«شیار 143» بخرید، «اختر و روزهای تلواسه» بخوانید! فریب عکس و نام این کتاب را نخورید

مجله فرهنگی هفت راه – گروه کتاب: پرفروش شدن کتابهایی که یک فیلم سینمایی موفق از روی آنها اقتباس شده است، امری رایج در جهان است. این امر درباره کتابهایی که پیش از ساخه شدن فیلم نیز مورد توجه و استقبال بوده‌اند نیز صادق است و ساخت فیلمهایی جذاب و دوست داشتنی از روی آنها موجب می‌شود تا فروش آن کتابها چند برابر شود. اتفاقی که در ایران بدلیل نحیف بودن سینمای اقتباس چندان شاهدش نیستیم و متاسفانه در آخرین مورد حتی یک نوع کلاهبرداری هم اتفاق افتاده است!

فیلم سینمایی «شیار 143» بی‌شک یکی از بهترین فیلمهای سال 93 بود که در اکران نیز با استقبال بالای مخاطبان روبرو شد. پیش از اکران و بیش از آن در هنگام اکران این مطلب رسانه‌ای شد که فیلم «شیار 143» نوعی اقتباس از کتاب «اختر و روزهای تلواسه» است. نرگس آبیار که در میانه دهه هشتاد این کتاب را نوشته بود در ابتدای دهه نود ماجراهای پیرامون یکی از سیزده شخصیت این کتاب را محور فیلمنامه «شیار 143» قرار داد و این فیلم دیدنی را نوشت و ساخت.

اما نکته عجیب این است که انتشارات سوره مهر با توجه به محبوبیت «شیار 143» کتاب «اختر و روزهای تلواسه» را با تغییر نام و با عنوان «شیار 143» روانه بازار کرده است حال آنکه این کتاب همان «اختر و…» است و تقریباً می‌شود گفت جز عنوان و عکس روی جلد هیچ ربطی به فیلم شیار 143 ندارد. در حالی عکس مریلا زارعی بازیگر نقش الفت بر روی جلد این کتاب قرار گرفته که حتی اسمی از الفت هم در کتاب نیست.

نرگس آبیار خود در مراسم رونمایی از این کتاب به یکی بودن این کتاب با «اختر و…» اشاره کرده و گفته بود: «تحقیقات برای خلق این کتاب در سال 81 صورت گرفته است،  این کتاب در سال 85 به چاپ رسید و کاندید بهترین رمان سال نیز شد، در این داستان ماجرای 13 رزمنده نوجوان مورد مطالعه قرار گرفت که داستان مادر یکی از رزمندگان نظر من را برای پرداختن به آن جلب کرد.»

استفاده از محبوبیت یک فیلم برای پرفروش شدن کتابی که از روی آن فیلم مذکور ساخته شده نه تنها اشکالی ندارد، که متاسفانه غفلت از آن یکی از مشکلات اقتصاد فرهنگ و هنر در ایران است. نپرداختن به مسائلی از این دست از جمله محصولاتی که می‌توانند در اطراف یک اثر هنری موفق تولید شوند، باعث شده تا ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی فراوانی از دست برود. اما آنچه در اینجا اتفاق افتاده است فریب مخاطب است چراکه خیلی از خریداران کتاب که با دیدن اسم و جلد آن در پشت ویترین کتابفروشی‌ها اقدام به خریدش کرده‌اند حتما با خواندن آن و ندیدن هیچگونه ارتباط مستقیمی با فیلم «شیار 143» حتما توی ذوقشان خواهد خورد. از این بگذریم که احتمالاً برخی از خریداران نیز به نیت خواندن فیلمنامه شیار 143 ان را خواهند خرید!

ای کاش با استفاده از همه ابزارهای تبلیغاتی و بازرگانی در حوزه کتاب از این موقعیت برای فروش خود «اختر و روزهای تلواسه» استفاده می‌شد نه اینکه با استفاده از روشی غیرصادقانه مخاطبان برای خرید این کتاب فریب داده می‌شدند.