چالش بازیگر خاص در یک عاشقانه جدید

مصطفی زمانی این روزها با فیلم سینمایی «عطرآلود» ساخته هادی مقدم دوست روی پرده سینماها حضور دارد. «عطر آلود» به نویسندگی حسین حسنی و تهیه‌کنندگی یوسف منصوری محصول سال ۱۴۰۱ سازمان سینمایی سوره است و در چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر برای نخستین بار اکران شد. داستان فیلم درباره «علی» است که استعداد خوبی در عطرسازی دارد و در آستانه پدر شدن با چالش‌های جدیدی مواجه می‌شود؛ او در همین فرصت کوتاه باید تمام کارهای باقی‌مانده‌اش را به سرانجام برساند. مصطفی زمانی در این فیلم در نقش «علی» حاضر شده است. نقشی خاص با ریزه‌کاری‌های بسیار زیاد همچون نمایش امید، ترس، رنج، عشق، بیماری و استیصال که باعث شد در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، زمانی بار دیگر برای نقشی متفاوت نامزد دریافت جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد شود.

[اتفاق بزرگ]
ورود او به عرصه بازیگری اتفاقی بود، چراکه درست زمانی که در تهران دانشجو بود، از طریق یکی از دوستانش به پروژه «یوسف پیامبر» به کارگردانی مرحوم فرج‌الله سلحشور معرفی شد و از میان خیل عظیمی از دوستداران هنر بازیگری، برای ایفای نقش «یوسف» انتخاب شد. بازیگری که در ابتدا بازیگر نبود، اما از چهره و صدای خوبی برخوردار بود و می‌توانست در قالب یک چهره ناشناخته در نقشی متفاوت حضور یابد که برای مخاطب نیز جذابیت داشته باشد. از زمان ورود آقای بازیگر به پروژه تا نمایش آن بیش از چهار سال طول کشید و پس از آن بود که زمانی ره صد ساله را یک شبه پیمود و تبدیل به چهره‌ای شناخته شده برای مخاطبان شد. البته که ایفای نقش «یوزارسیف پیامبر» کار آسانی نبود و این بازیگر جوان با گریم، همچنان ناشناخته باقی مانده بود تا این که در نهایت از چهره‌ واقعی و متفاوت او سال ۱۳۸۸ با نقشی متفاوت در فیلم «آل» ساخته بهرام بهرامیان رونمایی شد و زمانی رسما با چشمان آبی‌اش، پا به عرصه سینما گذاشت.

[درخشش در نقش‌های خاص]
زمانی در طی این سال‌ها تلاش کرد در انتخاب‌هایش نهایت دقت را داشته باشد و در نقش‌های خاص حضور یابد، آثاری همچون «بدرود بغداد»، «کیفر»، «قصه پریا»، «بوی گندم»، «پریناز»، «سوت پایان»، «یک عاشقانه ساده» از جمله آثاری بودند که او در دهه هشتاد در آنها به ایفای نقش پرداخت. از سوی دیگر با این که ورود زمانی به عرصه هنر با بازی در یک سریال تلویزیونی آغاز شد، اما او این مسیر را ادامه نداد و تنها در سریال «در چشم باد» برای تلویزیون آن هم در نقشی افتخاری حضور یافت. در میان آثاری که ایفا کرد، فیلم «بدرود بغداد» سروصدای زیادی به پا کرد چراکه به عنوان نماینده ایران برای حضور در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان هشتاد و سومین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. قصه داستان دو سرباز آمریکایی (دنیِل دالکا با بازی مزدک میرعابدینی) و عراقی (صالح المزروق با بازی مصطفی زمانی) است که هر یک با پیشینه‌ای تعریف شده به نوعی، به شرایط جنگ و رویارویی هل داده شده‌اند. اما همان پیشینه و به نوعی تحمیلی بودن موقعیت باعث می‌شود مسیری متفاوت را در جنگ رو در رو انتخاب کنند و از تضاد و تقابل به همراهی برسند. «یک عاشقانه ساده» به کارگردانی سامان مقدم دیگر فیلمی بود که برای زمانی اعتبار بدست آورد و برای بازی در نقش «علی» او را نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از سی‌امین جشنواره فیلم فجر کرد.

[دو جایزه برای نقش‌های متفاوت]
هرچند او حالا تبدیل به یکی از ستاره‌های سینما شده است، اما آنچنان که باید اقبال به او رو نکرد تا در دهه ۹۰ رویکرد او در انتخاب آثار متفاوت از گذشته شد. او در این دهه در فیلم‌هایی چون«ملکه»، «قصه عشق پدرم»، «من همسرش هستم»، «جیب بر خیابان جنوبی»، «برلین منفی ۷»، «آیینه شمعدون»، «خط ویژه»، «جامه دران»، «ماهی سیاه کوچولو»، «تیک اف»،«یک روز بخصوص»، «لابی»، «سارا و آیدا»، «روز ششم» به ایفای نقش پرداخت و با طیف‌های فکری کارگردانان مختلف همکاری کرد و برای فیلم‌های «جیب بر خیابان جنوبی» به کارگردانی سیاوش اسعدی و «قصه عشق پدرم» به کارگردانی محمدرضا ورزی جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را در جشن سینمای ایران از آن خود کرد.
فیلم «قصه عشق پدرم» روایتگر داستان پدری است که سال‌هاست در انتظار بازگشت پسرش از جبهه، بارها به دفتر معراج مراجعه کرده و با وجود اینکه فرزندان دیگر و اطرافیان او را متقاعد می‌کنند که بازگشتی در کار نیست و فرزندش به شهادت رسیده است اما وی امید خود را از دست نمی‌دهد. فیلم مرداد ۱۴۰۰ پس از ۹ سال موفق به اکران عمومی شد.

البته او پیش از این با «ملکه» بار دیگر در مرکز توجهات قرار گرفته بود، هرچند که جایزه‌ای برایش به همراه نداشت اما مسیر موفقیت را پیمود و بازی زمانی در این فیلم دیده شد. فیلم «ملکه» به روایت داستان دیده‌بانی به نام سیاوش (با بازی میلاد کی‌مرام) می‌پردازد که به دنبال فرصتی است تا توانایی‌های خود را نشان دهد. او پالایشگاه آبادان را برای دیده‌بانی انتخاب می‌کند که بر حیاتی‌ترین مختصات و جایگاه‌های دشمن احاطه دارد. داشتن چنین دیدگاهی یک فرصت طلایی برای جبهه خودی به وجود می‌آورد، اما با اولین تلفاتی که از دشمن می‌گیرد و ورود شخصیت خیالی داستان (با بازی مصطفی زمانی) که «جمشید» نام دارد، تردیدها آغاز می‌شود. به یکباره این قدرت مطلق برای کشتن انسان‌ها برای «سیاوش» ترسناک می‌شود.

[اوج محبوبیت]
در نیمه دهه نود ورق برای زمانی برگشت و او با حضور در سریال «شهرزاد» ساخته حسن فتحی و ایفای نقش «فرهاد» در مقابل شهاب حسینی و ترانه علیدوستی حضور یافت و تبدیل به ستاره میلیون‌ها مخاطب ایرانی شد.

شعرخوانی‌های عاشقانه او برای شهرزاد در شبکه‌های مجازی وایرال شدند و عاشقانه شهرزاد و فرهاد تا سال ۹۶ ادامه یافت.

یک شروع موفق در شبکه نمایش خانگی که پس از آن با «نهنگ آبی» ساخته فریدون جیرانی رنگ و بویی دیگر گرفت. «فرهاد» عاشق پیشه «شهرزاد» در «نهنگ آبی» با ایفای نقش جهان، نقابی دیگر از چهره برداشت تا توانمندی‌های آقای بازیگر بار دیگر به رخ کشیده شود تا حدی که جایزه بهترین بازیگر مرد درام را از بیستمین جشن سینمایی حافظ برای او به ارمغان آورد.
پس از آن این بازیگر دهه نود را با حضور در سریال «کرگدن» ساخته کیارش اسدزاده و با ایفای نقش نوید و موتورسواری‌هایش در شبکه نمایش خانگی به پایان رساند. کاراکتری که عاشق سرعت و هیجان است، اما در عین حال بازی‌هایی از جنس بازی‌های درونی زمانی را می‌طلبد.

زمانی سده جدید را با دو فیلم «بدون قرار قبلی» و «عطرآلود» در سینما و سریال «آمرلی» در شبکه نمایش خانگی آغاز کرد. دو فیلم با حال و هوای کاراکترهایی که بازیشان از یکدیگر متفاوت است. «بدون قرار قبلی» روایتی از بهروز شعیبی است که زمانی در نقش مهندسی جوان که «یاسمن» را در راه شناخت پدر همراهی می‌کند در آن به ایفای نقش پرداخته است. او در سریال «آمرلی» که برای شبکه نمایش خانگی به کارگردانی احمد ابراهیم احمد اهل سوریه و تهیه‌کنندگی امیرمهدی پوروزیری ساخته شد نیز به ایفای نقش پرداخت. «آمرلی» داستان عاشقانه یک خبرنگار عراقی برای یافتن راز زندگی‌اش در یک موقعیت جنگی است که پخش آن به تازگی به پایان رسیده است.

[بوی عطر و زندگی در «عطرآلود»]
اما «عطرآلود» ساخته هادی مقدم دوست، قصه یک زندگی در تاروپودی از خاطرات و عطرهاست؛ چراکه علی می‌خواهد یک «عطر» بسازد که دیگران تجربه‌ای از استشمام آن نداشته‌اند و گام‌های اولیه تحقق این رویا را هم در کارگاهی خانگی و در حریم عاشقانه زندگی مشترک خود با «عاطفه»، برمی‌دارد، اما این مسیری نیست که بدون چالش بتواند به مقصد برسد… در واقع زمانی در این فیلم چالش‌های بسیاری را باید از سر بگذراند تا «علی» به نتیجه مطلوب برسد. او با «علی» همراه می‌شود تا عاشق شود، از پس مشکلات عبور کند و تبدیل به مرد و پدری برای زندگی شود و در نهایت با امید بتواند به آنچه که سال‌ها آرزویش بود برسد.
زمانی در طی این سال‌ها ژانرهای مختلفی را تجربه کرد، از جنگ و دفاع مقدس تا ترسناک و اجتماعی و حتی عاشقانه و نوآر از نقش جوانی جنوبی تا جوان دزد عاشق پیشه وحتی سربازی عراقی را بازی کرد تا امروز پس از گذشت نزدیک به بیست سال به اینجا برسد و در این جایگاه بایستد. حالا در تازه‌ترین ایستگاه عاشقانه آرام او این روزها بر پرده سینماها نقش بسته است و علاقمندان می‌توانند به تماشای بازی متفاوت او در «عطرآلود» بنشینند.

سمیرا افتخاری

منبع: صبا