ظهر امروز آئین اکران خصوصی و نشست مستند «قتل خاص» با حضور فاطمه محمد بیگی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، پریسا زینلی و سارا متقاعد کارگردانان مستند و حجت‌الله حاجی کاظم مسئول اندیشکده حریم حیات جنین در سازمان سینمایی سوره برگزار شد.

پریسا زینلی کارگردان مستند در ابتدای جلسه در خصوص پژوهش اولیه مستند توضیحاتی ارائه کرد. وی ضمن بیان اینکه پژوهش اولیه این اثر در اواخر شهریور ۱۴۰۲ اتفاق افتاد. سال قبل از آن با موضوع جمعیتی شروع شد و پله پله به سقط جنین رسید. ما در پژوهش به این رسیدیم که اکثر افراد جامعه جنین زیر سه ماه را شیء دانسته‌اند و باید برای ملموس کردن قبیح بودن سقط جنین ۱۲۰۰ انسان را از این عادی‌سازی خارج کنیم. ما تلاش کردیم شی‌انگاری درمورد جنین زیر سه ماه را برطرف کنیم.
زینلی در ادامه گفت: الان مسئله سقط جنین عادی شده و تلاش کردیم این موضوع را نشان بدهیم. اما در پژوهش‌ها متوجه شدیم که ۸۰ درصد سقط‌ها در منزل، توسط پدر و مادر و توسط یک قرص صورت می‌گیرد که بر اساس پژوهش‌های محرمانه در سال ۱۳۹۸ و مشورت گرفتن از کارشناسان ذی‌ربط توانستیم این اطلاعات را جمع‌آوری کنیم.

که در ادامه فاطمه محمدبیگی نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس با تایید این موضوع گفت: این را به صورت عملی تجربه کردیم و تماس گرفتیم برای دریافت قرص سقط جنین که در مدت زمان کوتاهی توانستیم آن را بیابیم آن هم به صورت تلفنی.

سارا متقاعد کارگردان دیگر مستند در ادامه گفت: در بحث سقط جنین، شی‌انگاری مهمترین عاملی بود که باعث شد به این موضوع بپردازیم در هرکدام از جنین‌های سقط شده برای ما اهمیت دارد و این باید یک دغدغه جمعی باشد و باید به زندگی بچه‌هایی که در خطر است و ممکن است سقط شوند، اهمیت بدهیم و باید یک همدردی و دغدغه همگانی در این مورد باشد و تمامی جامعه باید به این موضوع بپردازند.

وی در رابطه با گناه بودن سقط جنین گفت: مخاطب این مستند خانم‌های عادی هستند که علاقه‌ای به مبحث علمی آن ندارند.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا از نگاه گناه بودن سقط جنین به مسئله پرداخت نشد افزود: در مستند برخی کلید واژه‌ها را نتوانستیم بیان کنیم و لفظ گناه را از زبان یک قاتل سریالی در طول مستند به صورت ناخودآگاه به مخاطب رساندیم.

پریسا زینلی در ادامه گفت: بحث فقهی مختص ایران است و ما به این موضوع از منظر جهانی و آمریکا پرداختیم بحث فقهی را وارد شدیم چون مخاطبان ما شناسنامه‌ای هستند یعنی اینکه ممکن است کسی هم که مسلمان باشد یا نباشد در هر کجای دنیا مخاطب این مستند باشد.

در ادامه نشست فاطمه محمدبیگی گفت: در قرآن وجود دارد که چه تنگ دست هستی و چه تنگ دست نیستی، خداوند می‌فرماید من رزق را به انسان خواهم داد. حدود ۳۰ الی ۴۰ آیه قرآن در مورد سقط جنین و فرزندآوری وجود دارد.

وی ادامه داد: ما مسمان هستیم و دو میلیارد و دویست نفر مسلمان در جهان داریم اما با صراحت و شجاعت حرف‌های خود را نمی‌زنیم.

نایب رییس کمیسیون بهداشت مجلس گفت: در بحث سقط جنین، قانون کشورهای اروپای شرقی و آمریکا و اروپا و… مطالعه کردیم خیلی سفت و سخت‌تر از ما هستند در این موضوع. مسیحی ارتودوکس اصلا غربالگری را قبول ندارند.
اما جالب است که ما مسلمان‌ها که فقه پویا داریم اجازه می‌دهد که به سمت غربالگری و عسر و حرج برویم و تشخیص سقط را گذاشتیم به عهده حاکم شرع در صورتی که در قبل فقط به عهده پزشک بود اما الان پزشک و تیم کارشناسی و یک قاضی این حکم را صادر می‌کنند.

محمدبیگی ادامه داد: این مستند جزء مستندهای خوب بود ولی انتظار داشتم کمی پخته‌تر باشد. اما همینکه به این مسئله پرداختید یعنی اینکه شجاعت داشتید و ایمان و اراده کردید و احیای آیه قرآن را کردید و به موضوعی که قبح آن ریخته شده پرداختید.
کسی که قرآن را زنده کند خودش هم پاک و پاکیزه می‌شود و خداوند برای پاکیزگان راه را باز می‌کند.
چیزی که الان نیاز داریم تصویر هنری لازم برای تلنگر و بیدار کردن و پرداختن به ابرچالش مهم قرن ما در موضوع سقط و به عبارت بهتر قتل جنین است. وقتی واژه قتل را به کار می‌بریم قبح آن بارزتر است.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که پدرو مادرها به این قبح سقط جنین و عوارض بعد از آن که موجب ناباروری، افسردگی، چسبندگی رحم و… می‌شود، آگاه نیستند. اگر بدانیم که چقدر عوارض دارد بیشتر به آن می‌پردازیم.
تعداد بالای سقط نکته بعدی است که می‌خواهم بگویم. حدود ۵۰ هزار شهید در جنگ غزه دادیم چقدر ناراحت شدیم. اما طی یکسال گذشته در ایران ۹ تا ۱۰ برابر کشته‌شدگان جنگ غزه سقط داشتیم و الان با شرایطی که در غزه پیش آمده جامعه آماده پذیرش قبح سقط جنین است.
وی گفت: در ایران فاصله بین ازدواج تا تولد اولین فرزند حدود ۴.۵تا ۵ سال بعد از ازدواج است.
در دهه ۶۰ حدود یک میلیون و چهارصد هزار تولد در سال داشتیم در حالی که الان حدود یک میلیون تولد در سال داریم که اختلاف این چهارصد هزار تا در سال سقط می‌شود.

حجت‌الله حاجی کاظم مسئول اندیشکده حریم حیات جنین در خصوص این مبحث گفت: موضوع سقط جنین ابعاد قابل توجهی دارد و موضوع ساده‌ای نیست در این چندساله تجربیات متفاوتی در این خصوص صورت گرفت. نکته مهم این است که کار پژوهش‌محور صورت بگیرد و این از نکات خوب این مستند بود که کتاب دکتر آل بویه را هم کامل مطالعه کرده بودند.
موضوع سقط جنین برای جامعه جدی‌تر شده نکته‌ای که ما تاکید داریم این است که یک جنبه موضوع را درنظر گرفته و به آن پرداخته شود که در مورد این مستند اتفاق افتاد.
حاجی کاظم در ادامه گفت: چند سطح برای زنده بودن جنین وجود دارد.

سطح اول این است که مرده نیست یعنی اگر آن را ول کنیم فاسد می‌شود در حالی که جنین در این بعد زنده است.
سطح دوم اینکه تنظیم‌گری بیوژیک داشته باشد.
سطح سوم رشد و متابولیسم که برای موجود زنده نام می‌برد جنین این را هم دارد.
سطح چهارم واکنش‌پذیری و بازخورد به محیط است که جنین از یک و نیم ماهگی این را واکنش دارد.
سطح پنجم روح داشتن جنین است تصوری که در جامعه وجود دارد این است که جنین از چهارماهگی روح دارد در حالی که دو تا چهار ماهگی روح کامل در جنین شکل می‌گیرد ولی جنین از همان ابتدا روح انسانی دارد.
۱۳۵هزار سقط پزشکی در سال داریم. سقط‌هایی که با مجوز پزشکی است که تمامی انواع سقط‌ها را شامل می‌شود. که قانونی حدود ۹۰۰۰ تاست اما در پژوهش‌هایی که سال ۹۸ صورت گرفت که تعداد سقط‌هایی که در بیمارستان‌ها به صورت طبیعی اتفاق می‌افتد هم به آن اضافه می‌شود.
الان هم در دنیا هم در اسلام به این نتیجه رسیدند که معلولیت هیچ مجوز سقط نیست.
اصل دوم اصل عسر و حرج است که مورد به مورد برای آدم‌های مختلف فرق دارد.
الان در کشورهای دیگر هم اجازه نمی‌دهند در مورد سندروم دان هم روش‌های جدیدی آمده که با ژنتیک‌تراپی آن را درمان می‌کنند. سندروم دان ممکن است برای پدر و مادری عسر و حرج باشد قاضی حکم سقط می‌دهد اما اگر پدرو مادری برایش عسر و حرج نباشد اجازه سقط نمی‌دهد.
برخی از فقها در هر صورت غیر از تهدید جان مادر به هیچ وجه اجازه سقط نمی‌دهند. برخی فقها در صورت عسر و حرج در صورتی که روح کامل دمیده نشده باشد اجازه می‌دهند.
بسیاری از مجوزهایی که در گذشته صادر می‌شد ضوابط فقهی به طور کامل رعایت نشده است و امروزه نیز یک‌سری از غربالگری‌ها بدون توجه به فقه و شرایط دیگر قانونی انجام می‌شود.

محمدبیگی در ادامه گفت: بیشتر دلایل سقط برای پدرو مادر ناخواسته بودن جنین است.

او ادامه داد: در قانون مجلس یازدهم که نوشته شده است، هرگونه اجبار به سقط جنین و هرگونه سقط جنین برخورد می‌شود و ضمانت اجرا نیز در آن قانون تعبیه کردیم، همچنین این قانون هفت ساله است که باید دائمی و اصلاح شود.

وی در پاسخ به این پرسش که مجلس چگونه بر روی فروش اینترنتی دارو نظارت می‌کند اذعان کرد: حدود هشت ماه پیش یعنی از ابتدای امسال که بحث فروش اینترنتی دارو مطرح شد با کمیسیون اصل نود جلسه گذاشته شد به دلیل سقط و مسائل امنیتی آن با اصل فروش اینترنتی مخالفت نکردیم بلکه با نحوه صدور آن دارو و عدم نظارت آن مخالفت کردیم و در کمیته سلامت هشدار داده شد تا زمانی که سبد الکترونیک برای فروش اینترنتی دارو تشکیل نشده هیچ مرکزی حق فروش اینترنتی دارو را نخواهد داشت. هر موضوعی که با سلامت انسان سر و کار دارد نباید با دید تجاری با آن برخورد شود.

منبع: سینماپرس