محمدعلی باشه‌آهنگر: صلح‌طلبی ایران نقطه عطف مستندهای جنگ ایران و اسرائیل است
مستندنگاری جنگ در گفت‌وگو با نویسنده و کارگردان سینما
محمدعلی باشه آهنگر فیلمنامه‌نویس، مستندساز و کارگردان، نقطه شروع و زاویه تمرکز برای ساخت مستند درباره جنگ ایران و اسرائیل را «صلح طلبی» ایران دانست و گفت: به نظرم در ساخت چنین مستندی باید بر نقطه «صلح‌طلبی» ایران تمرکز کرد چون مسئولان درحال آماده شدن برای دور ششم گفت‌و‌گوها بودند و حتی وضعیت اقتصادی، سیاست داخلی و سیاست خارجی کشور حول این محور پیش می‌رفت و به معنای اخص ما آماده جنگ نبودیم و برنامه‌ای برای آن نداشتیم. مستندات این موضوع باید هرچه سریع‌تر از وزارت امورخارجه تا بخش‌های امنیتی داخلی و خارجی جمع‌آوری شده و بحث اجتماعی و رسانه‌ای نیز باید از زوایای مربوطه پیگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه در جمع‌آوری مستندات باید از ظواهر عبور کرد و به بخش‌های نادیده آن توجه ویژه کرد توضیح داد: در جمع‌آوری مستندات باید به ابعاد پنهان و پشت‌پرده ماجرا توجه ویژه کرد چون در صورت تاخیر در جمع‌آوری این مستندات، مستندساز به آنچه روی داده خواهد پرداخت و بخشی از حقیقت در فضای رسانه‌ای مرسوم از دست خواهد رفت، این اطلاعات و مستندات اصلی باید از مراکزی که از پیش‌تر، درگیر ماجرا بودند همچون بخش‌های امنیتی به دست آید و باید اکنون که ما در میانه رویداد هستیم و از آن فاصله نگرفتیم به مستندسازی از این واقعه اقدام کنیم.
تاباندن نور به بخش‌های تاریک
او با تاکید بر اهمیت مستندات پشت پرده، اسناد و مدارک غیرعلنی در ساخت یک اثر ارزشمند یادآور شد: وزارت امور خارجه، سازمان‌های امنیتی، مراکز نظامی و مراکز اجتماعی و رسانه‌ای باید همچون سایر مسائل از هنرمندان درخواست کنند تا درباره این موضوع فیلم و مستند تهیه کنند و اطلاعات مربوطه را نیز در اختیار آنها قرار دهند چون اطلاعات رسانه‌ای جریان مخالف و موافق برای یک اثر ارزشمند کافی نیست و باید چراغ به بخش‌های تاریک و پنهان ماجرا تابیده شود.
وحدت ملی ایران را مقابل تهدیدات حفظ کرده است
آهنگری با اشاره بر وحدت ملی و مقاومت مردم در مواجهه با بحران‌ها تأکید کرد: کشور ما به خاطر وحدت ملی میان مردم، با دیگر کشورها تفاوت دارد چون هر زمان که کشور در شرایط بحرانی قرار گرفته مردم به صورت خودجوش حول محور «وحدت ملی» جمع شده و مقاومت کرده‌اند و همین وحدت ملی، کشور را در مقابل تهدیدات حفظ کرده است.
وی افزود: با توجه به شرایط پیش آمده و وحدت ملی شکل گرفته مسئولین می‌بایست مردم را بیش از گذشته درک کرده و از فرصت‌های موجود برای تقویت اتحاد ملی بهره‌مند شوند.
ریشه‌های عمیق جنگ با روایت فتح
وی در پاسخ به اینکه در شرایطی که اطلاعات ممکن است محدود یا جهت‌دار باشند، مستند چه نقشی در ثبت تاریخ و حقیقت دارد گفت: مستند با جریان روزانه خبر متفاوت است چون کار روزانه خبر در سطح حرکت می‌کند ولی یک اثر مستند از نظر فیلم‌برداری و پژوهش‌های میدانی و کتابخانه‌ای ماه‌ها زمان میبرد و همین امر موجب ارزشمندی و ماندگاری یک مستند خواهد شد، تاریخ علاوه بر خبرهای روزانه به این نوع مستندها نیز نیازمند است همچون مستندهای روایت فتح که توانست به ریشه‌های عمیق‌تری از جنگ بپردازد چون چندسال پس از آغاز جنگ تهیه شد.
مستندسازان به دنبال حقیقت گمشده
باشه‌آهنگر در پاسخ به اینکه مستندساز در دل بحران‌ها چه مسئولیتی دارد و آیا مستندسازی یک وظیفه است یا یک انتخاب هنری؟ خاطرنشان کرد: معمولا مستندسازان دغدغه بیشتری نسبت به فیلمسازان نمایشی دارند چون به دنبال حقیقت گمشده هستند که به سادگی نیز به دست نمی‌آید، من معتقدم مستندساز دغدغه‌مند موفق‌تر از مستندسازی است که به عنوان یک حرفه آن را دنبال می‌کند.
ساخت فیلم جریان‌ساز
این کارگردان درباره اهمیت ساخت فیلم‌های سینمایی از جنگ ایران و اسرائیل گفت: معمولا ساخت فیلم‌های سینمایی نیازمند فروکش کردن هیجانات است تا بتوان منطق را از میان احساسات گذرا جدا کرده و یک فیلم تاثیرگذار و جریان‌ساز تولید کرد، مستندات جمع‌آوری شده در این دوران خوراک فیلم‌های داستانی خواهند بود ضمن اینکه ساخت فیلم‌های داستانی نیز بسیار با اهمیت است و مسئولین باید هم اکنون از فیلمسازان بخواهند تا درباره این اتفاق فیلم تولید کنند.
منبع: صبا
