهید ابومهدی را می‌شناختند. علاوه براین، بخش کمی از فیلم در ایران ضبط شده و مابقی نیز تصاویر آرشیوی ارزشمندی است که از خود شهید جمع‌آوری شده است.

وی با اشاره به تصاویر آرشیوی غنی که در این مستند به نمایش درآمده است، گفت: تصاویر آرشیوی از ابومهدی، هم مصاحبه‌های ایشان با شبکه‌‌های مختلف تلویزیونی عرب‌زبان و هم تصاویر حضور ایشان در میدان است؛ همانطور که می‌دانید او سال‌ها مسئول حشدالشعبی بودند و دوربین‌ها همیشه او را همراهی می‌کردند. به همین دلیل بچه‌های حشدالشعبی تصاویر آرشیوی بسیار خوبی را در اختیار داشتند که به ما واگذار کردند. علاوه براین، مستندسازان ایرانی نیز در برخی از عملیات‌ها، نیروهای مقاومت را همراهی می‌کردند و تصاویر نابی از او داشتند که در این فیلم استفاده شد.

شعبانی ادامه داد: باید همین‌جا از بچه‌های تاریخ شفاهی حشدالشعبی تشکر کنم که تصاویر آرشیوی بسیار خوبی را برای ساخت این مستند در اختیار ما گذاشتند. اصلی‌ترین مصاحبه این مستند، یعنی همان گفت‌وگویی که ابومهدی از زبان خودش، زندگی‌اش را روایت می‌کند، توسط این دوستان در اختیار گروه سازنده قرار گرفت. به نظرم آن مصاحبه بسیار دقیق و درست بود و به سیر روایی مستند، کمک بسیار زیادی کرد.

او درباره ضرورت ساخت فیلم مستند از این فرمانده جبهه مقاومت عراق گفت: ابومهدی المهندس شخصیت بسیار جذابی دارد؛ او از 17 سالگی شروع به مبارزه می‌کند و در اوج حکمرایی حزب بعث در عراق، مجبور می‌شود از عراق فرار کند و به کویت برود. او در نهایت به ایران می‌آید و در بین مبارزین عراقی که در ایران ساکن می‌شوند، قرار می‌گیرد. به همین دلیل، چند سالی را در ایران می‌گذراند. آشنایی او با شهید سلیمانی نیز اتفاق بسیار جالبی است که در زمان اشغال آمریکایی‌ها به وقوع می‌پیوندد. از آن زمان به بعد است که ابومهدی با حاج قاسم همراه می‌شود و مبارزات‌شان رنگ و بوی دیگری به خود می‌گیرد؛ از مبارزه با آمریکایی‌ها در زمان اشغال تا جنگ با نیروهای تکفیری و داعش.

وی ادامه داد: تاکنون، مستندهای زیادی با محوریت شهید سلیمانی ساخته شده و هر کدام تلاش کردند گوشه‌ای از زندگی ایشان را معرفی کنند، اما با این وجود، مستند قابل توجهی درباره شهید ابومهدی ساخته نشده است. به همین دلیل احساس خلأ کردیم و مستند جمال براساس همین دغدغه ساخته شد. نمی‌توان ادعا کرد که این مستند اثر کاملی است اما تلاش کردیم مستند ماندگاری در تاریخ ایران و عراق تولید کنیم.

شعبانی درباره انتخاب نام این مستند توضیح داد: همانطور که می‌دانید، اسم واقعی و شناسنامه‌ای ابومهدی، «جمال» است و ابومهدی نام جهادی اوست. علاوه بر این، احساس کردم که عنوان «جمال» برازنده سیرت و صورت شهید ابومهدی است و به همین دلیل این نام را برایش انتخاب کردیم.

فیلم مستند «جمال» به زبان عربی است و زیرنویس فارسی دارد؛ این مستند چندی پیش در عراق نیز به نمایش درآمد.

شعبانی درباره اکران جمال در عراق گفت: نمایش این مستند در عراق، اتفاق قابل توجهی بود و استقبال بی‌نظیری از آن رقم خورد. من در آنجا بودم و از زبان مردم عراق شنیدم که می‌گفتند بعد از فیلم سینمایی «محمد رسول الله» مجید مجیدی، مستند جمال دومین اثری است که توانست سالن سینمای اصلی عراق را پر کند. من فکر می‌کنم این فیلم مستند در ایران نیز چنین کارکردی داشته باشد و افرادی که علاقه‌مند به چهره‌های مقاومت هستند از این فیلم استقبال خواهند کرد. بدون شک نمی‌توان ابومهدی را جدای از شهید سلیمانی دید و همان قدر که مردم ما حاج قاسم را دوست دارند، او را هم گرامی خواهند داشت.

وی درباره زمان پخش این مستند از تلویزیون نیز گفت: این مستند در اولین نمایش خود به تلویزیون خواهد رفت و نخستین نمایش آن روز جمعه پیشرو، 21 دی ماه ساعت 23 از شبکه یک سیما خواهد بود.

منبع: تسنیم