واسیلیس واسیلیکوس، نویسنده بسیار تحسین شده یونانی که بیشتر با رمان سیاسی خود«Z» که سال ۱۹۶۷ منتشر شد شناخته شده است، در ۹۰ سالگی درگذشت.

واسیلیکوس که ۱۸ نوامبر ۱۹۳۳ در کاوالا به دنیا آمده بود، از دبیرستان کاریوتاکی در کاوالا و کالج آمریکایی آناتولی در تسالونیکی فارغ‌التحصیل شد. او بعدها تحصیلات خود را در رشته حقوق در دانشگاه ارسطو تسالونیکی و کارگردانی تلویزیونی را در دانشکده نمایش دانشگاه ییل در نیوهیون، کانکتیکات دنبال کرد و برای کار به عنوان روزنامه‌نگار به آتن بازگشت.

وی به دلیل فعالیت سیاسی پس از کودتای ۱۹۶۷ مجبور به تبعیدی ۷ ساله شد تا از دیکتاتوری نظامی یونان فرار کند و در این مدت در ایتالیا، فرانسه و آمریکا (نیویورک) اقامت گزید و به کار پرداخت. پس از سقوط رژیم نظامی هم وی تا سال ۱۹۹۴ در خارج از کشور زندگی و کار کرد و در این میان یک دوره ۳ ساله از ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۴ هم بود که در این دوره او در دولت سوسیالیستی آندریاس پاپاندرئو به عنوان معاون مدیرکل پخش عمومی رادیو و تلویزیون ملی خدمت کرد.

واسیلیکوس در زندگی حرفه‌ای خود نقش‌های مختلفی از جمله دستیار کارگردان در تولیدات خارجی، کارگردان فیلم مستند، فیلمنامه‌نویس، تدوینگر فیلمنامه، طراح برنامه در تلویزیون «آرته» (۱۹۹۰-۱۹۹۳)، روزنامه نگار و نویسنده داشت.

واسیلیکوس که شخصیتی بسیار پربار بود، بیش از ۱۰۰ کتاب نوشته که دربرگیرنده رمان، نمایشنامه و شعر است. وی به عنوان نویسنده در دهه ۱۹۵۰ شروع به کار کرد و نخستین مجموعه شعر او به نام «عشق عصر» در سال ۱۹۵۵ منتشر شد. در این دهه چندین جلد شعر و داستان از وی منتشر شد و در دهه ۱۹۶۰ وی با انتشار سه‌گانه «برگ»، «خوب» و «افانگلیسم» ۱۲ جایزه ملی کسب کرد و سال ۱۹۷۰ جایزه بین‌المللی مدیترانه را بر افتخاراتش افزود. سال ۱۹۸۰ «آخرین وداع» وی جایزه داستان کوتاه ملی یونان را برد، ولی او حاضر به پذیرش آن نشد.

مشهورترین اثر او رمان سیاسی «Z» در سال ۱۹۶۷ است که به ۳۲ زبان ترجمه شده و با فیلم تحسین شده «Z» به کارگردانی کوستا گاوراس با موسیقی میکیس تئودوراکیس ماندگار شده است. این کتاب گزارشی از وقایع مربوط به ترور گریگوریس لامبراکیس، سیاستمدار دموکرات یونانی در سال ۱۹۶۳ را روایت کرده است.

وی در نوشتن فیلمنامه فیلم «زهره کوچک» با کارگردان یونانی نیکوس کوندوروس همکاری کرد و فیلمنامه «زنان تروا» را هم سال ۱۹۷۵ نوشت که به کارگردانی مایکل کاکویانیس و با بازی کاترین هپبورن و ونسا ردگریو ساخته شد. او همچنین از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲ ریاست مرکز فیلم یونان را برعهده داشت.

این نویسنده همچنین کتاب‌های متعددی درباره تاریخ و فرهنگ یونان نوشته و در زمینه ترویج ادبیات و هنر یونان مشارکت داشته و برای حفظ محیط زیست طبیعی یونان و آثار فرهنگی آن تلاش بسیار کرد. وی که از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۴ به عنوان سفیر یونان در یونسکو خدمت کرد، پس از نیکوس کازانتزاکیس و یانیس ریتسوس و کنستانتینوس کاوافیس ۲ شاعر مشهور یونانی، مشهورترین نویسنده یونانی است که با ترجمه آثارش در جهان شناخته می‌شود.

واسیلیکوس سال ۲۰۱۴ در انتخابات محلی یونان نامزد شهر آتن بود و در انتخابات پارلمانی یونان در سال ۲۰۱۹، با حزب چپ‌گرای سیریزا به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد. او دکترای افتخاری دانشگاه پاتراس در گروه فیلولوژی و جایزه لژیون دونور ادبیات و هنر جمهوری فرانسه را در سال ۱۹۸۴ دریافت کرد و عضو پارلمان بین‌المللی نویسندگان مستقر در استراسبورگ و عضو هیات مدیره نویسندگان فرانسوی بود.

واسیلیکوس با پاپانتونیو ازدواج کرد و یک دختر از آنها به جای مانده است.

این نویسنده و دیپلمات شناخته شده پنج‌شنبه در ۹۰ سالگی از دنیا رفت و دوشنبه چهارم دسامبر در گورستان قدیمی شهر آتن به خاک سپرده شد.

منبع: مهر