مختاری: برای «دوئل» وزن کم کردم و نقش را به بازغی دادند
محمد مختاری بازیگر نقش‌های ماندگار در «خاک سرخ» و «گاندو» این روزها در جلوی دوربین فیلم و سریالی حضور ندارد.گلایه‌هایی دارد که قابل تأمل‌اند و شنیدنی است.
مجتبی برزگر: محمد مختاری، بازیگر شناخته‌شده سینما و تلویزیون، یکی از آن چهره‌هایی است که در تاریخ هنر ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. با بازی در آثاری چون گاندو، خاک سرخ، و روزهای اعتراض، او توانسته است توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کند. با این حال، در سال‌های اخیر کمتر در پروژه‌های بزرگ دیده شده است.
در این گفت‌وگو، با محمد مختاری درباره دلایل کم‌کاری و وضعیت کنونی حرفه‌ای‌اش صحبت کردیم. مختاری با صراحت از مشکلاتی صحبت کرد که باعث شده تا دیگر در عرصه بازیگری به‌طور پررنگ دیده نشود. اما همچنان در دلش امید به بازگشت به دنیای بازیگری و بهبود شرایط دارد.
او را در صندوق اعتباری هنر دیدم و بسیار اظهارات ناراحت‌کننده‌ای مطرح کرد که بخشی از آنها در قالب یک مصاحبه آمده است. این گفت‌وگو، نه تنها نگاهی به وضعیت حرفه‌ای محمد مختاری دارد بلکه روزهای سخت کم‌کاری او خصوصاً بعد از بازی درخشانش در «گاندو» را روایت می‌کند.
نمی‌دانم چرا کم‌کار شدم و دلیلش را هم نمی‌دانم
مشروح این گپ و گفت در ادامه آمده است:
* خوشحالیم که فرصتی برای گفت‌وگو با شما داریم. اجازه دهید با یک سوال مهم شروع کنیم. شما در طول سال‌ها در پروژه‌های مختلفی حضور داشتید و نقش‌های گوناگونی ایفا کردید، اما اخیراً کمتر در پروژه‌های بزرگ دیده می‌شوید. دلیل این فاصله از تلویزیون و سینما چیست؟
دلایلی که باعث شده کمتر دیده شوم، محدودیت‌هایی است که به نوعی برای من ایجاد شده است. من در گذشته در سریال‌های مهمی مانند گاندو، خاک سرخ و روزهای اعتراض بازی کردم که با استقبال خوبی از سوی مردم روبه‌رو شدند و هنوز هم یادآوری آن آثار برای مردم خوشایند است. اما متأسفانه بعد از این پروژه‌ها، شرایط به گونه‌ای پیش رفت که نتواستم در پروژه‌های بزرگ‌تر حضور پیدا کنم.
واقعاً نمی‌دانم چرا این اتفاق افتاد. یکی از مشکلات اصلی این است که وقتی در پروژه‌های بزرگ و موفق بازی می‌کنی، نگاه‌ها نسبت به تو تغییر می‌کند و این نگاه‌ها گاهی منفی می‌شود. به عنوان مثال، حضور در نمایش‌خانگی و محدودیت‌هایی که در این فضا وجود دارد، باعث شده که بسیاری از بازیگران، به ویژه کسانی مثل من که در آثار مهم حضور داشتند، کمتر دیده شوند.
مردم از من می‌پرسند چرا دیگر کار نمی‌کنید؟
* یعنی محدودیت‌های موجود در نمایش خانگی و تلویزیون باعث شده که فرصت‌های کاری شما کمتر شود؟
دقیقاً. در این سال‌ها پیشنهادات کاری زیادی نداشتم. وقتی در خیابان یا در جمع‌های عمومی می‌روم، مردم از من می‌پرسند که چرا دیگر کار نمی‌کنید، چرا برخی دیگر هستند و شما نیستید. این موضوع برای من بسیار سخت است، حتی خانواده‌ام هم همین سوالات را از من می‌پرسند که چرا دیگر در پروژه‌های جدید حضور ندارید.
* به نظر می‌رسد که این شرایط برای شما آزاردهنده بوده است. آیا در این مدت کار دیگری غیر از بازیگری انجام داده‌اید؟
بله، در این مدت که فرصتی برای بازیگری نداشتم، به کارهای دیگری پرداختم. به نوشتن مشغول شدم و از درآمدهای این فعالیت‌ها برای گذران زندگی استفاده می‌کردم. همچنین برخی از دوستانم از من خواستند که در برنامه‌های تلویزیونی و مسابقات حضور پیدا کنم. به یاد دارم که در برنامه‌ای در شبکه 5 حضور یافتم. البته من مجری نبودم، ولی یکی از دوستان اصرار داشت که به عنوان مجری در برنامه شرکت کنم. این تجربه برای من جالب بود، اما در نهایت شرایط کاری من تغییر زیادی نکرد.
هیچ‌گاه از این حرفه دست نکشیده‌ام
* واقعاً وقتی با مشکلات مالی و حرفه‌ای روبه‌رو می‌شوید، ممکن است خیلی از بازیگران به سمت مشاغل دیگر بروند. آیا شما همچنان به بازیگری علاقه دارید و فکر می‌کنید که به زودی فرصتی برای بازگشت به این عرصه خواهید داشت؟
بله، علاقه من به بازیگری همچنان زنده است و هیچ‌گاه از این حرفه دست نکشیده‌ام. حتی در شرایطی که بیکار بودم، همواره امیدوار بودم که فرصتی برای بازگشت به این عرصه پیدا کنم. البته این تنها مشکل من نیست. بسیاری از همکاران من که تجربه و استعداد زیادی دارند، در حال حاضر بیکار هستند. در واقع، مشکلاتی که برای من پیش آمده، تنها مختص به خودم نیست و خیلی از همکارانم در شرایط مشابهی قرار دارند. بسیاری از آنها هنوز در خانه نشسته‌اند و منتظر فرصتی برای کار هستند.
* آیا شما فکر می‌کنید که نگاه به بازیگرانی مثل شما تغییر کرده است؟ آیا ممکن است عواملی مانند نوع کارهایی که قبلاً در آنها حضور داشتید، باعث ایجاد این محدودیت‌ها شده باشد؟
شاید. در مورد من، بازی در سریال‌هایی مانند گاندو که از لحاظ موضوعی سیاسی و اجتماعی بود، ممکن است باعث ایجاد محدودیت‌هایی شده باشد. البته خودم هم نمی‌دانم که دلیل دقیق این اتفاقات چیست. من همیشه سعی کرده‌ام که انتخاب‌های حرفه‌ای خوبی داشته باشم و کارهایی انجام دهم که از نظر کیفی بالا باشند و برای مردم جذابیت داشته باشند. اما گاهی اوقات شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که فرصت‌های جدیدی برای آدم فراهم نمی‌شود.
مشکلات مالی برای همه وجود دارد، اما من همچنان به کارم ایمان دارم
* آیا امیدی برای تغییر این وضعیت دارید؟
بله، همیشه امیدوارم. من 32 سال است که در این حرفه فعالیت می‌کنم و تحصیلاتم در رشته تئاتر است. از استادان بزرگی چون رکن‌الدین، خسروی، حمید، اکبر زنجانپور و قطبی آموخته‌ام و همواره تلاش کرده‌ام که کارهای باکیفیت انجام دهم. در نهایت فکر می‌کنم که هر کسی که حرفه‌ای عمل کند و تلاشی صادقانه داشته باشد، به مرور زمان فرصتی برای کار پیدا می‌کند. البته این روزها مشکلات مالی برای همه وجود دارد، اما من همچنان به کارم ایمان دارم و امیدوارم روزی دوباره در پروژه‌های بزرگ حضور پیدا کنم.
ماجرای ناراحت‌کننده «دوئل»
* برآمد صحبت‌هایتان این‌طور به نظر می‌رسد هنوز هم از برخی اتفاقات گلایه‌مند هستید، به‌ویژه ماجرای حضور در فیلم دوئل.
بله، ماجرای فیلم دوئل و خصوصاً اتفاقات مربوط به انتخاب من برای نقش «زینال» هنوز هم برایم یادآوری می‌شود. من در ابتدا با آقای احمدرضا درویش ملاقات کردم و قرار بود نقش «زینال» را در فیلم دوئل بازی کنم. آقای درویش از من خواستند که 8 کیلو وزن کم کنم و من در تابستان روزی 30 کیلومتر پیاده‌روی می‌کردم تا به وزن مورد نظر برسم. من تمام کارهای دیگری را رد می‌کردم، چون قرار بود در دوئل حضور داشته باشم. اما وقتی دوباره به دفترشان رفتم، نامه‌ای به من دادند که در آن نوشته بود تصمیم گرفته‌اند این نقش را به پژمان بازغی بسپارند. این اتفاق برای من خیلی سخت و ناگوار بود.
بعد از «گاندو» دیگر کار نکردم
* آیا به نظر شما پس از بازی در گاندو، که نقشی متفاوت و چالش‌برانگیز داشتید، شرایط شما باید بهتر می‌شد؟ چرا هیچ پیشنهادی برای بازیگری نداشتید؟
قطعاً بازی در گاندو برای من تجربه‌ای متفاوت بود. به‌ویژه اینکه نقش منفی بازی کردم، که به هیچ‌وجه کار ساده‌ای نبود. در حقیقت، بازی در نقش جاسوس برای من یک چالش بزرگ بود و برای خودم جذابیت داشت که این تغییر را در کارنامه‌ام داشته باشم. اما بعد از این تجربه موفق، هیچ پیشنهادی برای کارهای بزرگ نداشتم. جز چند سکانس کوتاه و یک مسابقه تلویزیونی.
* چرا این اتفاق افتاد؟ شما پس از بازی در نقش متفاوتی مانند گاندو باید فرصت‌های بیشتری پیدا می‌کردید. چرا در این مدت در هیچ پروژه‌ای حضور نداشتید؟
این اتفاق برای من قبلاً هم در سال 1386 و پس از سریال روزهای اعتراض افتاده بود. بعد از بازی در نقشی متفاوت و پرسروصدایی چون «میرزا»، هیچ پیشنهادی دریافت نکردم. من حتی این موضوع را با مدیران صداوسیما مطرح کردم و گفتم که بازیگرانی مانند من نیاز به حمایت دارند. این فقط مشکل من نیست، بلکه بسیاری از همکاران هنرمند نیز با همین مشکلات روبه‌رو هستند.
افراد تحصیل‌کرده نیستند و عده‌ای با پول و زد و بند می‌آیند
* به نظر می‌رسد که انتقادهایی از برخی قدیمی‌ترها وجود دارد. آیا به نظر شما منشأ این مشکلات چیست؟
ممکن است این مشکلات به مسائل مختلفی مانند پول، زد و بند، یا حتی مسائل دیگری برگردد. در حال حاضر بسیاری از بازیگران حرفه‌ای و تحصیل‌کرده بیکار هستند، در حالی که افراد بدون تحصیلات و سابقه، در تلویزیون و سینما مشغول هستند. این اتفاقات به نوعی ادامه‌دار است، اما من زیاد تمایلی به صحبت در این باره ندارم.
مردم با محبت از من یاد می‌کنند و از کارهایی مثل خاک سرخ و گاندو صحبت می‌کنند. اما همیشه همین سوال را می‌پرسند که چرا کم‌کار شدم؟ و واقعاً پاسخی برای این سوال ندارم.
منبع: تسنیم
