آرش قاسمی، طراح صدا: وفاداری صداگذار به فضای مستند اهمیت دارد
آرش قاسمی طراح صدا و صداگذار درباره اهمیت صداگذاری در مستند و نقش آن بر اثرگذاری بیشتر فیلم مستند گفت: صدا مکمل تصویر است. در فضا سینما مستند، باتوجه به شرایطی که برای صدابرداری وجود دارد، اغلب صدا خوبی ضبط نمی‌شود و قابل استفاده هم نیست اما چنین مسئله‌ای از اهمیت صدایی که باید ضبط شود، کم نمی‌کند. درواقع تمامی صداهای ضبط شده را بازسازی می‌کنیم و صدایی که شما در فیلم مستند می‌شنوید، ساختگی است. قاعدتا وقتی صداگذاری خوبی در فیلم مستند داشته باشیم، حس بهتری به بیننده القا می‌شود و می‌تواند خودش را در آن موقعیت تصور کند. البته نکته‌ای مهم آن است که در اثر فیلم مستند، ردپای صداگذار دیده نشود.
صداگذار مستند «خونمردگی» گفت: به عبارتی اگر هم صدایی بازسازی می‌شود، این تغییر برای تماشاگر آشکار و ملموس نباشد که متوجه صداگذاری شود. هرچند که برخی از آثار هستند که فضا انتزاعی دارند که دست صداگذار باز است برای ساختن صدایی که ورای واقعیتی است که آنجا وجود دارد، چراکه گاهی نیاز است آن فضا دراماتیک همراه با صداگذاری متناسب ایجاد شود. بنابراین صداگذاری یکی از عناصر مهم تاثیرگذاری فیلم مستند است و باید گفت صدا، باعث ایجاد ارتباط بین بیننده و تصویر می‌شود.
قاسمی از تفاوت صداگذاری در حوزه سینمای مستند و سینما داستانی گفت و افزود: اصولا تفاوتی نباید داشته باشد حتی در حوزه فیلم کوتاه و انیمیشن، اما مورد قابل توجه آن است که دستگاه مورد نیاز برای فیلم مستند، باید خیلی دقیق باشد. چراکه در مستند نباید فکت اشتباهی به مخاطب داد، برای مثال در پیرامون جغرافیا شمال کشور اگر بخواهیم اثر مستندی را ضبط کنیم و در مورد همان منطقه صحبت کنیم، ضروری است که فضا و افکت‌ها آنجا را بشناسیم سپس از صداها بهره ببریم. ولی در فیلم‌ها داستانی این میزان دقت و حساسیت می‌تواند نباشد چراکه اینجا ما هستیم که داستانی را به بیننده القا می‌کنیم.
او ادامه داد: بنابراین مهم‌ترین تفاوتی که می‌توان در صداگذاری میان این دو حوزه به آن اشاره نمود این است که، در فیلم مستند کاملا باید به صداها آن جغرافیا و فضایی که در آن به ضبط اثر می‌پردازیم، وفادار باشیم. به عنوان مثال اگر قرار است ضبط مستندی در کردستان داشته باشیم، باید از صدا پرنده‌ها همان منطقه استفاده کنیم اما اگر فیلم ما، سینما داستانی باشد، این حساسیت وجود ندارد چون ما در فیلم داستانی قرار نیست به بیننده القا کنیم که این صدا، واقعی است.
این صداگذار در کارنامه خود ضمن جوایزی که در جشنواره فجر، جشن سینما ایران و جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه کسب کرده است، در طول عمر جشنواره بین المللی سینماحقیقت نیز، در چند دوره موفق به کسب جوایزی شده است ازجمله: برنده بهترین صداگذاری در چهاردهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت برای مستند سنجاقک‌های برکه خشک، برنده بهترین صداگذاری در دهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت برای مستندهای بزم رزم و آوانتاژ، برنده بهترین صداگذاری در هفتمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت برای مستند خونمردگی و نامزد بهترین صداگذاری در یازدهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت برای مستند سربازخان.
منبع: صبا
