خیلی از بزرگان وقتی دیدند که در «دوبله» جایگاهی ندارند به سمت «بازیگری» رفتند و به شهرت و موفقیت رسیدند

«اکبر منانی» دوبلور، مدیر دوبلاژ و گوینده نسل طلایی دوبله در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با انتقاد از وضعیت توجه به فعالان و هنرمندان عرصه دوبلاژ در کشور مطرح کرد: چرا فقط وقتی که این جماعت بی‌گناه، این مظلوم‌ترین قشر هنرمند که به نظر من، دوبله، یکی از بالاترین هنرهاست، از دنیا می‌روند، مورد توجه قرار می‌گیرند؟

وی افزود: مشکل من این است که چرا دوبله تا این حد نادیده گرفته می‌شود؟ الان خیلی‌ها با من تماس می‌گیرند، چون شماره‌ام در کتاب‌ها ثبت شده است. اما تعجب می‌کنم که چرا تا وقتی این افراد زنده هستند، کسی سراغی از آن‌ها نمی‌گیرد. درست است که برخی دوبلورهای مشهور تا حدی شناخته شده‌اند، اما ما گویندگانی داشته‌ایم که نابغه بودند و حالا بیشترشان از دنیا رفته‌اند. چقدر دلگرم‌کننده می‌شد اگر در زمان حیاتشان هم از آن‌ها قدردانی می‌شد.

او ادامه داد: ببخشید، قصد توهین ندارم، اما واقعاً تعجب می‌کنم. امروز که حالم چندان خوب نبود، داشتم جدول حل می‌کردم و دیدم تمام اسامی داخلش مربوط به بازیگران است. هیچ نامی از دوبلورها دیده نمی‌شود. در رسانه‌ها هم همین وضعیت وجود دارد؛ انگار دوبله اصلاً وجود ندارد!

اکبر منانی در انتقاد نسبت به رسانه ها بیان کرد: در حالی که دوبله، از نظر من که ۶۵ سال در این حرفه بوده‌ام، یکی از سخت‌ترین و هنرمندانه‌ترین کارهاست. دوبلورهای زیادی در این عرصه زحمت کشیده‌اند، کتاب نوشته‌اند، سال‌ها تجربه اندوخته‌اند، اما در رسانه‌ها به آن‌ها توجهی نمی‌شود. نام آن‌ها، چه قدیمی و چه جدید، تنها زمانی مطرح می‌شود که از دنیا می‌روند. آن زمان، ناگهان همه به یادشان می‌افتند، تماس می‌گیرند، تسلیت می‌گویند، اما وقتی زنده‌اند، کسی یادشان نمی‌کند.

دوبلور مشهور شخصیت «پوآرو» در خصوص وضعیت معیشتی و اقتصادی جامعه دوبلاژ اظهار داشت: از نظر مالی هم که وضعیت دوبله فاجعه‌بار است. من کاملاً حق را به نسل جدید می‌دهم؛ با دستمزدهای پایین، چطور می‌توانند زندگی‌شان را بگذرانند؟ در حالی که بسیاری از بازیگران معروف، کارشان را از دوبله شروع کرده‌اند. خیلی از بزرگان این حرفه، وقتی دیدند که در دوبله جایگاهی ندارند، به سمت بازیگری رفتند و به شهرت و موفقیت رسیدند. اما یک گوینده چطور؟

اکبر منانی با بیان این مطلب که یک بازیگر ممکن است در طول سال، یک یا دو فیلم بازی کند، در حالی که یک دوبلور، در یک روز، چندین نقش متفاوت را اجرا می‌کند؛ تصریح کرد: ممکن است صبح جای یک دزد حرف بزند، ظهر نقش یک پادشاه را ایفا کند و شب، صدای یک پدر بیمار را دربیاورد. یعنی هر لحظه باید لحن، احساس و شخصیتش را تغییر دهد. درست است که این روزها اوضاع مثل گذشته نیست، اما همچنان دوبله، یکی از بزرگ‌ترین هنرهاست، نه فقط در ایران، بلکه در تمام دنیا.

وی متذکر شد: با این حال، هیچ‌کس در رسانه‌ها به آن نمی‌پردازد. تنها وقتی یک دوبلور فوت می‌کند، چند گزارش کوتاه درباره‌اش نوشته می‌شود و چند تماس گرفته می‌شود. در حالی که این حرفه، عشقی است که در وجود ما نهادینه شده است. من خودم از ابتدا در حرفه دیگری بودم، اما وقتی وارد دوبله شدم، دیگر نتوانستم آن را کنار بگذارم. این هنر در خونم جاری شده است.

منانی ادامه داد: به همین دلیل، هیچ‌وقت «پوآرو» را ندیدم، چون صدای او در ذهنم حک شده بود. وقتی خودم گویندگی‌اش را انجام می‌دادم، دیگر نیازی به دیدنش نداشتم. این حرفه چنین اثری بر آدم می‌گذارد، اما متأسفانه آن‌طور که باید، دیده نمی‌شود.

وی تصریح کرد: یک بازیگر، نهایتاً چند ماه برای یک نقش تمرین می‌کند، مشخص می‌شود که شخصیتش خوب است یا بد، وزیر است یا یک فرد عادی، بعد نقش را بازی می‌کند. حالا درست است که این روزها هم مثل قدیم نیست، اما همچنان همین روال برقرار است. اما یک دوبلور، هر روز باید شخصیت‌های مختلف را در لحظه اجرا کند، بی‌آنکه حتی دیده شود.

این گوینده ارشد دوبلاژ در پاسخ به تغییر نگاه جامعه نسبت به دوبلاژ بیان کرد: برخی می‌گویند که در سال‌های اخیر، دیدگاه جامعه نسبت به دوبله تغییر کرده است. اما نه عزیز من، این مشکل همیشه بوده است! از گذشته هم دوبله را یک چیز فرعی می‌دانستند. شما ببینید در گذشته فیلم‌های فارسی چطور بودند و حالا چه شده‌اند. بسیاری از بازیگران بزرگ مثل خسرو شکیبایی کارشان را از دوبله شروع کردند. خود من به او گفتم «خسرو، تو به درد این کار نمی‌خوری، چون صدای تو شاخص است و انعطاف ندارد. یک گوینده واقعی باید بتواند صدایش را تغییر بدهد.» و دیدیم که او در بازیگری موفق شد.

وی تاکید کرد: همین مسئله همیشه وجود داشته است. دوبلورهای بزرگی که وقتی به بازیگری رفتند، ناگهان در تلویزیون دیده شدند و معروف شدند، اما تا قبل از آن، کسی آن‌ها را جدی نمی‌گرفت.

«اکبر منانی» در پایان این گفت و گو خاطرنشان کرد: البته مردم عادی همیشه محبت داشته‌اند. برخلاف برخی که می‌گویند دوبله در حال انقراض است، من این را قبول ندارم. هنوز هم کارهای خوبی انجام می‌شود. اما اگر وضعیت دوبله را با گذشته مقایسه کنید، تفاوت را به‌وضوح می‌بینید.

منبع: سینماپرس