نقد اظهارات سلیمانی اردستانی درباره امام جواد (ع)
مسموم کردن امام، یک امر شخصی نبوده و توسط نقشه طراحی شده طواغیت و جبهه باطل طراحی شده و همچون ماجرای کربلا، اصل امامت را هدف گرفته است. لذا مسعودی تصریح میکند که طراحی قتل، با برنامه خلیفه سفاک عباسی انجام شد.
حجت الاسلام محمدصادق ابوالحسنی پژوهشگر حوزه تاریخ طی یادداشتی با عنوان «نقد اظهارات سلیمانی اردستانی درباره امام جواد علیهالسلام» نوشت:
شیخ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی در مناظره جنجالی و اخیر خود با حجت الاسلام کاشانی، علاوه بر شبهات نادرستی که مطرح کرد، جسارت عجیبی نیز به امام جواد علیهالسلام داشت. وی برای اینکه سوگواری شیعیان بر حضرت جوادالائمه علیهالسلام را موهوم جلوه دهد، نه تنها در عمل، خلیفه سفاک بنیعباس را – که عامل اصلی مسمومیت امام است – تبرئه کرد، بلکه تقصیر را به گردن خود امام انداخت و مظلومیّت ایشان را نفی کرد! عین تعبیر ایشان – که بینندگان مناظره را متعجب ساخت – چنین است: “امام جواد رفت همسر دوم گرفت. همسر اول حسودیاش کرد؛ مسمومش کرد! آن وقت من بعد از 1300 سال به خاطر اینکه یک نفر رفته زن دوم گرفته، زن اولش مسمومش کرده، باید بنشینم براش گریه کنم”!
به گزارش تسنیم، تناقض را ببینید: از یک سو، هجوم به خانه حضرت زهرا سلام الله علیها را به اسم دفاع از عدالت و مروت امیرالمومنین علیهالسلام مخدوش میکند و از سوی دیگر به راحتی امام را به بیعدالتی و بیمروّتی متهم میکند. و اما جواب این شبهه:
اوّلاً: درباره پشت پرده شهادت امام جواد علیهالسلام، 3 گزارش متنوّع داریم که حاکی از سه نوع طراحی برای قتل است؛ در نتیجه، به راحتی میتوان دو روایت دیگر را برگزید و اصلاً مجالی برای شبهه باقی نمیماند؛ حتی برخی سیرهپژوهان، 2 گزارش دیگر را از نظر سندی، قویتر میدانند. به هر 3 گزارش توجه کنید:
گزارش اول: مسمومیت توسط امالفضل
بر پایه کتاب اثبات الوصیّة منسوب به مسعودی: معتصم و جعفر بن مأمون قتل مخفیانه امام را طراحی کردند، جعفر بن مأمون به خواهرش امالفضل گفت تا زهرى را در انگور رازقى وارد کند و حضرت را مسموم کند. (اثبات الوصیّة، ص227).
گزارش دوم: سمّ خلیفه و سعایت ابنابیداود
طبق تفسیر عیاشى: یکی از علمای درباری (ابنابیداود) که در محفل علمی با امام جواد علیهالسلام رسوا شده بود، نزد معتصم سعایت کرد و او نیز به وزیر خود دستور داد ضیافتی برپا کند و امام را مسموماً به شهادت برساند. (تفسیر عیاشى، ج1، ص319-320).
گزارش سوم: دسیسه غلام معتصم
بر بنیاد گزارش ابن شهر آشوب، چون وقتی حضرت به بغداد احضار شد، معتصم به ظاهر احترام کرد و شربتی از ترنج را بهوسیله غلام خود به نام أُشْنَاس برای امام فرستاد و اصرار کرد که: باید بنوشید. (مناقب آل ابیطالب،ج4، ص 384).
ثانیاً: حتی اگر نظریه مسمومیّت امام به دست امالفضل را بپذیریم، نوع تحلیل و تفسیر آقای سلیمانی اردستانی مخدوش است. چرا؟ چون اولاً باز هم مسموم کردن امام، یک امر شخصی نبوده و توسط نقشه طراحی شده طواغیت و جبهه باطل طراحی شده و همچون ماجرای کربلا، اصل امامت را هدف گرفته است. لذا مسعودی تصریح میکند که طراحی قتل، با برنامه خلیفه سفاک عباسی: معتصم و فرزند خلیفه قبلی: جعفر بن مأمون بود و امالفضل – با وجود رذائل اخلاقی مثل حسادت که داشت – تنها ابزار بود. پس اتفاقاً این جنایت به علت اینکه توسط همسر امام انجام شده، به مراتب غمبارتر و مظلومیّت فزایندهتری دارد. عزاداری آن هم بایستی شدیدتر باشد.
ثالثاً: حسادتورزیِ قاتل، خصلت منفی خود اوست؛ نه مقتول. حسادت، از ریشههای کفر است و چه قتل هابیل چه جنایات سقیفه و کربلا را همان رقم زد. در هر سه گزارش، همین انگیزه شوم هست؛ گزارش اول: قتل به علت حسادت همسر، گزارش دوم: به علت حسادت عالم درباری و سومی حسادت خود خلیفه. پس حسادت داشتن قاتل، انگیزه جنایت است و نه تطهیرکننده جنایت و این مانع عزاداری بر امام نیست. جالب اینکه حسین بن عبدالوهاب، محدث قرن پنجم هجری تصریح میکند، خود ام الفضل ضمن تمجید از اخلاق امام، اعتراف کرد که حسادت من شیطانی بود و مرا به توهین نسبت به امام واداشت: “و کاد الشیطان یحملنی على الاساءة بها” (عیون المعجزات، ج1، ص125).
رابعاً: ازدواج امام با حضرت سمانه سلام الله علیها به علت مشکلات خود امالفضل بود. از یک سو: بچهدار نمیشد (لم ترزق منه ولداً / مسعودی، اثبات الوصیه، ص227) و با وجود او نسل حضرت منقطع میشد. از دیگر سو: بحث شخصی نبود بلکه قضای الهی این بود که امامت در نسل امام امتداد یابد و اینجا بحث احساسات نیست؛ بلکه شایستگی الهی و ظرفیّت تاریخی لازم داشت. به گواه تاریخ، سمانه، در تمام فضائل سرآمد بود و همو شایستهترین زن بود، ولی ام الفضل در زمره شجره خبیثه قرار داشت و علاوه بر جاسوسی و سعایت در مناسبتهای دیگر هم نقشه قتل و ترور امام را اجرا کرد، اما ناکام ماند. ضمناً هیچ شرط و عهدی هم در این ازدواج بر تک همسری بسته نشده بود و امام همام نیز تمام حق و حقوق او را به نحو احسن و عادلانه به جای آورده بود، لذا بنا به نقلی، وقتی امام را مسموم کرد، حضرت از او پرسیدند، من چه بدی در حق تو کرده بودم و او نیز هیچ پاسخی یا گلایهای برای توجیه خود نداشت تا جایی که منابع تاریخی ادعا دارند فوراً به ندامت و پشیمانی رسید.
خداوند متعال ما از شر شبهات آخرالزمان نگاه دارد و به همه ما توفیق پاسداری از مذهب اهل بیت مظلوم پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را عنایت بفرماید؛ آمین یا رب العالمین.
