وقتی اختتامیه یک جشنواره به صحنه بی‌مدیریتی تبدیل می‌شود
برگزاری جشنواره‌های سینمایی بدون اخذ مجوزهای قانونی، بار دیگر بحث نظارت و مسئولیت‌پذیری نهادهای فرهنگی را به میان آورده است؛ رویدادهایی که به‌جای تقویت هنر، به صحنه بی‌مدیریتی و حاشیه‌های پرانتقاد بدل می‌شوند.
جشنواره‌های سینمایی در ایران تعداد بسیار زیادی دارد تا جایی که برخی رسانه‌ها حتی از این حجم بالای جشنواره‌های گوناگون موضوعی و محلی انتقاد کرده‌اند. جشنواره‌هایی که طبق اطلاعاتی که از مقام‌های آگاه وزارت فرهنگ و ارشاد بدست آوردیم، بسیاری از آنها به بهانه خصوصی بودن حتی مجوز ندارند و طبیعتاً این عدم مجوز عدم نظارت و نظام جشنواره‌های سینمایی را نیز به دنبال دارد. این ضایعه در حدی وخیم است که حتی برخی از جشنواره‌های بین المللی که وزارتخانه‌ها یا برخی مناطق آزاد کشور برگزار می‌کنند نیز بدون مجوز است؛ تنها به این بهانه که موضوعی و تخصصی است.
حال، از روز گذشته فیلمی از یکی از جشنواره‌های دانشجویی منتشر شده که در آن گفته می‌شود تعدادی فیلم که اساساً بدون حجاب ساخته شده‌اند وارد جشنواره شده و حتی پذیرفته شده‌اند و نهایتاً اکران نشده‌اند. قضیه به همین هم ختم نشده و عوامل فیلم‌های برگزیده بدون داشتن حجاب وارد سالن شده و برای گرفتن جایزه فراخوانده می‌شوند که به‌خاطر ممانعت حراست از حضور روی سن جلوگیری می‌شود.
قانون چه می‌گوید؟
حال طبق تماس و استعلامی که از سازمان سینمایی گرفتیم، مطلع شدیم این جشنواره هیچ مجوزی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نگرفته است. در حالیکه منطقاً و طبق قانون دستورالعمل برای برگزاری رویدادهایی چون هفته فیلم یا جشنوارهها باید مجوزهای لازم را داشته باشد. براساس یافته‌های ما، حتی مسئولین وزارت فرهنگ از برگزار کنندگان جشنواره هم دعوت کردند که تحت چتر نظام جشنواره‌های سینمایی کشور باشند و به آنان مجوز هم داده شود، اما مسئولین خود جشنواره بعد از برگزاری جلسات آن را رد کرده‌اند و ترجیح داده‌اند طبق قوانین خواستنی خودشان کار کنند تنها به این بهانه که این یک جشنواره داخلی و دانشگاهی است.
چه کسی مسئول است؟
این جشنواره که تحت نظارت معاونت فرهنگی و علمی دانشگاه هنر ایران است، یکی از جشنواره‌هایی است که سالانه توسط دانشجویان سال دوم هنر برگزار می شود.
اگرچه سن و سال ملاکی برای برگزاری جشنواره نیست، اما کمبود تجربه این را می‌‌طلبد که مسئولین دانشگاهی برای جوانان و هنرجویان پدری کنند نه اینکه بدون نظارت و هماهنگی جشنواره‌ای را برپا کنند که نه تنها با قوانین فرهنگی کشور همخوانی ندارد بلکه به دستاویزی برای شوی تبلیغاتی رسانه‌های بیگانه کشور تبدیل شود.
طبیعتاً بعد از این، مسئولیت، مدیریت و نظارت بر جشنواره روی دوش مدیران دانشگاهی باید باشد اما از نتیجه شیوه برگزاری مراسم اختتامیه و پذیرش فیلم‌های بدون حجاب مشخص است که عملاً هیچ مدیریتی وجود ندارد. بهتر است که بگوییم گویا این جشنواره در جزیره شخصی خودش و خارج از ایران برگزار شده است.
نکته مهمی که مدیران جشنواره برای عدم پذیرش جواز طبق قانون وزارت فرهنگ و ارشاد می‌گویند آن بوده که این جشنواره از آنجایی که داخلی برگزار می‌شود نیازی به اخذ مجوز ندارد؛ درحالی که این قضیه در صورتی صادق است که جشنواره صرفاً محل برگزاری‌اش داخل دانشگاه باشد نه اینکه پذیرش سراسری از سوی دانشجویان هنر و سینما داشته باشد. بنابراین عملاً برگزاری چنین جشنواره‌هایی غیرقانونی است.
بعد از این چه باید کرد؟
به گزارش تسنیم، مهم‌ترین نکته آن است که فرایند اخذ مجوز به معنای محدودیت نیست بلکه یک نوع ریگلاتوری و نظام‌مندی است که باعث می‌شود جشنوارهها بهتر و طبق قانون و همراه با قواعد و دستورالعمل‌های مناسب برگزار شود. این موضوع باید از سوی مدیران سازمان سینمایی با تمامی دبیران جشنوارهها مطرح شود تا آنان با این دیدگاه آشنا شده و از اخذ مجوزها فراری نباشند.
از سوی دیگر مسئولین فرهنگی چه مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و چه نهاد برگزار کننده، باید در هر حال خود را مکلف به اعمال قانون بداند؛ از سرباز کردن و بر دوش دیگری انداختن جز تکرار این حوادث نتیجه دیگری ندارد.
